تصویر این پل قوسی با پس زمینه‌ای از طلوع یا غروب آفتاب یا نور افشانی‌های شبانه، از سال‌ها پیش اصلی‌ترین نماد مرکز استان خوزستان بوده است، به‌طوری که حتی در فضای مجازی نیز هنگام جست و جوی نام اهواز با ده‌ها تصویر از کارون روبه‌رو می‌شویم. اما چه حیف! هر چه عکس‌های کارون قدیمی‌تر باشد، زیبایی بیشتری را به نمایش می‌گذارد. این روزها کارون به‌دلیل انتقال آب از سرشاخه‌هایش دیگر مانند قبل پر آب نیست و این را کشتی‌هایی که مدت‌هاست در کرانه‌اش به گل نشسته اند، فریاد می‌زنند. این گزارش نگاهی دارد به چگونگی انتقال آب کارون و پیامد‌های آن.
طرح‌های انتقال آب از سرشاخه‌های کارون
تونل کوهرنگ 1 با ظرفیت انتقال حدود 300 میلیون متر مکعب آب در سال.
تونل کوهرنگ 2 با ظرفیت انتقال حدود 300 میلیون متر مکعب آب به زاینده رود در سال.
تونل کوهرنگ 3 در آینده به بهره‌برداری می‌رسد و معادل 300 میلیون مترمکعب آب را انتقال می‌دهد.
تونل چشمه لنگان که در آینده به بهره‌برداری می‌رسد و هر سال 195 میلیون مترمکعب آب برای شرب و مصارف صنعت و
کشاورزی استان اصفهان و شهرهای حاشیه کویر را تامین می‌کند.
تونل های انتقال آب به شهرهای قم و کاشان از سرشاخه‌های رودخانه دز در الیگودرز.
تونل بهشت‌آباد با طول تقریبی 65 کیلومتر برای انتقال آب به استان‌های اصفهان، یزد و کرمان از سر شاخه‌های کارون
به زاینده رود و طرح انتقال آب به رفسنجان.
تاریخچه طرح انتقال آب
موضوع انتقال آب از سر شاخه‌های کارون در سال 1318 با انتقال حدود 300 میلیون مترمکعب در سال از طریق تونل کوهرنگ یک آغاز شد. مطالعات بعدی که در سال 1340 از سوی شرکت آمریکایی «عمران و منابع» در قالب طرح عمران خوزستان و زیر نظر سازمان برنامه و بودجه کشور صورت گرفت، استعداد استان خوزستان برای کشاورزی و توانمندی آن برای کمک به‌خودکفایی کشور را چنان نمایان ساخت که موضوع انتقال آب به مناطق دیگر تا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عملاً دیگر مطرح نشد.
پس از انقلاب، این طرح با افتتاح ساختمان سد و تونل دوم کوهرنگ دوباره کلید خورد . با این حال گویا هنوز آب کارون باید به نقاط دیگری از کشور برسد. هم اینک نیز این طرح مطرح است. هیات وزیران بنا به پیشنهاد وزارت نیرو به شرکت‌سهامی آب منطقه‌ای اصفهان اجازه داده است تا به‌منظور تکمیل عملیات اجرایی 5 طرح انتقال آب از کارون اوراق مشارکت
منتشر کند.
گفته ها
امین کعبی‌نیا، مدیرعامل مؤسسه زیست‌محیطی اتحاد کارون: انتقال آب از سرشاخه‌های کارون و دز و ورود بی‌رویه فاضلاب، اکوسیستم جانوری کارون را به نابودی کشانده، به‌طوری که اکنون نسل برخی ماهی‌های این رودخانه رو به انقراض است.
ناصر سودانی، نماینده اهواز: با اجرایی شدن طرح انتقال آب کارون نه تنها کشاورزی خوزستان به مخاطره جدی می‌افتد، اشتغال استان هم آسیب‌های جدی خواهد دید.
سید احمد موسوی، نماینده اهواز :استان خوزستان با مشکل آب کشاورزی و آشامیدنی روبه رو است .اگر قرار است آب کارون به جایی منتقل شود اول باید این مشکلات را رفع کرد.
جواد سعدون زاده، عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس: انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به دشت‌های کشاورزی رفسنجان، زندگی بیش از یک میلیون انسان را در خوزستان به مخاطره می‌اندازد و پیشرفت و جهش بخش کشاورزی را در خوزستان از بین می‌برد؛ حتی تولید انرژی برق آبی را نامطمئن خواهد ساخت.
حـجت‌الاسـلام مجیـد ناصری‌نژاد ،نماینده مردم شادگان: هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد که برای سبز کردن نقطه‌ای خشک از کشور با صرف میلیاردها تومان پول از بیت‌المال جایی دیگر را خشک کنیم. با انتقال آب کارون، کشاورزی استان خوزستان به‌عنوان قطب کشاورزی کشور با مخاطرات جدی مواجه خواهد
شد.
پیامد‌های برداشت آب از کارون را باید از چند منظر بررسی کرد
انرژی: براساس گزارش جامعی که در سال 1383 در دانشگاه شهید چمران اهواز تهیه شد و به تایید بیش از 40 نفر از استادان این دانشگاه نیز رسید بهتر است به جای انتقال آب اضافی سرچشمه‌های کارون به سایر نقاط کشور، از آن برای تولید برق در منطقه استفاده شود. چرا که انتقال آب از سرشاخه‌های این رود خانه مستلزم مصرف مقادیر زیادی انرژی است.در حالی که حرکت آب به‌طور طبیعی در دشت خوزستان نه تنها نیاز به صرف انرژی ندارد بلکه مولد انرژی نیز هست.
کشاورزی: طبق آخرین آمار موجود، در استان خوزستان 2 میلیون و 300 هزار هکتار زمین قابل کشت و زراعت وجود دارد و اکنون تنها در یک میلیون و 200 هزار هکتار از این زمین‌ها، کشاورزی می‌شود که مهم‌ترین دلیل آن نبود آب برای احیای زمین‌ها و کمبود اعتبارات است.
اجتماعی: تبلیغات رنگارنگ آب شیرین‌کن و مراکز فروش آب در سراسر شهر اهواز و حتی پخش آگهی‌های آن از صدا و سیمای خوزستان، این واقعیت تلخ را گوشزد می‌کند که این شهر بر لب کارون تشنه است. به گفته کارشناسان در شهرهای جنوبی استان خوزستان یعنی از اهواز تا اروندکنار، آب کارون، به‌علت «دبی» پایین رودخانه با کاهش کیفیت روبه‌رو شده است که این وضع، سلامت مردم حاشیه رودخانه را با مخاطره روبه‌رو می‌کند.
مشکلات زیست‌محیطی: به باور بسیاری از کارشناسان محیط‌زیست کاهش میزان آب ورودی به استان خوزستان و ورود فاضلاب‌های صنعتی و شهری به منابع آبی منجر به کاهش شدید تنوع گونه‌های آبزیان موجود در رودخانه کارون شده است.
