لبنیاتی که بیمار می‌کند!

 بیماری تب مالت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و دام محسوب می‌شود و این بیماری از حیواناتی نظیر گاو، گوسفند یا بز آلوده به انسان انتقال پیدا می‌کند و انتقال انسان به انسان ندارد. تب مالت روی اعضای خون‌ساز بدن مانند مغزاستخوان، گروه‌های لنفاوی، کبد و طحال تأثیر می‌گذارد.

علائم این بیماری در تب مالت حاد به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود که شامل لرز، تب‌متناوب (تب و لرز) تعریق و خستگی است. تب مالت به سه نوع حاد، متوسط و مزمن تقسیم می‌شود که در نوع حاد به‌طور ناگهانی بیمار دچار تب، لرز، درد عضلات و سردرد می‌شود و بعد از مدتی دردهای مفصلی هم به آنها اضافه می‌شود. در نوع مزمن، بیمار معمولا شب‌ها عرق‌‌ریزی و کاهش وزن دارد، بی‌اشتها می‌شود، کبد و طحالش بزرگ می‌شود و کمردرد و دردهای عضلانی پیدا می‌کند. تشخیص این بیماری به کمک آزمایش خون است.

همچنین برای درمان این بیماری لازم است بیمارانی که یک هفته بیشتر تب آنها طول می‌کشد حتما برای بررسی تب مالت به پزشک مراجعه کنند. افراد مبتلا،  تحت درمان‌های دارویی قرار می‌گیرند و معمولا بهبود می‌یابند اما درمان آن به‌علت اینکه این باکتری داخل سلول زندگی می‌کند و آنتی‌بیوتیک‌ها به‌راحتی داخل سلول نمی‌شوند طولانی است. لذا بیماران حداقل 6 تا 8هفته درمان ضد‌میکروبی را با دو نوع دارو دنبال می‌‌کنند.

متخصصان عفونی اعلام کرده‌اند بیماری تب مالت  در مصرف‌کنندگان مواد لبنی آلوده، جمعیت روستایی، دامداران، افرادی که در آزمایشگاه‌ها و با نمونه‌های این بیماری سرو کار دارند، شایع‌تر از دیگران است.

پزشکان به همه مردم توصیه می‌کنند برای پیشگیری از این بیماری افزون بر رعایت نکات بهداشتی در تماس با دام، به‌طور جدی از مصرف لبنیات آلوده و غیرپاستوریزه خودداری کنند.

لبنیات غیر پاستوریزه همچنان خطر آفرین

رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت با توجه به آغاز سفرهای تابستانی نسبت به انتقال تب مالت به‌عنوان یک بیماری عفونی جدی هشدار داد. تب مالت یک بیماری عفونی شایع محسوب می‌شود که مهم‌ترین علت ابتلای انسان به این بیماری، مصرف محصولات لبنی و فراورده‌های دامی سنتی و غیرپاستوریزه است به‌طوری که سالانه 13هزار مورد ابتلا به تب مالت توسط وزارت بهداشت ثبت می‌شود که البته آمار واقعی چندین برابر این تعداد است.

دکتر محمدرضا شیرازی، با بیان اینکه تب مالت همیشه در کشور وجود دارد ولی با نادیده گرفتن واکسیناسیون دام‌ها شیوع آن شدت می‌یابد، به شیوع بالای این بیماری در استان‌های دامپرور کشور همچون اصفهان، کردستان، آذربایجان شرقی و غربی اشاره کرد و افزود: آمار از کار افتادگی ناشی از ابتلا به این بیماری بیش از میزان مرگ‌ومیر آن است.

گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی حاکی از آن است که از میان یک‌هزار و 709 عامل بیماری‌زا، 832 عامل یعنی 49درصد آنها از طریق حیوانات به انسان منتقل می‌شوند؛ این در حالی است که در ایران فراورده‌های لبنی و گوشت آلوده، شایع‌ترین موادغذایی‌ای  هستند که موجب ابتلای انسان به بیماری‌هایی نظیر تب مالت، سیاه زخم، بیماری‌های انگلی و... می‌شوند. 

شیرهای فله‌ای!

ثریا نواب پور، کارشناس صنعت شیر با تأکید بر آلودگی شیر خام، از مصرف این نوع شیر و فراورده‌های لبنی سنتی به‌عنوان مهم‌ترین علت ابتلا به تب مالت نام می‌برد و از مسئولان وزارت بهداشت درخواست می‌کند تا عرضه شیر خام در کشور را که به‌صورت فله‌ای به فروش می‌رسد ممنوع کنند و متقاضیان تنها از محصولات صنعتی دارای استانداردهای بهداشتی استفاده کنند. او می‌گوید: بسیاری از شیرهای خام که به‌دلیل منطبق نبودن با استانداردها از سوی کارخانه‌ها برگشت می‌خورد توسط دامدار به‌صورت فله‌ای به فروش می‌رسد.

به گفته نواب‌پور، هرچند خریداران، شیر خام را می‌جوشانند ولی شیر خام ممکن است دارای مواد افزودنی غیرقابل تشخیص برای مصرف‌کننده باشد. از طرف دیگر برخی محصولات مانند خامه‌های سنتی، کشک، ماست و سایر فراورده‌های لبنی فله‌ای به‌دلیل پاستوریزه نبودن و امکان آلودگی‌های میکروبی، سبب انتقال میکروب به مصرف‌کننده و بیماری مصرف‌کننده می‌شود.

متأسفانه مردم با این تصور که تقلب در کارخانه‌ها صورت می‌گیرد، اعتماد بیشتری به محصولات فله‌ای داشته و فراورده‌های لبنی را که عمل پاستوریزاسیون در آنها انجام نشده است به‌عنوان محصولات سنتی با اعتماد بیشتری مصرف می‌کنند؛ این در حالی است که از سال1930 میلادی روش پاستوریزاسیون برای سالم‌سازی‌ شیر در کشورهای صنعتی معمول شد و از آن به بعد عرضه شیر خام پیگرد قانونی دارد  اما متأسفانه در کشور همچنان شاهد عرضه شیر خام هستیم که این مسئله در شهرستان‌ها بسیار بیشتر از تهران به چشم می‌خورد.