در واقع آنچه سفرهای استانی را برای مردم مهم میکند تحقق وعدهها و نتایج حاصل از اجرای مصوبات است. اگر مصوبات این سفرها از طرف مسئولان پیگیری میشد و به نتیجه میرسید، بهترین هدیه برای مردم بود. این در حالی است که بسیاری از طرحهای عمرانی استان پس از کلنگزنی بهدلیل کمبود یانبود اعتبار به حال خود رها شده است و مهمتر از همه اینکه برخی مصوبات دولت، در مرحله مطالعه، تاییدیه فنی و اقتصادی نگرفتهاند. حال باید دید چه عاملی موجب کند شدن اجرای طرحهای عمرانی شده است، چه نقصهایی در مصوبات سفرهای استانی هیات دولت وجود دارد و ریشه مشکلات را باید در کجا جستوجو کرد؟
این گزارش با نگاهی به مصوبات هیات دولت در آذربایجان غربی، دیدگاه چند تن از نمایندگان و مسئولان اجرایی استان را در این باره جویا شده است.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس با انتقاد از تعلل در اجرای مصوبات سفرهای استانی میگوید: «80 درصد مصوبات این شهرستان به لحاظ اعتباری تحقق نیافته است. از نظر تعداد طرحهای اجرا شده هم نمیتوان رقم قابلقبولی ارائه کرد، چراکه ملاک اجرای طرحهای کلان، تاثیرگذاری آنها در زندگی مردم است که از این نظر باید گفت اجرای طرحهای کلان در خوی با مشکل مواجه است.»وی براین باور است که با وجود تمام تلاشها برای ارائه مشکلات و درخواستهای مردم به هیات دولت و به تصویب رساندن طرحهای تاثیرگذار، در عمل نتایج مطلوبی کسب نشده و امید مردم به اجرای این طرحها به یاس گراییده است.
به گفته صدر حسینی، احداث نیروگاه خوی، احداث راه ایواوغلی- خوی - سلماس، ساخت بیمارستان 160 تختخوابی، تامین آب آشامیدنی این شهرستان از آغ چای، احداث اردوگاه کشوری دانشآموزان، بهبود وضع راههای روستایی، ساخت حمام در روستاهای بالای 50 خانوار تا پایان سال گذشته، ساخت مدارس روستایی، ساخت پل در سهراهی قره ضیاءالدین که منطقه حادثهآفرین استان است و ایجاد شبکه فاضلاب قره ضیاءالدین و شهرک ولیعصر (عج) خوی از جمله مصوبات دور دوم سفر دولت به خوی به شمار میرود که تاکنون اقدامی برای اجرای آنها صورت نگرفته است.
وی همچنین ساخت دانشگاه آزاد، ساخت ساختمان گمرک رازی تا پایان امسال و اتمام جاده خوی به قطور را نیز از دیگر طرحهای مصوب این دور از سفر عنوان کرده و با اظهار اینکه کاری برای بهرهبرداری از این طرحها نشده است، اضافه میکند: «تاکید دولت برای ساخت سد خاکی یزدکان و تاج خاتون در سفر دوم هم هیچ نتیجهای نداشته است.» صدرحسینی بازگشایی مرز رازی و تردد به ترکیه را مهمترین خواست مردم خوی عنوان میکند و درک ناقص مدیران ا ز مزایای بازگشایی این مرز را باعث به نتیجه نرسیدن آن میداند.
وی تصریح میکند بازگشایی این مرز نه تنها هزینهای به کشور تحمیل نمیکند بلکه با در نظر گرفتن تحریمها دارای منافع بسیاری است که ایجاد اشتغال پایدار، جلوگیری از قاچاق و رشد اقتصادی منطقه از جمله پیامدهای مثبت اجرای آن به شمار میرود.وی تاکید میکند درصورت تحقق این طرح، امید به آینده در ساکنان این مناطق افزایش مییابد و از سوی دیگر، کشور به هدفگذاری خود مبنی بر رسیدن مبادلات اقتصادی ایران و ترکیه به میزان 30 میلیارد دلار نزدیکتر میشود.
