بهویژه آنکه اکنون متقاضیان اشتغال تحصیلکردگان دانشگاهی با حداقل مدرک کارشناسی بوده و در بین این افراد، بانوان از جایگاه ویژهای برخوردار هستند که در ورودی و خروجی دانشگاهها نیز سهم بیشتری را بهخود اختصاص دادهاند.
این شرایط در حالی شکل گرفته که ایجاد اشتغال نیز همانند هر موضوع اقتصادی دیگری نیازمند برخوردها و راهکارهای عالمانه است. با این روند راهکارهای فیالبداههای که در سالهای اخیر برای ایجاد اشتغال مورد توجه قرار گرفته، دستاوردی جز هدر دادن منابع و دلخوشکردن مسئولان کشور به اینکه با اتخاذ چنین راهکارهایی نسبت به رفع مهمترین مشکل اقتصادی کشور تصمیمگیری کردهاند، هیچ نتیجه دیگری در بر نداشته است.
برای ایجاد اشتغال باید فضای سرمایهگذاری ایجاد شود که بخش خصوصی، دولتی و سرمایهگذاران خارجی با نهایت آرامش و با فراغ خاطر نسبت به سرمایهگذاری اقدام کنند. همچنین باید سیاستهایی اتخاذ شود تا حمایتهای لازم از سرمایهگذاری صورت گیرد. با وجود این، آمار و ارقام در دسترس بیانگر آن است که وضعیت سرمایهگذاری در کشور در برنامه چهارم توسعه بهرغم منابع عظیم نفتی، نامطلوب بوده است؛
بهنحوی که نه تنها هدف برنامه محقق نشده بلکه به رشدهای سرمایهگذاری در برنامههای قبلی نیز دسترسی پیدا نکردهایم. با این وضعیت، وضع سرمایهگذاری روز به روز بدتر شده و در مقطع کنونی شرایط بسیار نگرانکننده است.
وضعیت تولید و بنگاههای تولیدی و خدماتی در کشور، موضوع دیگری است که ارتباط مستقیمی با ایجاد اشتغال دارد. براساس گزارش تکاندهندهای که در روزهای گذشته توسط مقامهای رسمی بانک مرکزی منتشر شد، نرخ رشد اقتصادی کشور در سال 1387تنها حدود نیم درصد بوده؛
این در حالی است که در سال مذکور کشورمان رکورددار کسب درآمدهای نفتی در طول دورانی بوده که کشورمان نفت فروخته است. به بیان دیگر، در سال 87 تقریبا به اندازه یک برنامه درآمدهای نفتی داشتهایم. با این میزان درآمد، تحقق چنین حدی از رشد اقتصادی بیانگر آن است که بنگاههای اقتصادی کشور در این سال با وضعیت بسیار نگرانکنندهای مواجه بودهاند و طبیعی است که با توجه به اتفاقات رخ داده وضعیت بنگاههای مذکور در سال 88 نیز بهتر از سال 87 نبوده است.
با این روند براساس همین 2شاخص میزان سرمایهگذاری و رشد تولید ناخالص داخلی کشور میتوان گفت که وضعیت اشتغال در کشور بسیار نگرانکننده است. حتی وقتی این موضوع را در بنگاههای اقتصادی نیز بررسی کنیم متوجه میشویم که بنگاههایی که طی سالهای گذشته در بسیاری از رشتههای تولیدی فعال بودهاند، اکنون با رکود بسیار جدی مواجه هستند.
مجموعه این شرایط بیانگر آن است که وضعیت بیکاری طی سالهای اخیر بهمراتب نگرانکنندهتر بوده و طرحهای اشتغالزایی که تحت عنوان بنگاههای زودبازده اجرایی شده نه تنها اشتغالی بهوجود نیاورده بلکه در نتیجه اجرای چنین طرحهایی اکنون نظام بانکی کشور -که باید پشتوانه تولید و سرمایهگذاری باشد- با وضعیت بسیار بدی از نظر بدهیهای معوق مواجه شده است؛
بهنحوی که بدهیهای معوق نظام بانکی که در سال 1384 کمتر از 5 هزار میلیارد تومان بوده اکنون بیش از 50هزار میلیارد تومان است. بدیهی است نظام بانکی با این همه بدهی معوق قادر نخواهد بود تا نهاد پشتیبانیکننده تولید و سرمایهگذاری باشد.
از سوی دیگر، نحوه تعامل با فضای بینالمللی که باید بهگونهای باشد که بتوانیم سرمایههای خارجی را به سوی اقتصاد کشور جذب کنیم نیز مشخص است. با این روند بهنظر میرسد با توجه به وضعیت کنونی اشتغال، چالشهای نگرانکنندهای پیش روی اقتصاد کشور باشد.