ایران عقب‌نشینی نکرد

در پایان این مرحله از گفت‌وگوها نیز مانند پایان گفت‌وگوها در ژنو، سعید جلیلی سرپرست هیات ایرانی و کاترین اشتون سرپرست هیات 1+5 به کنفرانس خبری مشترک نرفتند اما در گفته‌های جداگانه‌ای مواضع خود را پس از حدود 10ساعت مذاکره در 2 روز پیاپی اعلام کردند.خبرگزاری فرانسه در ارزیابی این گفت‌وگو‌ها نوشت: ایران تاکید داشت که غنی‌سازی اورانیوم در میز مذاکرات قابل طرح نیست و تحریم‌ها نیز باید برداشته شود.

جامعه جهانی قضاوت کند

مذاکره‌کننده ارشد ایران با 1+5 تاکید کرد: ایران برای همکاری در عرصه‌های مختلف آمادگی دارد و از همکاری حول نقاط مشترک استقبال می‌کند.سعید جلیلی در پایان مذاکرات استانبول بین ایران و 1+5 در یک نشست خبری گفت: درصورتی که به همه تعهدات پایبند باشیم، گفت‌وگو مثمرثمر خواهد بود.

به گزارش ایسنا، جلیلی افزود: من فکر می‌کنم بهتر است که این جامعه جهانی و بین‌المللی درباره 2نکته‌ای که من می‌گویم قضاوت کند؛ نخستین نکته احترام به حقوق ملت‌ها و نکته دیگر اجتناب از مقابله با حقوق ملت‌هاست.او در پاسخ به سؤال دیگری درباره تبادل سوخت و اینکه آیا پیشنهاد جدیدی از سوی 1+5 در این‌باره ارائه شده است؟ گفت: درباره همکاری‌های هسته‌ای یکی از بحث‌هایی که می‌تواند موضوع همکاری باشد تبادل سوخت است.

در زمینه استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای همکاری‌های زیادی می‌شود انجام داد. به‌طور مثال، در زمینه ایمنی هسته‌ای، ساخت نیروگاه و فعالیت‌هایی که می‌تواند به این موضوع کمک کند که ملت‌ها بتوانند از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای امکان بهره‌برداری داشته باشند، می‌توان این همکاری‌ها را انجام داد.

دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا در این مذاکرات درباره تعلیق غنی‌سازی اورانیوم یا قطع تحریم‌های اقتصادی علیه ایران صحبتی به میان آمد یا نه؟ تاکید کرد: بحث حقوق ملت‌ها و داشتن چرخه سوخت و غنی‌سازی اورانیوم چیزی نیست که ما گفته باشیم؛ آن چیزی است که به صراحت در معاهده ان‌پی‌تی آمده است.

ما تنها گفتیم که باید این موضوع مورد احترام همگان قرار گیرد. او در پاسخ به سؤال دیگری درباره تبادل سوخت گفت: موضوع تبادل سوخت صرفا می‌تواند به‌عنوان یکی از موضوعات همکاری در جهت استفاده صلح‌آمیز ملت‌ها از انرژی هسته‌ای باشد. این بحثی است که می‌تواند در همان بستری که ما ذکر کردیم وجود داشته باشد و در این بستر همواره این موضوع می‌تواند به‌عنوان یکی از موضوعات همکاری باشد. ما در اینجا گفت‌وگوهایی را با هیات‌های مختلف و گروه‌ 1+5 داشتیم و صحبت‌های خود را به صراحت به آنها گفتیم اما با هیات آمریکایی هیچ گفت‌وگوی مستقیمی انجام نگرفته است.

مذاکرات جدیدی برنامه‌ریزی نشده است

کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سرپرست هیات مذاکره‌کننده‌ای که به نمایندگی از 5 عضو ثابت شورای امنیت سازمان ملل و آلمان به استانبول رفته بود، ظهر دیروز به خبرنگاران گفت: در مذاکرات با ایران همچنان باز است.
به گزارش رویترز، همچنین اشتون خبر داد که در حال حاضر هیچ مذاکرات جدیدی با ایران، برنامه‌ریزی نشده است. سرپرست هیات 1+5 در عین حال پیش شرط‌های ایران را غیرقابل پذیرش دانست و گفت 1+5 از موضع ایران در گفت‌و‌گوها دلسرد شده است.

