امروزه محققان ثابت کردهاند که رژیم غذایی افراد، نقش مهمی در پیشگیری، بروز و درمان انواع سرطانها ایفا میکند.با پذیرش این حقیقت که انسان هر روزه ملزم به مصرف غذاست و بهدلیل تعداد و تنوع سرطانهایی که بهطور بالقوه با رژیم غذایی در ارتباط هستند، میتوان گفت که در حدود یکسوم سرطانهایی که در نهایت منجر به مرگ میشوند با آنچه میخوریم در ارتباطند.در رابطه با علل تغذیهای ابتلا به سرطان با دکتر غلامرضا خاکپور، متخصص اورولوژی از دانشگاه مک مستر کانادا و محقق در زمینه بیماریهای قلبی و سرطانها گفتوگو کردیم.
- آقای دکتر، در بین غذاهای مصرفی کدامیک در ابتلا به سرطان نقش بیشتری دارند؟
غذاهای ما دو دسته هستند؛ غذاهایی که از حیوانات میگیریم و سبزیجات. امروزه ثابت شده کسانی که به مقدار زیاد از فراوردههای گوشتی استفاده میکنند بیشتر مستعد ابتلا به بیماریهای قلبی، کلیوی و سرطانها میشوند.بهعلت وجود مقدار زیاد چربی در گوشتهای قرمز، این مواد در قسمت داخلی عروق مینشیند و با کوچکترین زخمی در این ناحیه کلسیم در آن رسوب میکند و باعث ایجاد لخته و بعد انسداد در عروق قلب و انفاکتوس میوکارد میشود.
برای همین توصیه ما به کسانی که مستعد بیماریهای قلبی هستند عدماستفاده از گوشت و بهخصوص گوشت قرمز است. از طرف دیگر چون امروزه تغذیه این حیوانات از طریق مواد مصنوعی و شیمیایی است، این مواد وارد گوشت شده و وقتی در کبد متابولیزه میشود ایجاد مواد سمی میکند که علاوه بر افزایش چربی، سرطان را نیز سبب میشود.
- در مورد مضرات احتمالی گوشت سفید بیشتر توضیح میدهید؟
در مرغها بهعلت اینکه مقدار زیادی استروژن، تستوسترون و آنتیبیوتیک به آنها میدهند، استفاده از آنها بهخصوص در خانمها و دختران باعث بلوغ زودرس میشود. بهطوری که در گذشته سن بلوغ 16 سال بود ولی امروزه به 13 سال رسیده و هرچه سن بلوغ و یائسگی پایینتر باشد میزان ابتلا به سرطان افزایش پیدا میکند.
- در آقایان چطور؟
در آقایان نیز بهعلت وجود تستوسترون در مواد تغذیهای حیوانات، بلوغ زودرس ایجاد میشود و این تستوسترون خودش در مردان ایجاد سرطان پروستات میکند. به همین دلیل امروزه در همه جای دنیا سرطان سینه در خانمها و سرطان پروستات در آقایان شیوع زیادی پیدا کرده است.
- با این حال یک سری از افراد بهطور ارثی استعداد ابتلا به سرطان دارند. توصیه شما به آنها چیست؟
کسانی که مستعد سرطان هستند یا سابقه فامیلی دارند باید گوشت قرمز را از برنامه غذاییشان حذف کنند.استفاده از سبزیجات و میوهها بهخصوص میوههای حاوی رنگدانه بسیار مهمترند و خاصیت آنتیاکسیدان دارند.همچنین آب تصفیه شده و نوشیدن آن به میزان کافی بسیار مهم است. البته نوشیدن آب خیلی زیاد چون باعث ایجاد مسمومیت و ورم در اندامها میشود، مضر است.
- نوشیدن آب کافی از بروز چه سرطانهایی جلوگیری میکند؟
این کار از بروز بیماریهای کلیوی و سکته قلبی جلوگیری میکند و منجر به رقیق شدن خون و شستوشوی مثانه و جلوگیری از سرطان مثانه میشود و کلیهها را فعال میکند. علاوه بر این نور آفتاب نیز علاوه بر اینکه میکروبکش است بهعلت ویتامیندی از پوکی استخوان جلوگیری میکند.بهطوری که الان دانشمندان انگلیسی تحقیق کردهاند در مناطقی که نور خورشید بیشتر است ابتلا به استئوآرتریت کمتر است ولی باید مواظب بود که این نور منجر به سرطان پوست نشود.
- پس برای چه مدتی قرار گرفتن در معرض نور خورشید را پیشنهاد میکنید؟
روزی یک ساعت قرار گرفتن در معرض نور آفتاب این ویتامین را تأمین میکند. البته فراموش نکنید استفاده از ویتامینهای مصنوعی خاصیت ضدسرطان ندارند و تنها نور خورشید این خاصیت را دارد.
- استراحت و ورزش تا چه حد در این امر مؤثرند؟
فاکتور استراحت باعث ساخته شدن سلولهای جدید در بدن میشود. اگر به هر علتی خواب کسی کم شد باید با مراجعه به پزشک آن را تنظیم کند زیرا افراد کمخواب و کسانی که در روز کمتر از 8 ساعت میخوابند در ابتلا به بیماریهای قلبی شانس بیشتری دارند و کسانی که شبکارند نسبت به افراد طبیعی 5 سال طول عمرشان کمتر میشود.
ورزش نیز همراه با تغذیه مناسب در حدود 20 دقیقه تا نیم ساعت در روز بهخصوص در کسانی که سابقه خانوادگی سرطان دارند بسیار مهم است. بهطوری که تحقیقات نشان داده هنگام ورزش موادی در بدن ترشح میشود که فرد را سرحال کرده و با اثر گذاشتن روی جداره عروق از ابتلا به سرطان جلوگیری میکند.
- حرف آخر؟
اعتیاد به مواد غذایی نامناسب در خیلی از افراد وجود دارد و ثابت شده که افراد چاق بهخصوص خانمها بیشتر به سرطان مبتلا میشوند.
علاوه بر این روزانه مصرف 8واحد میوه و استفاده از آن موقع خوردن صبحانه بسیار مهم است، ولی میوه و سبزی را نباید با هم خورد، چون محیطهای اسیدی و قلیایی آنها در هم اثر بد میگذارند. این را هم بدانید که خوردن کلم بروکلی و اسفناج و سبزیهای سبزتر مفیدتر است.
در رابطه با چای نیز باید از نوع سیاه آن که حاوی مواد رنگی و طعمدار نیست استفاده شود. روزی 4 تا 5 لیوان چای تا25 درصد باعث کاهش کلسترول میشود و بهدلیل وجود آنتیاکسیدان از ابتلا به سرطان جلوگیری میکند.