سرسری به آن نگاه کرد و دید 16 هزار و 100 تومان شده است. امسال هوا در مازندران گرمتر بود و تعجب کرد که مبلغ برق مصرفیاش از 18 هزار تومان برق مصرفی پارسال کمتر شده است. انتظار داشت مبلغ این دوره نزدیک 20 هزار تومان باشد. پیش از این که برود سر کار، سری به بانک زد تا قبض را پرداخت کند. کارمند بانک وقتی 16 هزار تومان را در دست او دید، لبخندی زد و گفت عدد روی قبض را درست بخوان. علی آقا باورش نمیشد؛ مبلغ قبض 161 هزار تومان بود؛ یعنی تقریبا 10 برابر قیمت سال گذشته. در اداره از همکارانش هم مبلغ قبضها را پرسید. آنها هم شوکه شده بودند و به این ترتیب مبلغ قبضهای برق، برق از سر شهروندان دو استان شمالی دیگر یعنی گلستان و گیلان نیز پراند.
قرار است که از نیمه دوم امسال قانون هدفمند کردن یارانهها اجرا و براساس آن، یارانه انرژی حذف شود و مبلغ ریالی یارانه بنا به درآمدی که شهروندان دارند، به حساب آنان واریز شود.
وزارت نیرو جزو وزارتخانههایی است که در صف اول اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها قرار دارد و بناست همزمان با اجرای این طرح، یارانه برق برداشته شود. در حالی که هنوز این قانون اجرا نشده، قیمت برق در 3 استان شمالی کشور ناگهان چنان زیاد شده که آه از نهاد شهروندان برآورده است. وزارت نیرو اعلام کرده است که امسال سال گرمی بود و شهروندان شمالی، بیش از حد الگوی مصرف از کولرهای پرمصرف (گازی) استفاده کردهاند.
به علاوه، مجید نامجو، وزیر نیرو، نیز گفته است که تعداد کمی از مشترکان استانهای شمالی با افزایش مبلغ برق روبهرو شدهاند و این مشکل برای کسانی که صرفهجویی کردهاند، پیش نیامده است. با این حال، نحوه برخورد وزارت نیرو با ساکنان این 3 استان یکسان نیست. به استاندار یکی از استانها قول مساعد داده شده است که مشکل حل شود، اما به یکی از استانها تنها اعلام شده است که مردم میتوانند مبلغ قبضها را قسطی پرداخت کنند ؛کاری که به دلیل رسیدن قبضهای دوره جدید و اضافه شدن قسطها، چندان عملی بهنظر نمیرسد.
مازندرانیها خوشحال باشند
شایسته بیابانی یکی از شهروندان ساکن تنکابن است. تنها وسیله برقی پرمصرف او کولر گازی است. او میگوید: «در شمال نمیشود از کولرهای آبی استفاده کرد چون رطوبت هوا را بهصورت غیر قابل تحملی زیاد میکند. ما مثل بیشتر مردم این منطقه کولر گازی داریم. در خانه هیچ وسیله پرمصرف دیگری هم نداریم. قبلا قیمت قبضهای برق خانه حدود 30هزار تومان بود، اما این دفعه 200 هزار تومان شد. شوهرم بازنشسته است و ماندهام که چطور هر ماه باید 100هزار تومان پول برق بدهم.» اواسط شهریور ماه که صدای اعتراض مازندرانیها شنیده شده، وزیر نیرو در توضیح دلیل زیاد شدن مبلغ قبضهای برق گفت: «در برخی مناطق مثل مازندران بعضی مشترکان از افزایش تعرفه برق گلایه داشتند. ما بررسیهایی در این زمینه انجام دادیم و معلوم شد از 23 هزار مشترک این منطقه تنها 2 هزار مشترک با چنین مشکلی مواجه هستند.»
با این حال، استاندار مازندران دست به کار شد و نزد معاون اول کابینه رفت تا مشکل حل شود.
محمد رضا رحیمی نیز قول همکاری داد و در نهایت، استاندار مازندران در تماسی با وزیر نیرو، از وی قول گرفت با تغییر نحوه محاسبه قبضهای برق، مشکل مازنیها حل شود. فعلا مازندرانیها از گیلانیها و گلستانیها خوشاقبال تر بودهاند.
