همشهری‌آنلاین: کاریز؛ لوح فشرده مجموعه‌ آثار دکتر علی شریعتی که امکان جست وجو در تمامی نوشته‌ها و نیز رده‌بندی تبارشناسانه و تاریخی‌آثار این متفکر را دارد در مراسمی با حضور دکتر احسان و دکتر سوسن شریعتی و همسر‌ آن زنده‌یاد در کتابخانه حسینیه‌ ارشاد رونمایی شد.

کاریز؛لوح فشرده‌آثار شریعتی

به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایسنا در مراسم رونمایی از نسخه‌ی دیجیتال آثار دکتر علی شریعتی که عصر چهارشنبه (29 تیرماه) در حسینیه‌ ارشاد برگزار شد، احسان شریعتی ـ پسر دکتر شریعتی ـ با اشاره به انتشار نسخه‌ی دیجیتال آثار پدرش، اظهار کرد: امروز ما شاهد رخداد فرهنگی مهمی هستیم. تا کنون آثاری که از دکتر شریعتی منتشر شده‌اند، بخش‌بخش و جزیی بوده‌اند. ما همواره نمونه‌ای از کار او را دیده‌ایم، اما امروز با این دی‌وی‌دی، با کل آثار شریعتی روبه‌رو می‌شویم و از کسانی که با کار مستمر و پیگیر، این مجموعه را تایپ و ویراستاری و به یک بانک نرم‌افزاری قابل استفاده تبدیل کرده‌اند، قدردانی می‌شود.

او ادامه داد: این حاصل کاری است که از حسینیه‌ ارشاد آغاز شد. باید از کسانی که سخنرانی‌های دکتر شریعتی را جزوه و هر هفته منتشر می‌کردند، تشکر کرد. این جزوه‌ها پس از هجرت او چاپ و در اروپا و ایران منتشر شد. مجموعه‌ای را که اکنون می‌بینیم، حاصل این تلاش‌هاست.

شریعتی با بیان این‌که ما همواره با نمونه‌ای از اندیشه‌های دکتر شریعتی مواجه بوده‌ایم، بیان کرد: برای شناخت یک اندیشمند باید با یک کلیت ارگانیک روبه‌رو شویم. متأسفانه همواره مثله‌مثله شدن اندیشه سبب تحریف می‌شود. از این نظر، در دست داشتن یک مجموعه که جامعیت یک تفکر را نشان دهد، از تحریف جلوگیری می‌کند. ما با در دست داشتن یک مجموعه‌ی کامل می‌توانیم او را به خوبی بشناسیم. امکان دیگر این دی‌وی‌دی آن است که می‌توانیم سنخ مطالب دکتر شریعتی را تشخیص دهیم. به‌تازگی او را به‌عنوان یک روشنفکر شفاهی مطرح می‌کنند، در حالی که او بیشتر وقت خود را به نوشتن می‌گذراند، چه در کاغذهای کوچک و چه حتا پشت پاکت سیگار. در این مجموعه، وقتی ما متنی را می‌خوانیم، می‌توانیم تشخیص دهیم که این متن کتاب است یا سخنرانی. از سوی دیگر، تاریخ تألیف هر اثر را می‌توانیم تشخیص دهیم، چون بسیار دیده‌ام نقل قولی از او مطرح می‌شود که تاریخ آن مشخص نیست. شریعتی در دوره‌ی دانش‌آموزی، کتابی درباره‌ی فلسفه دارد و مسلما براساس آن نمی‌توانیم شناخت او را از فلسفه تشخیص دهیم. تاریخ اثر و گفتمان حاکم در آن دوره، مهم است.

او در ادامه افزود: شریعتی آثار خود را به چند دوره تقسیم کرده است؛ اسلامیات، اجتماعیات و کویریات، این مطالب در این دی‌وی‌دی نیز قابل تشخیص هستند. افزایش سرعت در جست‌وجو و پژوهش از ویژگی‌های این مجموعه است. امکان سامان‌دهی مفهومی و موضوعی نیز در این دی‌وی‌دی فراهم است. با این اثر می‌توان دید کاملی از آثار شریعتی به‌دست آورد، چون هر اندیشه‌ای به نقد و بررسی نیاز دارد و با این مجموعه، امکان نقد آثار دکتر شریعتی فراهم می‌شود.

