واقعیت این است که تنوع قومی و فرهنگی در کشورمان، بهگونهای است که درگوشه گوشه این مرزوبوم هرجمعیتی رفتار آیینی مختص بهخود دارد و با مفهومی واحد و البته به شیوهای خاص به عزاداری میپردازد. شایسته است تا توجه به برنامههای هنری عاشورایی این ایام هنرمندان در رشتههای مختلف بیشترین دریافت و تاثیر را از فرهنگ عاشورایی بگیرند و آن را در بهترین شکل بروز دهند.
عاشورا تنها یک واقعه تاریخی نیست؛ یک اتفاق عظیم در پهنه تاریخ، فرهنگ جامعه و هنر است. فرهنگ عاشورا در طول تاریخ همواره محملی برای اندیشهورزی درباره ماهیت آزادگی و حقطلبی در میان مردم و هنرمندان هر دوره بوده و از سوی دیگر در میان مردم، محل بروز احساسات و عواطف پاک و بیآلایش بوده است.
باید پذیرفت که خلق اثر در حوزه هنر عاشورایی پیش از آنکه نیازمند ابزار و ایده برای خلق اثر باشد، به درک صحیح و بالای هنرمند از مفهوم عاشورا نیاز دارد؛ موضوعی که در تمامی آثار ماندگار هنر عاشورایی در رشتههای مختلف هر سال در ماه محرم به چشم میخورد. به همین خاطر بیان هنرمندانه حماسه عظیم عاشورا، از سویی کار هنرمندان را سختتر میکند و از سوی دیگر برای هنرمندانی که خود را عاشق این مرام و مسلک و دلداده آن میدانند، کاری شیرین و دلنشین خواهد بود.
خلق آثاری با موضوع ایثار، شهادت و فرهنگ عاشورا بهدلیل غنای معنایی و دلبستگی مردم به این مفاهیم نسبت به دیگر موضوعات ابعاد گستردهتر و تاثیرگذارتری مییابد. بدون تردید هنرمند امروز با شناخت زبان نمادین «هنر عاشورایی» که حاصل تلاش و تفکر چند صد ساله هنرمندان عاشورایی است، آثارش در هر زمینهای میتواند با بیانی نو حامل جلوههای میراث معنوی حماسه کربلا باشد.
اگر هنر عاشورایی را واسطهای برای انتقال مفاهیم عاشورایی در قالب هنر بدانیم، شاید یکی از مهمترین مواردی که هنرمند عاشورایی باید آن را بهعنوان امری مهم در بیان هنری خویش درنظر داشته باشد، بهروزرسانی هنر برای انتقال بهتر مفاهیم است.
برخی از هنرمندان معتقدند باید نگاهی مدرن به هنر عاشورایی داشت تا به مانایی این هنر کمک کند. استفاده از ابزارهای مدرن در ارائه هنر یکی از راهکارهای این امر است که میتواند مفاهیم عاشورایی را به نسل نو معرفی کند؛ موضوعی که بیتردید میتواند زمینههای همگرایی بیشتر در تمرکز بر یافتههای ذهنی هنرمندان عاشورایی در عصر حاضر را فراهم کند و در این میان به خلق آثاری بدیع در حوزه هنر عاشورایی بدل شود.