به گفته نماینده خوی، آذربایجان غربی میتواند برای رسیدن به این هدف نقش مؤثری داشته باشد، ولی اکنون سهم ناچیزی در این زمینه دارد.وی با یادآوری لزوم افزایش تعامل مسئولان با نمایندگان استان در مجلس و اعلام آمادگی نمایندگان مردم استان در مجلس برای پیگیری جدی مطالبات و مصوبات سفرهای هیات دولت، تاکید میکند که تغییرات مدیریتی استان باید غیرسیاسی و براساس شایستهسالاری باشد، چراکه انتخاب مدیران براساس سیاسیکاریها باعث انتخاب افرادی بدون اشراف کامل به مشکلات و در نتیجه متضرر شدن استان میشود.
80 درصد اجرا، 20 درصد پیشرفت
فرماندار شهرستان خوی و چایپاره نیز میگوید: «80 درصد مصوبات سفرهای دور دوم در مرحله اجرایی قرار گرفته است، اما تنها 20درصد پیشرفت دارد. همچنین با گذشت 7 ماه از سفر سوم رئیسجمهوری به آذربایجان غربی هنوز مصوبات دور سوم سفر به شهرستانها ابلاغ نشده است.»غلامحسین عماری با اظهار اینکه مصوبات دور اول سفر رئیسجمهوری بهطور میانگین 70 درصد پیشرفت دارد، ساخت بیمارستان 160 تختخوابی، مجموعه ورزشی 5 هزار نفری، تامین آب آشامیدنی خوی و احداث جایگاه سوخترسانی را از جمله طرحهایی معرفی میکند که منابع اعتباری آنها باید از اعتبارات ملی تامین شود و با مشکل بودجه روبهرو است.
به گفته وی، اکنون بیمارستان 160 تختخوابی، 40درصد پیشرفت فیزیکی دارد و مجموعه ورزشی 5 هزار نفری با وجود پیشرفت 85 درصدی، کمبود اعتبار دارد. برای تامین آب آشامیدنی خوی هم بهدلیل تامین نشدن اعتبار مناسب هیچ اقدامی صورت نگرفته و بهرهبرداری از جایگاه سوخترسانی شهر نیز با وجود تکمیل تاسیسات آن بهدلیل نبود نیروی انسانی به تاخیر افتاده است.فرماندار خوی ساخت زمین چمن فوتبال با اعتبار 2 میلیارد ریا ل، باند دوم جاده بازرگان- ایواوغلی- مرند و راه قطور را بخشی دیگر از مصوبات استانی معرفی و تصریح میکند: «ساخت زمین چمن فوتبال ایواوغلی با مشخص شدن زمین بهزودی آغاز میشود و باند دوم جاده بازرگان به ایواوغلی و مرند هم در مرحله تکمیل مطالعات قرار دارد. همچنین قرار است راه خوی- قطور تا آخر امسال به بهرهبرداری برسد.
به گفته فرماندار خوی، از20 میلیارد ریال اعتبار لازم برای ایجاد باند دوم جاده خوی- سلماس و ایواوغلی تنها 670 میلیون تومان اختصاص یافته است. همچنین بیمارستان آیتالله خویی نیز 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و اجرای 40 درصد بقیه آن به دولت واگذار شده است.
وی با بیان اینکه مشکل تامین آب آشامیدنی مردم خوی در دور دوم سفر هیات دولت نیز حل نشد، اضافه میکند: «عملیات احداث و تجهیز دانشکده فنی و مهندسی این شهرستان به دلیل اینکه از اعتبار 5 میلیارد ریالی آن فقط 250 میلیون تومان اختصاص یافته، تاکنون آغاز نشده است.»فرماندار خوی از این که برخی مصوبات دور دوم سفرهای استانی دوباره برای کار کارشناسی به دستگاههای اجرایی ارسال شده، گلهمند است و میگوید: «درگیر شدن در بروکراسی اداری شهرستانها، اجرای مصوبات و طرحهای تصویب شده را با مشکل مواجه میکند.»