گلستانیها چارهای ندارند
گلستانیها دیرتر از 2 استان دیگر شمال کشور، از مشکل افزایش مبلغ قبضهای برق باخبر شدند. بهنوش منصوری کارمند یکی از ادارههای گلستان میگوید: «سال گذشته مبلغ قبض برق خانه ما حدود 35هزار تومان شد، اما امسال این مبلغ به 130 هزار تومان رسیده است. در حالی که وسایل خانه ما مثل خانههای دیگران است و شامل یخچال و کولر و غیره میشود. پرداخت کردن این مقدار پول برق، ما را در تامین بقیه مخارج زندگی با مشکل مواجه میکند. مگر چقدر درآمد داریم که 130 هزار تومانش را فقط برای برق بدهیم؟»
در همان روزهای اول توزیع قبضهای برق در گلستان، شورای شهر گرگان خواستار تجدید نظر در سقف مجاز مصرف برق استان شد. ذبیحالله میقانی، عضو شورای شهر گرگان، میگوید: «با توجه به اینکه هنوز قانون هدفمند کردن یارانهها در کشور به اجرا درنیامده، افزایش ناگهانی مبلغ در قبض برق مشترکان موجی از نگرانی و تشویش خاطر شهروندان بهویژه قشرهای آسیبپذیر اجتماعی را فراهم کرده است.» گلستان تنها استانی است که قول هیچ مساعدتی از سوی وزارت نیرو به مردم آن داده نشده است و شهروندان ناچارند که پول کلان برق را سر وقت بپردازند تا زندگیشان مختل نشود.
برق گیلانیها قسطی شد
اواخر مرداد ماه قبضهای برق گیلانیها به منازلشان رسید. محبوبزاده یکی از شهروندان بازنشسته ساکن رشت به «همشهری» میگوید: «وسایل پرمصرف من در خانه، یخچال، فریزر و کولر است. گاهی هم از اتو یا ماشین لباسشویی استفاده میکنیم. مبلغ قبض من در این دوره 174 هزار تومان آمده است درصورتی که در سال گذشته در اوج مصرف، من 18 هزار تومان پول برق داده بودم. در قبض جدید، 73 هزار تومان جریمه رعایت نکردن الگوی مصرف برای خانه ما در نظر گرفته شده است.»
حسین پوررضایی یکی دیگر از ساکنان رشت هم میگوید: «مبلغ قبض برق من با تمام صرفهجویی که در استفاده از کولر کردهام، 43 هزار تومان آمده که نسبت به سال گذشته، 3 برابر شده است.» به گفته وی، بسیاری از آشنایانش تصمیم گرفتهاند که مبلغ قبض را با وجود نارضایتی زیاد، پرداخت کنند. او میگوید: «اگر قبض را پرداخت نکنیم، برق خانه قطع و عملا زندگی تعطیل میشود. من بازنشسته شرکت برق هستم و میدانم که در بهمنماه بیشترین فشار روی شهروندانی که قبض برق را طی دورههای گذشته پرداخت نکردهاند، وارد میشود تا اگر این پرداخت صورت نگیرد، اشتراک برق آنان قطع شود.»
هنگامی که قبضهای برق گیلانیها با مبالغ چندصد هزار تومانی بهدست شهروندان رسید، تعدادی از آنها جلوی شرکت توزیع برق رشت جمع شدند تا پاسخ مسئولان را بشنوند. روحالله قهرمانی چابک، استاندار گیلان، به جمع آنان رفت تا وعده چانهزنی با مدیران وزارت نیرو برای گرمسیر محسوب شدن گیلان را به آنها بدهد. استاندار در شبکه استانی باران قول داد تلاش خواهد کرد تا الگوی مصرف گیلانیها بیش از میزان فعلی تعیین شود و مبالغ قبضها پایین بیاید، اما این وعده از یاد رفت و تنها قرار شد مشترکانی که توانایی پرداخت قبوض را ندارند، بهصورت قسطی آن را پرداخت کنند. جمشید طالبی، مدیرعامل شرکت توزیع برق گیلان، گفته است که تنها جریمه استفاده مازاد از الگوی مصرف تقسیط خواهد شد و ادارات دولتی هم نمیتوانند بهای قبض را بهصورت قسطی پرداخت کنند. به گفته شهروندان گیلانی این اقساط در نهایت 6 ماهه تعیین میشود.