نخستین درخواست قالیباف از اعضای شورای شهر تهران این بود که دقت کنند تا همین 5 سال پیش موضوع نوسازی بافت فرسوده دغدغه هیچ شهرداری نبوده به همین دلیل در پاسخ به کسانی که قصد داشتند من را در انجام این کار بهدلیل پیچیدگیها و چالشهایش منصرف کنند، گفتم من بچه جبهه هستم و نخستین الویتم در اداره شهر توجه به جنوب شهر است که در آن هیچ چالشی بزرگتر از بافتهای فرسوده نیست.
وی گفت: درد دل من در بافت فرسوده موضوع نوسازی خانهها نیست بلکه بهعنوان کسی که سابقه فعالیت در نیروی انتظامی را دارد از موضوعاتی در لایههای زیرین جامعه با خبرم که مربوط به شرف و هویت به خطر افتاده انسانی و اسلامی شهروندان ساکن در مناطق محروم است و حاضرم برای بهبود این وضعیت هر شلاقی را به جان بخرم. وی خطاب به اعضای شورای شهر گفت: قطعا بهعنوان شهردار تهران دوست داشتم وضعیت نوسازی بافتهای فرسوده خیلی بهتر از این باشد اما در بررسی عملکرد سازمان نوسازی باید بهصورت نسبی عمل کنیم و ببینیم که نوسازی بافت فرسوده تهران را با کدام شهر مقایسه میکنیم؟ ملاک مقایسه چیست ؟جدول بگذاریم و ببینیم روند نوسازی در سالهای 80 تا 89 چگونه بوده که در این صورت ضمن دفاع از عملکرد سازمان نوسازی که طبق ارزیابیهای صورتگرفته از سوی دولت رتبه نخست کشوری را در امر نوسازی بهخود اختصاص داده اما معتقدم تا رسیدن به وضع مطلوب فاصله داریم، به همین دلیل از نقد و انتقاد نسبت به عملکرد سازمان نوسازی استقبال کرده و آن را عامل مؤثری در بهبود کارها و اصلاح امور میدانم.
قالیباف در توضیح اصلاح سیاستهای خود در نوسازی بافتهای فرسوده طی چند سال گذشته اظهار داشت: با توجه به اینکه تجربه موفقی در نوسازی بافتهای فرسوده در کشور نداشتیم هنگام ورود به این حوزه خیز برداشتیم تا راسا 30 هزار واحد مسکونی را بسازیم. وقتی به عدد 18 هزار تملک زمین و واحد و 13 هزار طراحی رسیدم و ساخت 2هزار واحد را آغاز کردیم به این نتیجه رسیدیم که به بافت فرسوده نگاه اقتصادی نداشته باشیم، خودمان در کار ساخت مستقیما دخالت نکرده به جای تصدی گری دنبال تولیگری و تسهیل گری باشیم و در نهایت اینکه مردم و سرمایهگذاران را در نوسازی بافتهای فرسوده به مشارکت بگیریم.
وی با اشاره به تلاشهای بسیار در تدوین لایحه بخشودگی عوارض بهمنظور تشویق مردم به ساخت و ساز در بافتهای فرسوده گفت: بعد از تصویب این لایحه توسط شورای شهر در دی ماه سال 88 شاهد افزایش چند برابری روند نوسازی در بافتهای فرسوده و استقبال مردم از تجمیع و افزایش سرمایهگذاری مردمی بودیم که البته به این نیز اکتفا نکرده کار نوسازی را از محل فروش اوراق مشارکت در 377 هزار متر مربع زمین آغاز کردیم. این درحالی است که از نظر قالیباف فروش اوراق مشارکت برای شهرداری به هیچ عنوان به لحاظ اقتصادی به صرفه نبود زیرا 20درصد کل پول اوراق مشارکت را بانک عامل بلوکه میکند.
انتقاد به روند نوسازی
در پایان اظهارات محمد باقر قالیباف شهردار تهران، خسرو دانشجو، رسول خادم، حمزه شکیب و حسن بیادی به طرح انتقادات و سؤالاتی درباره عملکرد سازمان نوسازی پرداختند. بهعنوان نمونه خسرو دانشجو سخنگوی شورای شهر تاکید داشت که هنگام ارائه کارنامه عملکرد یک سازمان کارکرد بهینه مجموعههای دیگر را هم باید درنظر گرفت نه اینکه حاصل کار را صرفا به حساب یه نفر یا یک مجموعه بگذاریم. وی در عین حال از گسترده شدن مدل مدیریتی سازمان نوسازی انتقاد داشت.
