آنچه باعث شده این روزها یک بار دیگر، نگاه جهانیان معطوف فلوجه شود، آمار تکاندهنده مرگومیر نوزادان و ابتلا به سرطان در این شهر است.
به تازگی تحقیقی در مورد اثرات مخرب بمباران فلوجه انجام شده است که نشان میدهد میزان مرگومیر نوزادان، ابتلا به سرطان و لوسمی(سرطان خون) در این شهر از اثرات زیانبار بر بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی در سال 1945، بیشتر است.
از سال 2005 به بعد، پزشکان عراقی بارها از آمار بالای تولد نوزادان ناقصالخلقه در این شهر خبر دادهاند؛ از دختری با 2سر گرفته تا بچههای معلول و دارای نقص عضو. به گفته آنها، پس از حمله نیروهای آمریکایی به فلوجه، نمونههای بسیاری از ابتلا به سرطان مشاهده شده است که به هیچ عنوان با پیش از جنگ قابل مقایسه نیست.
وضعیت غیر عادی نوزادان شهر فلوجه عراق و میزان معلولیت و سرطان کودکان در این منطقه موجب شد تحقیقی بینالمللی درباره دلایل این فاجعه انجام شود.تحقیق اخیر، حرفهای پزشکان عراقی را تأیید میکند زیرا براساس این تحقیق، میزان ابتلا به انواع سرطان 4برابر شده و سرطان در کودکان زیر 14سال، تا 12 برابر افزایش یافته است.
میزان مرگومیر نوزادان در فلوجه نیز نسبت به اردن، 4برابر و نسبت به کویت 8 برابر بیشتر است.
دکتر کریس باسبی، استاد مدعو دانشگاه السیتر و یکی از اعضای تیم تحقیق که 4هزار و800 نفر را در فلوجه مورد بررسی قرار داده است، میگوید: تشخیص علت دقیق این نقصهای مادرزادی و سرطانها، ساده نیست و برای بهوجود آمدن چنین اثراتی آنها باید در معرض جهش ژنتیک قابل توجهی قرار گرفته باشند.
نخستین بار در آوریل 2004، نیروی دریایی آمریکا، فلوجه را که در 50کیلومتری غرب بغداد قرار دارد، محاصره و بمباران کرد. این محاصره زمانی آغاز شد که 4 نفر از کارکنان شرکت امنیتی آمریکایی بلکواتر کشته شدند و جسدهایشان سوزانده شد. پس از 8 ماه، مذاکرات به بن بست رسید و سرانجام در ماه نوامبر، توپخانه بهراهانداخته شد و در یورشهای هوایی از بمبهای فسفری استفاده شد؛ هر چند مهمات ممنوعه دیگری هم برای بمباران شهر به کار گرفته شد که جزئیات بسیاری از آنها هنوز مشخص نشده است.
در این یورش، فرماندهان آمریکایی، فلوجه را بهعنوان منطقه آتش اعلام کردند تا میزان تلفات نیروهایشان را کاهش دهند. افسران انگلیسی از میزان بیتوجهی به نیروهای غیرنظامی، وحشتزده شده بودند. سرتیپ نیجل الوین فاستر، یکی از فرماندهان انگلیسی که به نیروهای آمریکایی در بغداد خدمت میکرد، ضمن بازگو کردن حوادث حمله به فلوجه، عمق این فاجعه را چنین بیان میکند: طی یکی از عملیاتهای مقدماتی برای پاکسازی فلوجه در نوامبر 2004، در یک شب، تنها در یکی از بخشهای کوچک شهر، بیش از 40هزار و155 گلوله توپ شلیک شد.
به گفته او برای فرمانده آمریکایی این عملیات که دستور این حملات آتشین را صادر کرده بود، این اتفاق آنقدر بیاهمیت بود که حتی در گزارش روزانهاش به مافوق خود، به آن اشاره نکرد.
