این رویکرد از آن حیث اهمیت به‌سزایی می‌یابد که بدانیم هدف غایی آن تحقق هویت محلی، شهروندمحوری، عدالت‌محوری و مشارکت عملی و معنادار شهروندان در ساخت شهری نوین و توسعه یافته و برخوردار است.
به راستی چه شرایطی در کلانشهر تهران حاکم است که مدیریت محله‌ای به عنوان یک نیاز و در عین حال یک استراتژی مدنظر قرار گرفته است.
کلانشهر تهران با حداقل 370 محله در قالب 22 منطقه شهری با کاستی‌هایی از جمله بی‌هویتی محلات و کند بودن ضرباهنگ مشارکت شهروندان روبه‌رو است و حداقل این دو موضوع می‌تواند به عنوان یک تهدید رخ نماید و این در حالی است که مدیریت شهری می‌تواند با پیاده‌سازی پروژه مدیریت محله‌ای، تهدید مذکور را به یک فرصت تاریخی تبدیل کند و تهران را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد.
فراموش نکنیم که تهران، شهر محله‌های به‌هم پیوسته، از زمانی که با شیوه‌های شهرسازی مدرن آشنا شد به سرعت تحت تأثیر قرار گرفت و رفته رفته به شهر از هم گسسته و بی‌هویتی تبدیل شد که تغییر ساختار فیزیکی سایر بخش‌ها و نهادهای اجتماعی شهری را نیز تحت تأثیر خود قرار داد. این موضوع بیگانگی شهروندان با یکدیگر را به همراه آورد و در تهرانی که روابط اجتماعی و سنت‌های فرهنگی به‌وفور دیده می‌شد با ورود به آن دوران از هم جدا شد.
از سویی دیگر در گذشته مشارکت گسترده شهروندان محلات در مراسم جشن‌ها، عزاها و حل مشکلات یکدیگر و... همه در قالب روابط محله‌ای شکل می‌گرفت اما امروز در تهران چنین روابطی حاکم نیست مگر در بخش‌های کوچکی از تهران. پایتخت این روزها خیلی چیزها را از یاد برده است؛ فرهنگ زیست محله‌ای و شهری جای خود را به فرهنگ محدود و بسته‌ای به نام «خانه» داده و فرهنگ محله‌ای فراموش شده است.
فراموش نشده که محله‌ها در گذشته نوعی نظام اداری داشتند؛ یعنی در هر محله تأمین امنیت، مسایل حقوقی، مسایل اقتصادی، نظیر جمع‌آوری مالیات‌ها در یک حد توسط خود ساکنین محله‌ها و بزرگان محله انجام می‌شد، یعنی شهروندان واقعاً در اداره شهر مشارکت می‌کردند.
اما امروزه می‌بینیم که دولت به عنوان یک نظام حاکم بخش عمده‌ای از آن را در دست گرفته و خود به خود عملاً جایی برای شهروندان باقی نگذاشته است.
ایجاد تعلق خاطر در شهروندان نسبت به شهر یکی از وظایف شهرداری‌ها در دنیاست و طبعاً شهرداری تهران نیز از این موضوع مستثنی نیست. سیاست محله‌محوری می‌تواند از جمله ابزار اثرگذاری در اختیار مدیریت شهری باشد که هویت‌بخشی را به محلات تهران بازگرداند.
* کارشناس مدیریت و برنامه‌ریزی شهری
