این روزها بازار میوه نیز متأثر از افزایش تقاضا و نابسامانی نظام عرضه در حالی با نابسامانی مواجه است که برخی از اتحادیههای صنفی مرتبط تلاش میکنند تا ضمن ترسیم تصویری آرام و با ثبات از بازار میوه و مرکبات و سبزیها نقش خود در وضعیت کنونی بازار را انکار کرده یا سایر فعالان این عرصه را عامل این نابسامانیها قلمداد کنند. با وجود این تلاشها، آنچه اکنون بیش از هر چیز در بازار مشهود است افزایش نسبی قیمت میوه و سبزیها و عرضه چند نرخی آن در فروشگاههای سطح شهر است.
رشد تقاضا برای برخی انواع میوه و سبزی در ماه مبارک رمضان و برخی مباحث مطرح در زمینه تعیین تعرفه یا کاهش تولید برخی انواع میوه در کشور موجب شده است تا دستاندرکاران تنظیم بازار میوه افزایش واردات را بهعنوان راهکاری برای تأمین نیاز بازار و جلوگیری از رشد بیرویه قیمتها مدنظر قرار دهند. با این وجود مروری بر قیمت انواع میوه و ترهبار در میادین و فروشگاههای سطح شهر بیانگر عرضه چند نرخی و رشد بیرویه قیمت برخی محصولات و بیتأثیر بودن افزایش واردات میوه در کاهش یا ثبات نسبی قیمتها در بازار است.
تداوم عرضه چند نرخی میوه
مروری بر قیمت میوه در میوهفروشیهای سطح شهر بیانگر قیمتهای متفاوت این محصولات در نقاط مختلف شهر تهران است بهنحوی که تفاوت نرخ برخی انواع میوه و سبزی با کیفیتهای یکسان در نقاط مختلف شهر تهران به حدود 2هزارتومان هم میرسد گرچه این تفاوت قیمت در مورد برخی میوههای تولید داخل مانند صیفیجات کمتر است اما برخی دیگر از انواع میوه داخلی یا وارداتی مانند سیب، انگور، شلیل، هلو و... همچنان با نرخهایی بهمراتب بیش از نرخهای مصوب و اعلام شده توسط برخی دستگاههای نظارتی به مصرفکنندگان عرضه میشود.
بررسی نرخ میوههای وارداتی در نقاط مختلف شهر تهران بیانگر این واقعیت است که کاهش تعرفه و افزایش واردات این محصولات نیز تأثیری در کاهش قیمت محصولات وارداتی نداشته تا قیمت احتمالی پایین میوههایی مانند موز، پرتقال، سیب و انگور وارداتی قادر باشد تا نرخ میوههای تولید داخل را کاهش داده و به ثبات قیمتها در بازار منجر شود. گرچه حتی برخی گزارشها نیز افزایش حداقلی قیمت برخی انواع میوه وارداتی مانند پرتقال(100تومان) را تأیید میکند افزایش قیمتی که در فروشگاههای سطح شهر بهمراتب بیش از میزان اعلام شده است.
این شرایط موجب شده است تا از چندی پیش دستاندرکاران توزیع میوه و مرکبات شکلگیری فضای انحصاری در واردات میوه را عاملی در کاهش نیافتن قیمت میوههای وارداتی و تأثیر احتمالی آن بر قیمت میوه و مرکبات تولید داخل قلمداد کنند گرچه مطرح شدن چنین دیدگاههایی با واکنش برخی دیگر از دستاندرکاران بازار میوه و مرکبات مواجه شده است.
سبزیها سرآمد افزایش قیمت
در شرایطی که این روزها انواع سبزی به پای ثابت سفرههای روزهداران تبدیل شده افزایش تقاضا برای انواع سبزی در بازار زمینه مناسبی برای افزایش قیمتها فراهم ساخته است گرچه گزارش قیمتهای چند هفته اخیر سازمان بازرگانی استان تهران از قیمت میوه، مرکبات و سبزیها در میدان مرکزی میوه و ترهبار بیانگر افزایش حداقلی(500ریال) یا ثبات قیمت سبزی جور یا سبزی خوردن در بازار است اما مرور قیمت انواع سبزی در بازار از افزایش بیش از پیش قیمتها حکایت دارد، بهنحوی که قیمت هر کیلو سبزی جور یا سبزی خوردن در میوهفروشیهای سطح شهر به حدود هزار تومان نیز رسیده است اما نرخ اعلام شده سازمان بازرگانی استان تهران از نرخ سبزی در میدان مرکزی میوه و ترهبار برای سبزی جور 3هزار و 500 تا 4 هزار و 500ریال بوده و بیانگر افزایش حداکثر 500 ریالی قیمت این محصول است. در این نرخنامه قیمت سبزی خوردن در این مراکز نیز از 2هزار و 200 تا 3هزار و 500 ریال بسته به کیفیت این محصول اعلام و چنین نتیجهگیری شده که قیمت این محصول ثابت بوده است.