از سوی دیگر اما ابوالفضل زهره‌وند از دیپلمات‌های همراه جلیلی در گفت‌وگوهای ژنو و معاون رسانه‌ای دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران به خبرگزاری رویترز گفت: گفت‌و‌گوهایی خواهد بود اما ما هنوز درباره زمان و مکان تصمیم نگرفته‌ایم. یک روز پیش از این گفته‌ها و در پایان دور نخست گفت‌وگوهای 3مرحله‌ای استانبول، دیپلمات‌های ایرانی مرحله نخست را مثبت توصیف کرده بودند.
براساس گزارش‌های رسمی در ایران، ایران و 1+5 بر سر توافقات مذاکرات ژنو 3 مبنی بر مذاکره درباره یافتن نقاط مشترک توافق کردند. ایران و 1+5 در مذاکرات صبح جمعه توافق کردند حول توافق مذاکرات ژنو 3، این مذاکرات را ادامه دهند و دو طرف تلاش‌شان را برای یافتن نقاط مشترک انجام دهند. براساس این گزارش، در پایان دور نخست گفت‌وگوها، پذیرفته‌شده است که مذاکرات حول توافقات ژنو 3 انجام شود.

پیشنهادهای قابل توجه

در گزارش‌های رسمی به محتوای دقیق این گفت‌وگوها اشاره‌ای نشده است اما ایسنا گزارش داد: سعید جلیلی در نشست صبح دیروز، پیشنهاد‌های قابل توجهی را به طرف مقابل ارائه کرد که مورد توجه گروه 1+5 قرار گرفت. مذاکرات ایران و 1+5 به‌مدت 2 روز (1 و 2 بهمن) در کاخ چراغان استانبول که یک بنای متعلق به دوران عثمانی در حاشیه تنگه بسفر است، برگزار شد.
روز اول مذاکرات ایران و 1+5 با 2 نشست در صبح و شب و بیش از 4 ساعت گفت‌وگو پشت درهای بسته، جمعه شب پایان یافت. این مذاکرات در دومین روز ساعت 10 شنبه به وقت محلی آغاز شد و در حدود 4ساعت به‌طول انجامید. خبرگزاری آلمان در جمع‌بندی اخبار مذاکرات استانبول نوشت: ایران و 6 قدرت جهانی نخستین روز از مذاکرات 2روزه خود را در استانبول در حالی پشت‌سر گذاشتند که دوطرف امیدوارند رویکرد مثبت، بتواند گشایشی در بن بست موجود حاصل کند.

توصیه به مذاکره اختصاصی

همچنین خبرگزاری آلمان به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت: کاترین اشتون به سعید جلیلی توصیه کرده است، ملاقات دوجانبه‌ای با ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی و فرستاده آمریکا به گفت‌وگوهای 1+5 داشته باشد. زهره‌وند در این باره به ایسنا گفت: درخواست‌های متعدد برای چنین ملاقاتی صورت گرفته است که از سوی ایران مورد پذیرش قرار نگرفته است.

دیدار با میزبان و دیگران

جلیلی اما عصر جمعه در دیدارهای جداگانه با کاترین اشتون، احمد داوود اوغلو و سرگئی ریابکوف گفت‌وگو کرد.
براساس گزارش ایسنا، علی باقری معاون جلیلی نیز عصر جمعه با معاون وزیر خارجه چین به گفت‌وگو نشست. همچنین خبرگزاری فرانسه گزارش داد که ایران روز شنبه و پیش از مذاکرات با 1+5 با گروه وین، مذاکره داشته است.

براساس این گزارش، یک مقام غربی با اشاره به مسئله تبادل سوخت هسته‌ای گفت: روز شنبه نشستی میان ایران و گروه موسوم به وین متشکل از فرانسه، روسیه و آمریکا آغاز شد، تا بررسی شود که آیا می‌توانیم درخصوص طرح تجدید نظر شده رآکتور تحقیقاتی تهران یا تدابیر اعتماد‌ساز عملی دیگر پیشرفتی حاصل کنیم یا خیر.

به گزارش همشهری، هیات 1+5 در 2 روز و 3 دور گفت‌و‌گو در استانبول علاوه بر کاترین اشتون متشکل بود از رابرت کوپر معاون اشتون، ویلیام برنز معاون وزارت خارجه آمریکا، امیلی هابر مدیر سیاسی و معاون وزارت خارجه آلمان، ژاک ادیبر مدیر سیاسی و معاون وزارت خارجه فرانسه، وو هیلونگ معاون وزارت خارجه چین، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و جفری آدامز مدیر سیاسی و معاون وزارت خارجه انگلیس.

در هیات ایرانی نیز علاوه بر جلیلی، علی باقری معاون سیاست خارجی و امنیت بین‌الملل دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران، ابوالفضل زهره‌وند معاون رسانه‌ای دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی، علی آهنی معاون اروپای وزارت امور خارجه ایران و حمیدرضا عسگری، مشاور حقوقی سازمان انرژی اتمی ایران حضور داشتند.