1- خوابرفتگی
خوابرفتگی یا paresthesia احساس سوزش و خارشی ناخوشایند همراه با سوزنسوزنشدن عضو خواب رفته است که غالبا در دست و پا ایجاد میشود. دلیل معمول بروز چنین حالتی نشستن، تکیه کردن یا خوابیدن روی عضو است بهطوریکه فشاری مداوم بر اعصاب این عضو وارد شده یا جریان خون در این منطقه مختل شود.
تغییر حالت دادن و خارج کردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا این حالت را از بین میبرد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پیامرسانی اعصاب به مغز و نخاع، ابتدا حالت بیحسی جای خود را به درد و سوزش داده و سپس از بین میرود. در بعضی از موارد خوابرفتگی در اثر آسیبدیدگی عصب یا اختلالات خاصی در سیستم عصبی ایجاد میشود. اگر شما غالبا یا بهمدتهای طولانی دچار خوابرفتگی اعضا میشوید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
2- برآمدگی کنار پا
برآمدگی در قاعده انگشت شست پا، باعث انحراف آن به سمت انگشتان دیگر میشود. این برآمدگی، استخوان پا را از حالت طبیعی خارجکرده و در محل اتصال انگشت به پا، یک برجستگی مشخص ایجاد میکند. این نقطه برجسته ممکن است بهعلت فشار یا ورم مفاصل، دردناک شده و گاهی تبدیل به میخچه شود. بیماریهای سیستم عصبی مثل فلج مغزی و ضربه به شست پا نیز میتوانند عامل ایجاد قوز شست پا باشد افرادی که به هر علتی پای بلندتر دارند احتمال پیدایش این عارضه در پایشان بیشتر خواهد بود.
از لحاظ آماری نیز شایعترین دلایل مراجعه این افراد به پزشک عبارت است از: درد ناحیه پنجه پا بهعلت انتقال وزن پا از ناحیه شست به دیگر انگشتان، التهاب و برجسته شدن استخوان شست پا و تراکم انگشتان درون کفش بهخصوص در داخل کفشهای نوک تیز. اما یکی از علل مراجعه این افراد به پزشک، تغییر شست پا و دیگر انگشتان است که البته این عامل به تنهایی شرط کافی برای جراحی محسوب نمیشود و میتواند با استفاده از کفشهای طبی و ورزش آن را درمان کرد.
به گفته متخصصان، افراد مبتلا به این عارضه برای پیشگیری باید از راه رفتن و ایستادن زیاد خودداری کنند و از کفشهای پنجه پهن و پاشنه کوتاه استفاده کنند.
برای تسکین درد، پد و نوارهایی را میتوان بهصورت لایه کنار انگشت شست قرار داد تا از فشاری که کفش به آن وارد میکند، کاسته شود. کفشهای سفارشی یا عمل جراحی هم میتواند به بهبودی کمک کند. به خاطر داشته باشید که کفشهای تنگ و پاشنه بلند نپوشید.
3- میخچه و قسمت سخت شده پوست
اصطکاک و سایش شدید، سبب سخت و ضخیم شدن قسمتهای مرده پوست میخچهها و پوستهای سفت شده میشود. سفتشدن پوست، واکنش بدن برای حفاظت از قسمتهای حساس پوست است. میخچهها معمولا در قسمتهایی از پوست که وزن کمتری را تحمل میکنند، بهوجود میآیند. درحالیکه پوستهای سفت شده، هرجا که اصطکاک و سایش بیشتر است، شکل میگیرند و گسترش بیشتری دارند. هر دوی این عارضه میتوانند ناشی از کفشهای نامناسب باشند.
پدهای مخصوصی از نوع پارچه پنبهای برای درمان میخچه مؤثر است اما پوستههای سفت شده میتوانند با تراشیدن یا به کمک جراحی درمان شوند.
4- نقرس
نوعی از آرتروز است که با یک درد ناگهانی، قرمزی، تورم و خشکی و اغلب در مفاصل انگشت پا، مشخص میشود. نقرس همچنین میتواند در پا، مچ پا و یا زانو ایجاد شود. مقدار اسید اوریک بالا در خون، میتواند نوعی از کریستالهای سخت را در مفاصل ایجاد کند. حملات نقرس میتواند روزها و یا هفتهها طول بکشد و ممکن است با داروهای ضدالتهاب یا داروهای کاهشدهنده میزان اسید اوریک درمان شود. با پزشکتان جهت تغییر رژیمی که به کاهش اسید اوریک کمک کند، مشورت کنید.