همچنین در چند هفته اخیر قیمت برخی محصولات مانند انواع خیار، گوجهفرنگی، سیبزمینی و پیاز نیز با نوسان همراه بوده و میوهفروشیهای سطح شهر این محصولات را به نرخهای متفاوتی به مصرفکنندگان عرضه میکنند.
افزایش خودسرانه قیمت میوه در ماه رمضان
این وضعیت موجب شده است تا برخی دستاندرکاران بازار میوه و مرکبات با اشاره به وضعیت کنونی بازار این محصولات نسبت به آشفتگی بیش از پیش قیمت میوه و مرکبات پس از هدفمندشدن یارانهها نیز هشدار دهند بهنحوی که یک عضو جامعه انجمن اسلامی بازار در این زمینه به فارس گفت: اگر بعد از هدفمند کردن یارانهها نظارت به شکل جاری باشد، وضعیت بازار میوه بسیار آشفتهتر از این خواهد شد.
محمد حسین عبدالخالقی با بیان این مطلب میافزاید: قیمت میوهها از قبل ماه رمضان بالا رفته و هنوز پایین نیامده است و در برخی میوهها قیمت در هر کیلوگرم تا هزارتومان هم افزایش دارد.
وی با انتقاد از وضعیت بازار میوه افزود: قیمت میوهها مغازه به مغازه فرق میکند، و عدهای خودسرانه در بازار قیمتها را بالا میبرند در حالی که تولیدکننده هیچ سودی نمیبرد و سود حاصله به جیب دلالان و واسطهها میرود و میوههای نامرغوب به مردم میدهند.
عبدالخالقی با بیان اینکه نظارت بر قیمت میوهها صفر است، میافزاید: با این گرانی بازار، قدرت خرید مردم کاهش مییابد و بیم آن میرود که باعث سوءتغذیه در بین مردم شود. وی با انتقاد از ورود میوههای وارداتی و گرانی آنها در بازار گفت: این میوهها بازار را قبضه کردهاند و به قیمتهای بالا هم به فروش میرسند در حالی که فروش میوههای تولید داخل رونقی ندارد. بالاخره چه کسی باید مدافع مردم باشد؟ دولت باید با نظارت مستمر خود به بازار به عدهای سودجو اجازه جولان ندهد. وی پیشنهاد کرده است تا رسانهملی قیمت میوهها را روزانه اعلام کرده و بر تثبیت آنها نظارت شود.
همچنین وزارت کشاورزی نیز با ایجاد تعاونی فروش دست واسطهها را کوتاه کرده و قیمت فروش در باغ، میادین میوه و مغازه اعلام و بر عدمتخلف از آن تأکید و کنترل شود.
میوه و سبزیها در ردیف ارزانی!
قیمتهای کنونی بازار میوه و مرکبات در حالی رقم خورده که چندی پیش رئیس اتحادیه میوه و ترهبار اعلام کرد، با آغاز ماه مبارک رمضان قیمت انواع میوه در بازار میوه و ترهبار تهران همچنان در ردیف ارزانی قرار دارد. حسین مهاجران با بیان این مطب به شابا تصریح کرد: هر چند این میوهها بهدلیل افزایش تقاضا در برخی میادین تمام میشود، اما این موضوع هیچ تأثیری در افزایش قیمتها تاکنون نداشته است.
وی قیمت هندوانه را با وجود پرمصرف بودن، مناسب ارزیابی و عنوان کرده بود، هماکنون این میوه تابستانه با کیلویی 300تومان در میادین عرضه میشود.همچنین قیمت انواع سبزی در میادین میوه و ترهبار مناسب است و در روزهای آینده شاهد کاهش هرچه بیشتر قیمتها خواهیم بود.