متأسفانه بسیاری از پدران فکر میکنند که ارتباط با فرزند امر مهمی نیست و منتظر میمانند تا کودک بزرگتر شده و سپس سعی در برقراری ارتباط با وی دارند، در حالیکه امروزه متخصصان امر کودک معتقدند که یک پدر مسئول و علاقهمند باید از همان دوران بارداری مادر، شروع به برقراری ارتباط با فرزند کند. از آنجا که جنین از ماه 5 بارداری قادر به شنیدن اصوات خارج از رحم است، این دوران را بهترین زمان برای آشنایی اولیه بین پدر و فرزند میشمارند. پدران در این دوران باید هر روز زمانی را به صحبت با فرزند خود اختصاص دهند تا نوزاد از همان بدو تولد با صدای پدر ارتباط برقرار کند. همچنین پس از تولد کودک، تا 6ماهگی زمانی است که نوزاد باید محبت فراوانی را از پدر خود دریافت کند.
این مبحث میتواند به شیوههای گوناگونی از قبیل ماساژ اصولی نوزاد، ارتباط چشمی با او (نگاه کردن به مدت زمان طولانی به چشمان نوزاد) و صحبت کردن با کودک عرضه شود. بعضی از پدران حس میکنند که این کارها چون بازخوردی از سوی کودک ندارد، چندان حائز اهمیت نیست ولی مطمئن باشید که همه کودکان به خوبی از کارهای پرمهری که برایشان انجام میدهید، لذت برده و پس از مدتی میبینید که با نگاه یا حرکات دست و پای خود، آنها نیز محبتشان را به شما نشان میدهند.
متأسفانه در کشور ما گاهی پدران حس میکنند که کار چندانی نمیتوانند برای فرزند و همسر خود در این دوران انجام دهند و از آنجا که ساعاتی از روز را نیز سر کار هستند، مادر و فرزند را به خانه پدربزرگ و مادر بزرگ برده و تنها به دیدارهای آخر هفته اکتفا میکنند. از آنجا که برقراری ارتباط در چند ماه نخست تولد نوزاد بسیار مهم است، والدین باید نهایت سعی خود را کنند که در این دوران در کنار یکدیگر بوده و به فرزند خود رسیدگی کنند.
پس از دوران 6 ماهگی، پدرها میتوانند بازیهای متنوعی را نیز به کارهای قبلی خود اضافه کنند و همچنین برای فرزند خود کتابخوانده یا حتی قصه بگویند. بازی با کودک، علاوه بر آنکه لحظات لذتبخشی را به شما و فرزندتان هدیه میکند سبب افزایش مهارتهای حسی، حرکتی، خلاقانه و ذهنی کودک نیز میشود. خوشبختانه در سالهای اخیر، کتابهای گوناگونی در زمینه بازی با نوزاد و راههای برقراری ارتباط درست با او به بازار عرضه شده که شما میتوانید با تهیه آنها یا انواع اسباببازیهای مناسب این گروه سنی، دقایق خوبی را در کنار یکدیگر سپری کنید.
از دوران یک سالگی تا 2سالگی نیز زمان بسیار مناسبی است تا پدرانی که پیشینه ارتباطی خوبی با فرزند خود برقرار کردهاند، به مستحکم ساختن این رابطه بپردازند. تحکیم رابطه کودک با پدر در این دوران موجب ایجاد حس اعتماد و اطمینان برای تمام عمر میشود و کودک تا آخر عمر میداند که فردی به نام پدر در کنارش وجود دارد که میتواند به وی اطمینان کرده و هرجا که لازم است از حمایتها و توجهات او برخوردار شود. در این دوره، کودکان کمکم قادر به راه رفتن و بیان نخستین کلمات خود هستند و پدرها راحتتر میتوانند با آنها ارتباط دوستانه برقرار کنند. شما میتوانید در این زمان با فرزند خود به گردشهای 2نفره بروید، حرف بزنید، بازی کنید، قدم بزنید و...؛ البته کودکان در این سن کمی دمدمی مزاج هستند و یک لحظه محبت و عاطفه درونی خود را با تمام وجود به پدر و مادر عرضه میکنند و لحظهای دیگر سعی میکنند که با لجبازی از آنها فاصله بگیرند.
یک پدر خوب و آگاه نباید از این برخوردهای فرزند خود ناراحت شود زیرا او سعی در کسب حس استقلال دارد و میخواهد زندگی مستقلی را پایهگذاری کرده و برای کارهایش، خود تصمیم بگیرد. رشد و پرورش این حس در کودک نه تنها بد و آزار دهنده نیست بلکه شما باید به او کمک کنید تا این دوران را بهتر سپری کرده و به استقلالطلبی ویژه این سن دست پیدا کند. اما در مجموع پس از 18ماهگی، کودک به یک مقلد تمام عیار از کارهای والدین خود بهویژه پدر (اگر ارتباط خوبی برقرار شده باشد) تبدیل شده و از آنجا که قادر به تشخیص صداها از یکدیگر است، صدای پدر را بهعنوان یک مأمن مطمئن و آرامبخش به ذهن میسپارد (اگر پدر تا این زمان، وقت کافی برای صحبت کردن با او صرف کرده باشد).
پس از 2سالگی، کودکان به ناظرانی تبدیل میشوند که هیچچیز از چشمان تیزبینشان پنهان نمیماند. آنها مدام به شما نگاه میکنند تا از رفتار و نحوه گفتار شما تقلید کنند. دراین زمان، همچنان زمان کافی برای بازی و صحبت با فرزند خود صرف کنید و برای بیان مطالب خود از کلمات و جملات سلیس، روان و کوتاه استفاده کنید. یادتان باشد، دامنه لغوی کودکان هنوز محدود است و با حرف زدنهای پیدرپی و کلمات ثقیل، تنها موجب سردرگمی او میشوید. با افزایش سن کودک حتماً زمانهایی را برای گردشها یا غذاخوردنهای 2نفره با یکدیگر اختصاص دهید، با او با احترام صحبت کرده و از بهکار بردن الفاظ نامناسب یا حتی شوخیهایی که بار منفی در خود دارند، بپرهیزید. برای فرزند خود، یک دوست، یک پدر و یک حامی همیشگی باشید.