دانشگاه هاروارد شروع یک برنامه چند میلیون دلاری با بودجه خصوصی را برای ایجاد رویانهای انسانی شبیهسازی(کلونسازی) شده به عنوان منابع سلولهای بنیادی برای استفاده های پزشکی اعلام کرد.
این برنامه که با همکاری چندین مرکز پژوهشی پزشکی انجام میشود بیانگر مرحله جدیدی از منازعه فرهنگیای است که در آمریکا بر سر پژوهش بر روی سلولهای بنیادی جریان دارد و گروهی از معتبرترین مراکز پژوهشی آمریکا را در برابر جنبش محافظهکاری قرار میدهد که با کار بر روی سلولهای بنیادی انسانی مخالف است و توانسته است بر تصمیمگیری های دولتی در این زمینه هم تاثیر بگذارد.
جرج بوش رئیسجمهور آمریکا استفاده از اعتبارات دولتی را برای روی کلنی های جدید سلولهای بنیادی از بعد از آگوست 2001 ممنوع کرد چرا که ایجاد و نابودی رویانهای انسانی را برای مقاصد پژوهشی مخالف با" فرهنگ زندگی" قلمداد میکرد.
از آن پس تنها دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو انجام تحقیق بر روی کلونسازی رویانهای انسانی را البته آن هم با اعتبار خصوصی را مورد تایید قرار داده بود.
رئیس دانشگاه هاروارد ،لاورنس اچ سامرز ،در این باره میگوید:" در عین حال که ما عقاید صادقانه دیگران را درک میکنیم و برای آنها احترام قائلیم، به همان اندازه در عقیده خودمان در مورد اینکه نیازهای پزشکی حیاتی هزاران نفر به پیشرفت در این تحقیقات وابسته است صادقیم."
از هم اکنون در این پروژه بوجود آوردن رویانهای انسانی را نه از طریق معمول پیوند اسپرم و تخمک بلکه با پیوند دادن یک سلول بدنی فرد - مثلا سلول پوست – با یک سلول تخمک انسانی که DNA آن خارج شده است انجام میشود. رویانهای حاصل از لحاظ ژنتیکی با فردی که سلول بدنی از او گرفته شده است یکسان است، بنابراین سلولهای بنیادی مشتق از این رویانها نیز احتمالا بدون رد شدن توسط دستگاه ایمنی فرد به او قابل پیوند خواهند بود.
هدف فوری این برنامه پژوهشی انجام تحقیقات پایه بر روی علل زمینهساز بیماریهای پیچیده از لحاظ ژنتیکی است.
اما در درازمدت استفادههای درمانی بالقوهای هم ممکن است از آن به عمل آید: برای مثال سلولهای بنیادی حاصل از یک فرد مبتلا به بیماری "کمخونی سلول داسی شکل" دارای نقص ژنتیکیای شناختهشدهای هستند که عامل بیماری در فرد مبتلاست. ابتدا در آزمایشگاه این نقص ژنتیکی در سلولهای بنیادی تصحیح میشود و سپس این سلولهای بنیادی را وادار به تمایز یافتن به صورت سلولهای خونساز مغز استخوان میکنند. به این ترتیب منبع مادام العمری از سلولهای سالم برای بیمار در اختیار خواهد بود.
بیشتر نگرانیهای اخلاقی در مورد پژوهش فوق مربوط به نحوه تهیه تخمکهای انسانی برای استفاده در آنست. بر اساس مقررات تاییدشده توسط هیاتهای نظارت اخلاقی در هر هشت مرکزی که در این پژوهش دخیلند و حاکم بر همه آزمایشها ، هزینه های مستقیم ناشی از فرآیند گرفتن تخمک در زنانی که برای این آزمایشها تخمک اهداء میکنند جبران میشود اما از هزاران دلاری که به اهداء کنندگان تخمک به کلینیکهای ناباروری پرداخت میشود خبری نخواهد بود.
فرآیند اهداء تخمک که شامل یک ماه هورمون درمانی و یک عمل جراحی سرپایی میشود با خطر اندک بروز عوارض وخیم همراه است.
در سایر برنامههای تحقیقاتی از تخمکها و رویانهای به جا مانده از باروریهای آزمایشگاهی به موفقیت نرسیده استفاده میشود. بدست آوردن تخمک با این روش ساده تر است اما کیفیت تخمکهای تازه را ندارد.
منبع:Washington Post, June 7 , 2006