با این روند طی چند سال اخیر وزارت بازرگانی با افزایش تقاضا برای برخی کالاها در ایامی مانند ماه مبارک رمضان، عید نوروز یا بازگشایی مدارس از برپایی نمایشگاههای عرضه مستقیم کالا، واردات، خرید و ذخیرهسازی برخی اقلام مصرفی و مواد غذایی یا عرضه سبد کالای ویژه به برخی اقشار خبر میدهد.
افزایش قیمت برخی مواد غذایی مانند گوشت قرمز، گوشت مرغ، میوه، برنج، شکر و حبوبات در آستانه ماه مبارک رمضان موجب شده است تا این روزها دست اندر کاران تنظیم بازار از اجرای طرحهای مختلف برای جلوگیری از افزایش قیمت این اقلام در ماه مبارک رمضان خبر دهند. بر این اساس چندی پیش معاون وزیر بازرگانی با تشریح جزئیات طرح تنظیم بازار ماه مبارک رمضان، ارائه سبد ویژه کالایی شامل برنج، قندوشکر، روغن و مرغ به برخی اقشار را از جمله محورهای این طرح قلمداد کرد.
دایره شمول سبد کالایی
عرضه سبد کالایی ویژه ماه مبارک رمضان سیاستی است که سال گذشته نیز دولت تلاش کرد با ارائه آن به کارکنان خود و برخی دیگر از اقشار جامعه ضمن عرضه کالاهای ارزان قیمت به اقشار هدف از افزایش قیمتها در ماه مبارک رمضان جلوگیری کند؛ رویهای که امسال نیز سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی از تداوم اجرای آن خبر داده اما اعلام کرده که وزارت بازرگانی این سبدهای کالایی را محدود به کارمندان دولت یا اقشار خاص نمیکند.
محمد علی ضیغمی مشخص نکرده که آیا این امر به معنای عرضه سبد کالایی با نرخ و تخفیفهای یکسان به همه مردم خواهد بود یا خیر. وی با بیان اینکه برای تأمین کالاهای اساسی مردم در ایام ماه مبارک رمضان، سبد کالایی با قیمت متعادل بین کارمندان عرضه میشود که 15 تا 20 درصد ارزانتر از قیمت بازار بوده و از طریق شبکههای تعاونی کارمندان و فرهنگیان، فروشگاههای اسکاد، اتکا و فروشگاههای فرهنگیان بین 6 میلیون خانوار توزیع میشود.
ضیغمی در زمینه افراد مشمول این سبد به مهر گفت: اقلام مذکور در این ایام، بهصورت آزاد و عمومی در قالب سبدهای کالایی عرضه شده و مردم عادی هم میتوانند آن را خریداری کنند. در این راستا قیمت برای کالاهای مختلف این سبد، پایینتر از قیمت بازار و بهصورت تعدیلکننده قیمت، تعیین خواهد شد که معمولا 20درصد پایینتر از قیمت بازار است. بنابراین با این دیدگاه ضیغمی نباید تفاوتی در قیمت کالاهای مشمول این سبد که به کارکنان و بقیه اقشار مردم ارائه خواهد شد وجود داشته باشد.
وی افزود: اینکه بهصورت مشخص تصریح کنیم که چه میزان برنج، شکر، مرغ و با چه قیمتی در این سبد قرار میگیرد، هنوز مشخص نیست؛ چرا که ممکن است اقلام این سبدهای کالایی بهصورت اختیاری نیز بین مردم توزیع شود یا بهگونهای برنامهریزی شود که مردم اختیار داشته باشند که اگر فقط شکر نیاز داشتند، فقط شکر را در این سبد خریداری کنند یا اگر مرغ میخواستند، تنها مرغ را خریداری کنند.
مرغی که پر کشید
ارائه سبد کالایی ویژه ماه مبارک رمضان امسال نیز در حالی مورد توجه مسئولان قرار گرفته که تأمین کالاهای این سبد در سال 87 به یکی از دغدغههای مشمولین آن تبدیل شد. در این سال سبد کالایی ویژه ماه مبارک رمضان اقلامی مانند گوشت قرمز و مرغ را در بر میگرفت اما با گذشت چندین ماه از آغاز اجرای طرح، بهدلیل تأمین نشدن گوشت مرغ توسط برخی دستگاههای ذیربط افراد مشمول این سبد قادر به دریافت این کالا در قالب سبد مذکور نشده و سرانجام تصمیمگرفته شد تا در این سبد گوشت قرمز منجمد جایگزین گوشت مرغ شده و به کارکنان مشمول سبد عرضه شود.
علاوه بر مباحث مطرح در زمینه قیمت، نحوه تأمین کالا و تعداد افراد مشمول این طرح، نکته اساسی میزان کارآمدی اجرای چنین طرحهایی در کاهش یا جلوگیری از افزایش قیمت مواد غذایی و اقلام پروتئینی در ماه مبارک رمضان است. چرا که در سال گذشته نیز با وجود ارائه این سبد قیمت برخی مواد پروتئینی در ماه مبارک رمضان افزایش یافت و بخش عمدهای از مردم شیرینی تأثیر مثبت اجرای اینگونه طرحها در کاهش قیمتهای بازار را احساس نکردند. با این روند باید میزان تأثیر مثبت سبد کالایی امسال در ثبات بازار ماه مبارک رمضان را به انتظار نشست.