شون کانری در روز ۲۵ ماه اوت ۱۹۳۰ در محلهای فقیرنشین در ادینبورگ (اسکاتلند) به دنیا آمد و راه پرپیچ و خمی را پشت سر گذاشت تا سرانجام از عالم سینما سر درآورد.
شون ۱۴ ساله بود که مدرسه را ترک کرد و به کار پرداخت تا به پدر و مادرش در تأمین معاش خانواده کمک کند. هنگامی که به ۱۶ سالگی پا گذاشت به نیروی دریایی بریتانیا پیوست. خود درباره این تصمیم میگوید: از آنجا که دوست داشتم در گوشه و کنار جهان سیر و سیاحت کنم و آن را بشناسم، وارد نیروی دریایی شدم.
شون کانری اما پس از ۳ سال به علت بیماری زخم معده از خدمت معاف شد و باز بیکاری و فقر دامن او را گرفت. در این دوره به کارهای کوچک و گوناگونی پرداخت تا بتواند خود را سرپا نگه دارد. گاه شیرفروشی میکرد و گاه بهعنوان کارگر ساختمانی خرج زندگی خود را در میآورد.
از پرورش اندام تا هنرپیشگی
شون کانری پا به پای این کارهای کوچک به پرورش و زیبایی اندام روی آورد، چنانچه در سال ۱۹۵۰ به مقام قهرمانی زیبایی اندام در اسکاتلند رسید و سپس در مسابقات جهانی مقام سوم را به دست آورد. اما دست سرنوشت او را به سوی هنرپیشگی در تئاتر و سینما کشاند.
پس از آن که چند ماهی در یک نمایش موزیکال در یک گروه کر فعالیت کرد، در نمایشنامههای دیگر نیز به او نقشهای کوچکی داده شد. کانری مجذوب تئاتر و هنر نمایش شده بود و حال چشم به جهانی باز کرده بود که پیش از آن با آن بیگانه بود.
برخلاف بسیاری از هنرپیشگان که دوست دارند چون ستاره بدرخشند، اما همت و پشتکار کافی ندارند، شون کانری با سرسختی سعی در آموختن و پروراندن خود داشت و به گفته خودش: «در طول ۵ سال خود را ساختم». پس از ایفای رشتهای از نقشهای کوچک در فیلمهای سینمایی و تلویزیونی سرانجام روزنههای روشنایی و درهای شهرت به روی او باز شد.
شون کانری در سال ۱۹۵۶ نقش اول را در فیلم "عنکبوت کور" بازی کرد. پس از آن بازهم در نقشهای دیگری ظاهر شد که نظر کارگردانان سینما را به خود جلب کرد. ایفای نقش دشوار ستوان ورونسکی در فیلم تلویزیونی "آنا کارنینا" (۱۹۶۱) از روی رمان معروف لو تولستوی، قدرت بازیگری او را به کمال نشان داد.
در سال ۱۹۶۲ آرای خوانندگان یکی از روزنامههای لندن در گزینش شون کانری برای دریافت نقش "جیمزباند" کمک کرد.
ماموریتی برای بریتانیا
نخستین فیلم از سری فیلمهای جیمزباند، مامور ۰۰۷ فیلم "دکتر نو" بود که کانری را به شهرت جهانی رساند. او در پی آن ۶ بار دیگر در قالب جیمزباند روی پرده سینما ظاهر شد.
پس از آن بروکلی و سالسمن، تهیهکنندگان فیلمهای "جیمز باند" که شون کانری را برای ایفای نقش این کارآگاه جنایی کشف کرده بودند، موفق شدند او را که دیگر قصد نداشت در این نقش بازی کند، قانع کنند که برای هفتمین بار در نقش مامور ۰۰۷ روی اکران عمومی بیاید. فیلم "هرگز نگو نه!" که بازساخت فیلم "گلوله آتشین" بود، در سال ۱۹۸۳ به روی اکران عمومی آمد.
شون کانری با بازی در این فیلمها ثابت کرد که رخت "جیمزباند" درست به قامت او دوخته شده است. به عقیده بسیاری از طرفداران جیمز باند، هیچیک از ایفاگران نقش مامور ۰۰۷ نتوانستهاند به اندازه کانری شخصیت جذاب و چند وجهی جیمز باند را به تصویر بکشند و به همان اندازه تماشاگران زن را مجذوب سازند که تماشاگران مرد را.
اگر چه نام شون کانری با جیمز باند پیوندی جداییناپذیر دارد، اما او در طول پنج دهه فعالیت هنری خود در نقشهای کاملا متفاوت و در ژانرهای گوناگون ظاهر شد، از فیلم روانشناسانه "مارنی" ساخته آلفرد هیچکاک گرفته تا فیلمهای درام، اکشن و تاریخی مانند "نام گل سرخ".
شون کانری تنها یک بار موفق به دریافت جایزه اسکار شد، آن هم در سال ۱۹۸۷ به خاطر ایفای نقش مکمل مرد در فیلم "تسخیرناپذیران". کانری همواره یکی از جذابترین هنرپیشگان سینما محسوب میشده است.
عشق به اسکاتلند
شون کانری به زادگاهش، اسکاتلند عشق میورزد و یکی از اعضای فعال حزب ملی اسکاتلند است که برای استقلال اسکاتلند از بریتانیا مبارزه میکند.
شاید به خاطر همین دیدگاه سیاسی بود که مدت زیادی طول کشید تا سرانجام درسال ۲۰۰۰ میلادی با دریافت لقب "سر" از ملکه بریتانیا به جرگه اشراف پیوست. گفته میشود که اگر او خود را بهعنوان یک اسکاتلندی میهنپرست دوآتشه نشان نمیداد، خیلی زودتر این لقب را دریافت کرده بود.
ناگفته نماند که شون کانری در سال ۲۰۰۸ زندگینامه خود را تحت عنوان "زندگی من، اسکاتلند من" منتشر کرد و جالب است که او در ابتدا قصد نداشت زندگینامه خود را منتشر کند.
نویسندگانی که میخواستند شرح زندگی او را به روی کاغذ بیاورند، معتقد بودند که او از بیان واقعیتها درباره زندگی خود گریزان است و برایش دشوار است اشتباهات و ضعفهای خود را باز بشناسد. اما گمان میرود که دلیل اصلی این پردهپوشی آن بوده که نمیخواسته دیگران در زندگی خصوصیاش دخالت کنند و آرامش او را به هم بزنند. در همین رابطه زمانی گفته بود: «نمیخواهم بقیه عمرم را به تصحیح دروغهایی بگذرانم که دیگران درباره من مینویسند.»
شون کانری در سال ۲۰۰۵ خود را از صحنه کنار کشید و به فعالیت بازیگری خود خاتمه داد. او در آن زمان گفته بود که از کارکردن با این "ابلهان ساکن هالیوود" خسته شده است.
دویچهوله