5- زگیل کف پا
زگیلهای کف پا، سفت و شیپوری شکل هستند که روی پاشنه پا، توسعه پیدا میکنند. مسری هستند و توسط ورود یک ویروس از پوست بیمار و گاهی از طریق استخرهای عمومی و حمام انتقال مییابد. آنها بیضرر هستند و میتوانند درمان شوند. اما در بسیاری از موارد درد شدید آنها مانع نادیده گرفتنشان میشود. پمادهای موضعی اسید سالیسیلیک به درمان آنها کمک میکند درحالیکه، سوزش، انجماد، فیزیوتراپی یا عمل جراحی در موارد شدیدتر انجام میشود.
6- عفونت قارچی انگشتان
عفونت قارچی میتواند باعث پوستانداختن، قرمزی، خارش، سوزش و اغلب تاول و زخم شود. این بیماری مسری است و از طریق تماس مستقیم یا پا برهنه راه رفتن در مکانهایی مانند اطراف استخرها منتقل میشود. قارچ در کفش، مخصوص کفشهای تنگ یا کفشهایی که گردش هوا در آن نیست رشد میکند. این عفونت اغلب با لوسیونهای موضعی یا داروهای خوراکی ضدقارچ در موارد شدید درمان میشود.
7- عفونت قارچی ناخن:
زمانی اتفاق میافتد که قارچ از طریق یک شکستگی در ناخن وارد میشود. عفونت قارچی میتواند ناخن شما را ضخیم و شکننده و دچار تغییر رنگ کند. اگر درمان نشود از بین نمیرود و بعدا به راحتی درمان نمیشود. این عفونت در گرما و محیطهای مرطوب از شخصی به شخص دیگر منتقل میشود. در موارد خفیف از پمادهای موضعی برای درمان استفاده میشود. اما در موارد پیشرفتهتر از قرصهای ضدقارچ.
8- انگشت چکشی:
زمانیکه ماهیچههای انگشت، نامتعادل شوند، باعث مشکلات دردناکی میشوند. کسانی که مستعد این بیماری باشند، پوشیدن کفش تنگ برایشان دردسر ساز خواهد شد.
این عارضه عموما باعث خم شدن انگشتان از بند وسطی به سمت پایین میشود. پوشیدن کفشهایی با اندازه مناسب بهخصوص در قسمت پنجه پا به کسانی که به این مشکل دچار شدهاند توصیه میشود و گاهی عمل جراحی!
9- ناخنهای داخل پوست شده
ناخنهایی که داخل پوست رشد میکنند باعث درد، قرمزی، تورم و حتی عفونت میشود. کوتاهکردن بیش از حد ناخن یا صاف کوتاهنکردن آن و پوشیدن کفش تنگ، باعث آسیب به ناخن میشود.
در موارد خفیف خیس کردن پا در آب گرم، تمیز نگه داشتن و گذاشتن یک تکه پنبه زیر گوشه ناخن، آن را از داخل پوست بلند میکند. یک عمل جراحی کوچک هم میتواند کل و یا بخشی از ناخن را از بین ببرد.
10- کف پای صاف
کف پا با کمی فاصله یا بهطور کامل با زمین در تماس است. ممکن است ارثی یا ناشی از صدمه و یا بیماری آرتروز رماتیسمی باشد. علائم بیماری پای صاف بسیار کم است. به هر حال افزایش وزن، کفشهای نامناسب یا ایستادن بیش از حد ممکن است باعث درد شود. درمان شامل ورزشها و تمرینات برای تقویت پا و کفشهایی با قوس مناسب هستند.
درد پا نشانه چیست؟
چیزهای ناشناخته در پزشکی بسیار است. اما درد پا در میان آنها نیست. در بسیاری موارد، فقط بهعلت نامناسب بودن کفش است.
در بررسیای که روی ۳۵۶زن انجام شد، ۳۱۳نفر آنان کفش تنگ میپوشیدند. پس عجیب نیست که ۲۸۵نفر آنان دچار درد پا بودند. کفشهای نوکتیز انگشتان و تمام پا را میفشارند. اگر کفش تنگ میپوشید و سابقه خانوادگی گرفتاری پا دارید، قطعا دچار ناراحتی پا خواهید شد.