حمزه شکیب رئیس کمیسیون عمران شورای شهر نیز گفت که با سیاستهای نوسازی شهرداری در کلیات موافق است اما بهدلیل تفاوت منابع اطلاعاتی نسبت به نقض قوانین شهرسازی در نوسازی بافت فرسوده انتقاداتی را مطرح کرد. در واقع اشاره شکیب به ساخت 850 واحد مسکونی به ازای 1500 واحد تجاری اداری و خدماتی در 270 هزار متر مربع طرح نوسازی بافت فرسوده بود و آن را نسبت قابلقبولی ندانست. شکیب در عین حال گفت: با توجه بهوجود 3 هزار و 200 هکتار بافت فرسوده شهر تهران، طرحهای خانه به خانه، فروش متری مسکن و اوراق مشارکت، تنها موفق به نوسازی 100 هکتار بافت فرسوده شدیم که این نسبت نیز در مقایسه با حجم بافتهای فرسوده پایین است.
و اما رسول خادم رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران طی سخنانی در عین حالی که بر لزوم نظارت شورای شهر بر عملکرد نوسازی بافتهای فرسوده به لحاظ رعایت ضوابط شهرسازی، قوانین ساخت وساز و تامین سرانهها تاکید کرد، خواستار استفاده از اراضی ذخیره و فعال شدن مناطق در امر نوسازی بافت فرسوده شد.یکی دیگر از انتقادات خادم به موضوع شفاف نبودن عملکرد مالی و اجرایی سازمان نوسازی در بحث اوراق مشارکت اختصاص داشت. به گفته رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر گرچه طرحهای نوسازی بافت فرسوده باید توجیه اقتصادی داشته باشد اما اگر مجتمع تجاری ساختیم و بخشی از آن را به کاربری مسکونی اختصاص دادیم حتما باید تغییر رویه دهیم.
عملکردی موجب افتخار
به گزارش همشهری، محمدعلی نجفی، مرتضی طلایی، هادی ساعی و علیرضا دبیر از جمله اعضای شورای شهر بودند که در دفاع از عملکرد سازمان نوسازی سخن گفتند.نجفی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران از جمله کسانی بود که با موفق ارزیابی کردن عملکرد سازمان نوسازی به دفاع این سازمان پرداخت. وی با اعلام اینکه بافت فرسوده بزرگترین چالش مدیریت شهری در کشور است این موضوع را مطرح کرد که با وجود چنین معضل بزرگی نیاز بهوجود سازمان نوسازی بهمنظور سیاستگذاری، تصمیمگیری، نظارت و هدایت فعالیتهای نوسازی وجود دارد. وی ضمن تایید سیاست شهرداری تهران که در بحث نوسازی بافت فرسوده بهدنبال سود اقتصادی و منفعت مادی نیست اما گفت: فعالیت در بافت فرسوده باید با نسبتی از سود همراه باشد تا سرمایهگذاران برای مشارکت در چنین طرحهایی رغبت داشته باشند.
اشاره نجفی به این امر در رد انتقاد برخی از اعضای شورا نسبت به ساخت و سازهای تجاری، اداری و خدماتی در نوسازی بافتهای فرسوده بود. نجفی همچنین در مورد 400 میلیارد تومان اوراق مشارکت بافتهای فرسوده اظهار داشت: ظرف 2 سال میبایست شهرداری تهران 40 درصد سود مرکب به اضافه باز پرداخت اصل پول را به مردم بازگرداند. برای تحقق این مهم میبایست به سراغ بخشی از بافت فرسوده برود که بتواند این سود مرکب را تامین کند که البته به گفته معاون شهرسازی شهرداری که برای ما مرجع قضاوت است در این باره نیز کاملا براساس ضوابط شهرسازی عمل شده است.
وی با اشاره به گزارش عملکرد سازمان نوسازی گفت: این عملکرد چه توسط خود سازمان و چه با همکاری سایر دستگاههای متولی درهرحال قابل دفاع است و نوسازی 100 هکتار بافت فرسوده کاری بزرگ و موجب افتخار است. اگر در این مدت کوتاه میشد کاربیشتری انجام شود بفرمایید اما در هرحال وجود سازمان نوسازی بهمنظور هدایت گری در امر احیای بافتهای فرسوده ضروری است.علیرضا دبیر نیز خاطرنشان کرد: در مورد انحلال سازمان نوسازی نباید عجولانه تصمیمگیری شود. وی پیشنهاد کرد یک کمیته 3نفره برای بررسی اوضاع مالی سازمان نوسازی شهر تهران تشکیل شود.