ماهواره مخابراتی «مصباح» که نخستین ماهواره ساخت ایران است، با سرمایه‌گذاری بالغ بر 10میلیارد تومان با همکاری مرکز تحقیقات مخابرات و سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران به نمایندگی از وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و ارتباطات و فناوری اطلاعات ساخته شده است.
موافقت نامه ساخت ماهواره مصباح در سال1376 میان وزارتخانه‌های علوم و ارتباطات به امضا رسید و ساخت نمونه آزمایشگاهی این ماهواره طی سال‌های1378 تا 1380 با همکاری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و مرکز تحقیقات مخابرات انجام شد. ساخت مدل مهندسی و فضایی ماهواره مصباح نیز با همکاری یک شرکت ایتالیایی توسط نیروهای متخصص داخلی انجام شده است.
مصباح کاربری مخابراتی داشته و می‌تواند برای انتقال اطلاعات از نقطه‌ای به نقطه دیگر به کار رود.این ماهواره 75 کیلوگرم وزن دارد و ابعاد آن 50 در 50در 70 سانتی‌متر مکعب است. عمر مفید این ماهواره 3سال بوده و پیش‌بینی می‌شود که تا 5سال قابل استفاده باشد.ماهواره مصباح پس از استقرار در مدار، 14 بار در شبانه روز دور زمین می‌چرخد و 3 تا 4 بار از طریق ایستگاه‌های زمین قابل مشاهده است.بنابر اعلام مسئولان فضایی ایران و روسیه قرار بود این ماهواره در اواخر سپتامبر (اوایل مهرماه 84) همراه با یک میکروماهواره روسی و 7 میکروماهواره خارجی دیگر توسط موشک حامل روسی «Kosmos3M» از پایگاه فضایی روسیه به فضا پرتاب شود، با این حال با خلف وعده‌ها و کارشکنی قدرت‌های فضایی دیگر این ماهواره پس از 6سال هنوز در انتظار پرتاب است.
این در حالی است که متخصصان فضایی کشورمان حدود 3سال پیش موفق شدند ماهواره ملی «امید» را بدون اتکا به نیروهای خارجی با پرتابگر ساخت ایران به فضا پرتاب کنند.
دکتر حمید فاضلی، سرپرست سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با (ایسنا) در خصوص وضعیت ماهواره مصباح یک و احتمال پرتاب آن در آینده گفت: در حال حاضر ماهواره‌برهای موجود توان این را دارند که ماهواره مصباح یک را به فضا پرتاب کنند اما متأسفانه به بهانه‌های مختلف از جمله تحریم‌ها و قطعنامه‌ها این ماهواره در اختیار ایران نیست و کشور ایتالیا هم به همین بهانه مصباح را به ما برنمی‌گرداند البته ما رایزنی‌هایی را جهت پس گرفتن ماهواره آغاز کرده‌ایم.
به گفته وی، ماهواره مصباح یک از جمله ماهواره‌هایی است که در مدار لئو قرار می‌گیرد و به‌عنوان ماهواره میکرو تلقی می‌شوند. فاضلی با تأکید بر اینکه در حال حاضر ایران توان پرتاب ماهواره مصباح یک را داشته و برنامه‌ریزی هم جهت پرتاب آن صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون که سازمان فضایی ایران در موقعیتی جدید مستقر شده است این احتمال وجود دارد که بازنگری در برنامه‌های پرتاب قبلی به‌وجود بیاید چرا که به‌نظر می‌رسد برخی دستاوردها مشابه است و بنا بر این است که خیلی زود به ماهواره‌های عملیاتی بپردازیم. از این‌رو باید به سمت ساختار و پرتاب ماهواره‌های سنجشی مجهز به دوربین‌هایی با قدرت تفکیک و تصویربرداری بالا که بتواند خدمات قابل بهره‌برداری بدهد، حرکت کنیم.
