نکته مهم این است که این داروها به عنوان مکمل رژیم غذایی، ورزش و تغییرات رفتاری تجویز میشوند، و نه برای جایگزینی آنها. اگر شما تغییرات لازم را در نحوه زندگی خود انجام ندهید، بعید است داروها بتواند شما را لاغر کند.
معمولا پزشکان در دو مورد به درمان دارویی ضدچاقی روی میآورند:
یکی هنگامی سایر روشهای درمان چاقی بر شما موثر نبوده باشد.
دوم هنگامی ضریب توده بدنی (BMI) شما – که شاخص چاقی – است بالاتر از 27 باشد و عوارض پزشکی چاقی مانند دیابت، فشار خون بالا یا قطع تنفس حین خواب شما را گرفتار کرده باشد.
در حال حاضر تنها دو داروی ضدچاقی وجود دارد که سازمان غذا و داروی آمریکا آنها را تایید کرده است:
1- سیبوترامین: این دارو با تغییر در واسطههای شیمیایی در مغز، باعث میشود که با سرعت بیشتری احساس سیری کنید و میزان گرسنگی شما کاهش یابد. این دارو پس از یک سال مصرف به طور میانگین 5 تا 10 درصد وزن شما را کاهش میدهد. این دارو عوارض جانبی هم دارد از جمله فشار خون بالا، تپش قلب، سردرد، خشکی دهان، یبوست و بیخوابی.
2- اورلیستات: این دارو هضم و جذب چربی را در معده و روده شما مهار میکند. چربی جذبنشده از راه مدفوع خارج میشود. ارلیستات نیز پس از یک سال مصرف 5 تا 10 درصد از وزن شما را کم میکند. عوارض جانبی این قرص شامل اجابت مزاج چرب و مکرر، فوریت در دفع مدفوع و گازدار شدن به همراه ترشح است. این عوارض جانبی را با کاستن از میزان چربی در مدفوع میتوان تخفیف داد. از آنجایی که اورلیستات جذب برخی از مواد مغذی را مهار میکند،مصرف مولتیویتامین برای پیشگیری از نقصانهای تغذیهای لازم است.
در طول مصرف این داروها شما باید تحت نظر پزشکتان باشید. همچنین در نظر داشته باشید که این داروها در همه افراد موثر واقع نمیشوند. و اگر دارو موثر باشد، معمولا پس از 6 ماه میزان تاثیر آن در حد معینی ثابت باقی میماند. ممکن است لازم باشد شما برای همیشه این داروها را مصرف کنید. هنگامی این قرصها را قطع میکنید، احتمالا بیشتر وزنی را که از دست دادهاید، دوباره بازمیگردد.
داروهای دیگری نیز وجود دارند که در کشورهای اروپایی مجوز گرفتهاند، ولی هنوز مجوز سازمان غذا یا داروی آمریکا را نگرفتهاند، یا مراحل آزمایشی را میگذرانند.
داروهای ضدچاقی تاریخچه چندان روشنی هم ندارند. در میانه دهه 1990 دو داروی دکسفلورامین که با نام ردوکس به بازار عرضه شد، و داروی Fen-Phen که مخلوطی از فنفلورامین و فنترمین بود به علت عوارض جانبیشان کنار گذاشته شدند. این داروها که از لحاظ ساختمانی با آمفتامین مرتبط هستند، در برخی از مصرفکنندگان باعث بالارفتن کشنده فشار خون ریوی و آسیب دریچههای قلب میشدند.
محدودیت اصلی که پزشکان در درمان دارویی چاقی با آن روبهرو هستند، این است که هنوز اساس عصبی اشتها و چگونگی تنظیم آن دقیقا روشن نیست.
به غیر از اینها فراوردهها یا برنامههای مختلفی که مورد پژوهش قرار نگرفتهاند، به عنوان راه علاج چاقی در رسانههای مختلف تبلیغ میشوند.
در مورد این داروها و فراوردهها باید نهایت احتیاط را به خرج داد، زیرا بسیاری از ادعاهای در مورد بیخطر بودن و موثربودن آنها بیپایه است.
مسئله دیگر استفاده افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی و برخی از ورزشکاران برای رسیدن به وزن مطلوب، از مسهلها، قرصهای لاغری یا داروهای ادرارآور است. در بسیاری از این موارد این داروها اثری بر میزان چربی بدن ندارند و تنها آب بدن را کاهش میدهند. فراوردههایی ملین ممکن است باعث کاهش خطرناک میزان پتاسیم خون و به دنبال آن مشکلات قلبی و/یا عضلانی شوند.
Mayoclinic.com