اضافه شدن به فهرست طرحهای نیمهتمام
جلال محمودزاده، نماینده مردم مهاباد در مجلس، سفرهای استانی را یکی از اقدامات ارزنده دولت و فرصتی استثنایی برای بهرهمندی از اعتبارات دولتی برای توسعه استانها میداند، اما در همینحال با تاکید بر اینکه اجرای مصوبات دولت، نخستین درخواست مردم و نمایندگان است، اضافه میکند: «مجموعه ورزشی 5هزار نفری مهاباد، تصفیهخانه آب شهری، بیمارستان 96 تختخوابی و چند طرح مهم دیگر جزو مصوبات استانی است که به کندی پیش میرود و حتی مجموعه ورزشی 5 هزار نفری مهاباد که از لحاظ ارزش 50درصد مصوبات سفر اول را شامل میشود، اکنون دچار رکود شده است.»
جلالزاده معوق ماندن مصوبات را نقطه ضعف سفرهای استانی میداند و میافزاید: « جای سؤال دارد که چرا بسیاری از طرحها بدون کار کارشناسی برای تصویب به هیات دولت ارجاع میشود تا به فهرست طرحهای نیمهتمام کشور اضافه شود.» این نماینده یکی از مشکلات اصلی اجرا نشدن مصوبات را کمیسیون ماده 32 اعلام و خاطرنشان میکند: «بسیاری از طرحها پس از تصویب در این کمیسیون روندی طولانی را طی میکنند که باعث افزایش زمان اجرای طرحها میشود.»کاک درویش، فرماندار مهاباد با اینکه سفرهای استانی را متضمن دستاوردهای زیاد از جمله ایجاد ارتباط با مردم، آشنایی با مشکلات مناطق از نزدیک و فرصتی برای مناطق محروم میداند، مصوبات دور دوم سفر استانی را دارای برخی مشکلات ارزیابی و خاطرنشان میکند که بسیاری از طرحهای دور دوم سفر استانی مشکل کمیسیون ماده 32 دارد که باید در تهران مورد بررسی قرار گیرد.
مصوباتی بیش از توان دولت
نادر قاضی پور دیگر نماینده ارومیه در مجلس هم درباره گازرسانی به روستاهای استان که یکی از مصوبات سفر استانی دولت است، میگوید: «گازرسانی به روستاها از اولویتهای کاری دولت است، اما روند کار در استان بسیار کند پیش میرود بهطوری که براساس آمار حتی از میانگین کشوری نیز عقبتر است.» قاضیپور مصوبات سفر استانی را متناسب با نیازهای استان نمیداند و اضافه میکند: «برای توسعه استان باید نیازهای اساسی از جمله کمربندی ارومیه و سد نازلو باراندوز در اولویت کاری قرار گیرند.»این نماینده با بیان اینکه برای اتمام مصوبات سفرهای استانی دولت میلیاردها ریال اعتبار لازم است، میافزاید: «تامین این میزان اعتبار در توان دولت نیست.» وی از مسئولان میخواهد با وعدههایشان به فرصت طلبان مجال سوءاستفاده ندهند. قاضیپور همچنین مشخصنبودن آمار و پیگیری نکردن نتایج مصوبات را از جمله ضعفهای سفرهای استانی میداند.
مشکل کلی تامین اعتبار
آقایی، عضو کمیسیون عمران مجلس و نماینده مردم سلماس در مجلس شورای اسلامی نیز که از اجراییشدن مصوبات در حوزه انتخابیه خود رضایت نسبی دارد، میگوید: «بهطور کلی طرحهای ما مشکل اعتباری دارند چرا که برای اجرای طرحها طبق برنامه زمان بندی شده اعتبار اختصاص داده نمیشود که موجب کند شدن زمان اجرا از یک سو و از دست دادن توجیه اقتصادی طرح از سوی دیگر میشود.» به گفته وی، این مشکل تمامی طرحهای نیمه تمام در کشور است. این نماینده، اضافه میکند: «اجرای طرحهای عمرانی متناسب با زمان تعریف شده به منابع پایدار نیازدارد که درصورت حل این مشکل تمامی طرحهای نیمه تمام کشور از بلاتکلیفی نجات مییابند.»