این ناراحتی خود را بهصورتهای مختلف نشان میدهد، از جمله پینه شست پا، میخچه، برآمدگی پاشنه، در گوشت رفتگی ناخن و نوروم مورتون (درد شدید بین انگشتان سوم و چهارم پا در اثر عصب تحت فشار) نوروم مورتون ممکن است با التهاب کیسه زلالی مفصل یا درد استخوان کف پا اشتباه شود.
اگر اضافه وزن دارید، زیاد سرپا هستید، یا قوس کف پایتان زیاد است ممکن است دچار التهاب نیام کفپایی شوید که درد زیر پاشنه و قوس پا است. این عارضه در اثر استفاده بیش از حد از نیامی که از پاشنه تا جلو پا کشیده شده است بهوجود میآید. نیروی راه رفتن و دویدن فشار زیادی بر این ناحیه وارد میکند. گاهی نیز به رسوب کلسیم و التهاب پیوندگاه استخوان پاشنه منجر میشود.
یک علت دیگر ناراحتی پا زگیل کفپایی است که از یک عفونت ویروسی ناشی میشود. زگیل کفپایی اغلب با پینه اشتباه میشود اما این زگیلها نوک ریز سیاه دارند و اگر آنها را فشار دهید کمی درد میگیرند. شکستگیها نیز از علل شایع درد پا هستند. اگر تورمی در جلو پا و درست پشت انگشتان دیدید، به فکر شکستگی باشید.
از علل دیگر درد پا واکنش آلرژیایی به رنگ یا جنس کفش و جوراب، محدودیت گردش خون و حالت شدید پای ورزشکار (رشد قارچ تریکوفیتوم روبهروم در کف پا) است.
درمان درد پا
وقتی گرفتار درد پا شوید، تمام مدت بیقرارید. در اینجا راههایی برای تسکین آن گفته میشود.
کفشهایتان را در آورید. هر وقت فرصت میکنید کفشهایتان را در آورید یا اصلا دمپایی بپوشید. (اگر بیماری قند دارید، کفش را در نیاورید.)
پاها را بلند کنید. در آخر روز، دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این کار باعث برگشت مایعات جمع شده در پا شده و درد و گاهی نیز تورم و فشار را کاهش میدهد.
کفشها را عوض کنید. عوض کردن نوع کفش در طول روز فشار روی پا را کاهش میدهد. هر وقت میتوانید، کفش راحتتر بپوشید و کفشهای شیک ناراحت را کنار بگذارید.
بعضی رنگهای صنعتی مصرف شده در کفش و جوراب باعث التهاب تماسی پوست میشود که خارش، قرمزی و سوزش را بهدنبال دارد. اگر فکر میکنید ناراحتی شما ناشی از نوع کفش یا جوراب است، چند روز آن را عوض کنید تا مطمئن شوید.
پا را خیس کنید. خیساندن پاها بهمدت 2۰دقیقه در روز خوب است (بهشرطی که بیماری قند نداشته باشید. چون این کار ممکن است پا را خشکتر کرده و اگر آب داغ باشد، ممکن است احساس نکنید و پوست را بسوزانید). بعد از آن، پا را حتماً با کرم مرطوب کنید.
پا را ماساژ دهید. ماساژ دادن روزانه پا با کرم مرطوبکننده در تسکین درد پای کسانی که تمام مدت سرپا هستند مؤثر است.
کفش مناسب بخرید. وقتی کفش میخرید، حتماً نوع خوب آن را انتخاب کنید. دقت کنید: جلو کفش باید ۱۲میلیمتر فضای خالی داشته باشد، پشت پاشنه محکم باشد و پاشنه کوتاه باشد. کفش بندی هم بهتر از کفش بدون بند است. هر دو لنگه کفش را با جورابی که همیشه از آن میپوشید با دقت امتحان کنید. پهنترین جای پا باید در پهنترین جای کفش قرار گیرد. همیشه در بعدازظهر کفش بخرید چون در طول روز پایتان ورم میکند.
کفش بزرگ بپوشید. اگر دچار نوروم مورتون هستید، کفش بزرگ یا کفی مخصوص بپوشید. برای درد شدید و مداوم پا پزشک ممکن است درمان دارویی یا جراحی برای آزاد کردن عصب را بهعنوان آخرین راهحل پیشنهاد کند.