دکتر باسبی میگوید که با اینکه نمیتواند نوع سلاحهای سنگینی که توسط نیروی دریایی به کار گرفته شده را شناسایی کند اما میزان صدمات ژنتیک وارد شده بر ساکنان فلوجه نشان میدهد که نیروهای آمریکایی بدون شک در حملات خود از تسلیحات دارای اورانیوم استفاده کردهاند. او در توضیح این مطلب میگوید: حدس میزنم آنها از سلاح جدیدی استفاده کردهاند که دیوارهای ساختمانها را خراب کند و ساکنان آن را بکشد. تحقیق روی ساکنان فلوجه در ماههای ژانویه و فوریه انجام شد و 711 خانه شهر توسط 11محقق مورد بازدید قرار گرفت.
صاحبان این خانهها با پرکردن فرمهایی، جزئیاتی در مورد سرطان، مشکلات مربوط به تولد، زایمان و مرگومیر نوزادان در اختیار محققان قرار دادند. البته تاکنون دولت عراق چندان تمایلی برای پاسخگویی به شکایتهای غیرنظامیان نسبت به صدمات وارده بر آنها در جریان عملیاتهای نظامی نشان نداده است.
این مسئله را هم باید در نظر داشت که محققان، مورد اعتماد مردم محلی نبودند. علت اصلی شک و تردیدهای مردم این بود که در یکی از برنامه تلویزیونی عنوان شد که این بررسی توسط تروریستها انجام میشود و هرکس آنها را راهنمایی کند یا به پرسشنامههایشان پاسخ دهد، دستگیر خواهد شد.
این مسئله موجب شد دستاندرکاران این بررسی توسط چهرههای شناختهشده در جامعه همراهی شوند تا شک و تردیدها برطرف شود. این تحقیق که «سرطان، مرگ و میر نوزادان و توزیع جنسیت تولد در فلوجه» نام دارد، توسط دکتر باسبی، مالک حمدان، انجام شده است و افزایش قابل توجه ابتلا به سرطان و صدمات ناشی از بیماریهای مادرزادی را تأیید میکند. در نتیجه این بررسی مشخص شد که از هر هزار نوزاد متولد شده در این شهر، 80 نفر میمیرند؛ رقمی که در مصر 19، در اردن 17 و در کویت 7/9 است.
یکی دیگر از نتایج به دست آمده این است که سرطانهای دیده شده در این شهر با آنچه در بازماندگان فاجعه هیروشیما مشاهده شده بود، شباهت دارد.
میزان ابتلا به لوسمی 38 برابر و سرطان سینه 10 برابر شده و ابتلا به تومورهای مغزی و لنفوم در بزرگسالان نیز افزایش چشمگیری داشته است.
این در حالی است که پس از فاجعه بمباران هیروشیما، ابتلا به لوسمی 17 برابر شده بود. با این حال دکتر باسبی میگوید که نگرانی اصلی آنها تنها بابت همهگیر شدن این بیماریها نیست بلکه سرعت بالای ابتلای افراد، آنها را نگران کرده است.
یکی دیگر از مسائل مهم این است که توزیع جنسیت در این شهر بهشدت دستخوش تغییر شده است. در یک شرایط عادی به ازای هر هزار و 50پسر، هزار دختر به دنیا میآید اما در فلوجه از سال 2005 درصد تولد پسران تا 18درصد کاهش داشته است و نسبت میان پسرها و دخترها به 850 به هزار رسیده است. این توزیع جمعیت نشاندهنده صدمات ژنتیک است که پسران را بیشتر از دختران تحتتأثیر قرار میدهد. چنین تغییری در توزیع جمعیت در هیروشیما نیز مشاهده شده بود.
بروز این مشکلات باعث خشم و ناراحتی مردم عراق شده است. اثرات مخرب جنگ روی زندگی غیرنظامیان عراقی در فلوجه بیشتر از هر جای دیگر این کشور است. این شهر بهمدت بسیار طولانی تحت محاصره بود و عملا منطقهای جدا از سایر بخشهای کشور به حساب میآمد. مشکل دیگر ساکنان شهر این بود که خرابیهای جنگ به کندی بازسازی شد و بهخاطر ایستگاههای بازرسی نظامی که در سر راهشان به پایتخت قرار داده شده بود، میترسیدند برای مداوا به بیمارستانهای بغداد بروند.
ایندیپندنت