این گمان از زمانی در ذهن اولریش شرایبر (Ulrich Schreiber) جان گرفت که حین تحقیقات خود در یک منطقه با کولنی بزرگی از مورچه‌ها مواجه شد.
به گزارش دویچه‌وله، مشاهده تعداد زیادی مورچه در این منطقه برای این زمین‌شناس آلمانی پرسش‌هایی پدید آورد. از جمله این که، وجود شمار بالای مورچه در این منطقه چه معنایی داشت؟ چرا دقیقا در این منطقه؟ آیا این پدیده تنها حاصل تصادف بود؟
این موضوع شامل نوع خاصی از مورچه‌های جنگلی می‌شد به نام مورچه‌های تپه‌ساز. آنچه رفتار این نوع مورچه‌ها را برای شرایبر جالب توجه می‌کرد، این بود که آنها لانه‌های خود را درست در گسست‌های مناطق گسلی زمین بنا می‌کردند.
مناطق گسلی مناطقی هستند که در آنها گسل‌های فراوانی وجود دارد. گسل‌ها شکستگی‌های درون پوسته زمین‌هستند که لغزش سنگ‌ها در دو طرف آنها موجب آزاد شدن میزان زیادی انرژی و بروز زلزله می‌شود.
کارشناسان بر این باورند که گازی که حین زلزله یا پیش از آن از زمین خارج می‌شود باعث گرم شدن لانه‌مورچه‌ها شده و همچنین رطوبت موجود در گسست‌های زمین هم برای مورچه‌ها مطلوب است. به همین دلیل مورچه‌ها تمایل دارند در این مناطق لانه بسازند.
رفتار پرسش‌برانگیز مورچه‌ها
مطالعه بیشتر در رفتار این مورچه‌ها سئوال‌های دیگری را در ذهن شرایبر پدید آورد. آیا ممکن است مورچه‌ها بتوانند زلزله یعنی حرکت ناگهانی لایه‌های سنگی امتداد گسل‌ها را پیش‌بینی کنند؟
او و همکارانش از دانشگاه دویسبورگ ـ اسن آلمان دو سال است که روز و شب دو تپه از مورچگان را در منطقه آیفل زیر نظر گرفته و به کمک دوربین بر روی آنان مطالعه می‌کنند.
آنها بر این باورند که رفتار مورچه‌ها پیش از وقوع زلزله عجیب است. مشاهدات آنها نشان می‌دهد که پیش از زمین‌لرزه مورچه‌ها به هنگام شب بسیار فعال میشوند و همچنین نسبت به مواقع عادی تعداد بیشتری از آنها به سطح زمین می‌آیند.
شرایبر تصور می‌کند که مورچه‌ها در این مواقع نسبت به افزایش انتشار گاز و یا امواج الکترومغناطیسی که پیش از وقوع زلزله به بیرون منتشر میشوند، واکنش نشان می‌دهند.
مطالعات در دیگر مناطق
شرایبر می‌گوید، در سفر دو سال پیش خود که پس از زمین‌لرزه شهر آکوئیلا در شرق ایتالیا انجام داد متوجه شد که مورچه‌ها در گسست‌های این منطقه نیز لانه‌های زیادی ساخته‌اند.
این زمین‌شناس آلمانی قصد دارد مطالعات خود را در استانبول ادامه دهد که به پیش‌بینی دانشمندان، در آینده نزدیک در آن زمین‌لرزه بزرگی رخ خواهد داد.
عقاید مخالف
بسیاری از کارشناسان فرضیه شرایبر را رد می‌کنند. برخی از آنها می‌گویند، مورچه‌ها هنگام زمستان در لانه‌های خود می‌مانند و نمی‌توان از آنها به عنوان یک سیگنال هشداردهنده سود جست.
هایکو وویت (Heiko Woit) از همکاران شرایبر در مرکز تحقیقات زمین‌شناسی پوتسدام آلمان معتقد است که نمی‌توان زلزله را پیش‌بینی کرد. او می‌گوید، در گذشته برخی از مشاهدات باعث این گمان شد که فیل‌ها از قابلیت پیش‌بینی زلزله برخودار هستند، اما تا کنون هیچ تحقیق سیستماتیکی نتوانسته است این ادعا را ثابت کند.
اما شرایبر بسیار خوش‌بین است و باور دارد که روزی خواهد توانست، فرضیه خود را اثبات کند. وی قصد دارد در ادامه مطالعات خود با کارشناسان سایر رشته‌ها نیز به تبادل نظر بپردازد.