وی بزرگی یک اندیشه را نیاندیشیده‌هایش دانست و گفت: دکتر شریعتی همچنان زیر خروارها حرف و دریافت نامتناقض ناشناخته مانده است و شاید با انتشار این اثر بتوان از جزر و مد درباره‌ی او جلوگیری کرد.

او تأکید کرد: این مجموعه امکان ترسیم منحنی فکری دکتر شریعتی را فراهم می‌آورد. اکنون شریعتی با دوره‌ی حسینیه ارشاد شناخته می‌شود، یعنی با آثاری که بین سال‌های 1348 تا 1352 در این حسینیه تألیف یا درباره‌ی آن‌ها سخنرانی کرده است؛ اما شریعتی در دوره‌ی زندان و بعد از زندان ناشناخته مانده، در حالی که پخته‌ترین نظریات او به این زمان متعلق است، یعنی سال‌های 1354 و 1356 به بعد. براساس این دی‌وی‌دی می‌توانیم منحنی تفکر او را ترسیم کنیم که برای ما بسیار راهگشا خواهد بود. این منحنی می‌تواند به پرسش‌های زیادی پاسخ دهد که شریعتی در هر دوره، چه دیدگاه‌هایی داشته است و اگر او بود، چه در سر می‌داشت. شریعتی گاهی نظریاتی داده است که متناقض می‌نماید، اما ما معتقدیم در این نظریات یک هماهنگی وجود دارد. از این منحنی می‌توان چشم‌اندازی را برای آینده گرفت و تداوم تفکر او را در آینده، بهتر ترسیم کرد و به انسان‌سازی رسید.

وی دکتر شریعتی را متفکری در حال شدن نامید و گفت: امروزه این بحث مطرح است که شریعتی متفکری در حال شدن بود، اما این شدن به چه سمت و سویی بوده است. این را می‌توان با ترسیم چشم‌انداز آینده‌ی تفکرات او دریافت. شریعتی پس از تجربه‌های سیاسی به این نتیجه رسید که باید یک انقلاب فرهنگی را بنیان گذارد. به‌طور کلی، ما امروز به تفکر او وارد نمی‌شویم؛ اما این نوزایی دینی تنها راه برای جامعه‌ی ما و جوامع مشابه ماست. روشنفکرانی در آن دوره بودند که اهمیت دین را در جامعه‌ی ما تشخیص نمی‌دادند، اما دین می‌تواند نقش جامع و بیداری‌بخشی ایفا کند.

احسان،پوران و سوسن شریعتی

او با اشاره به مطرح شدن دکتر شریعتی در دنیای مجازی، بیان کرد: می‌گویند اینترنت قاره‌ی جدیدی است و یک سلسله روابط و مناسبات نیست و همه‌ی ایدئولوژی‌ها با استفاده از این قابلیت می‌توانند خود را مطرح کنند و حضور همزمان دارند که این خودش تبعاتی دارد. در این فضای مجازی، شریعتی هم حضور دارد و از او نقل قول‌هایی می‌شود. گاهی این حرف‌ها اصالت ندارند. البته این بلا یا پدیده همیشه برای هنرمندان و نویسندگان بوده است و شریعتی از این موضوع مستثنا نیست. با این منبع دیجیتال، ما منبع موثقی داریم که براساس آن‌ها به‌راحتی می‌توان گفته‌های او را تشخیص داد.

وی با اشاره به کارهای آینده‌ی بنیاد دکتر شریعتی، عنوان کرد: این بنیاد در مراحل بعد قصد دارد، گزیده‌ی آثار شریعتی را منتشر و آثار او را تجدید چاپ کند. همچنین منتخبی از آثار او را منتشر کنیم که قابل ترجمه باشد و مجموعه‌ی کامل آثار او را که برای کتابخانه‌ها لازم است، چاپ می‌کنیم. این نرم‌افزار باید آن‌لاین شود و همه‌ی مردم در همه‌جا بتوانند از آن استفاده کنند.

او یکی از محدودیت‌های آثار شریعتی را ترجمه نشدن آن‌ها دانست و گفت: علاقه‌مندان او بیشتر در کشورهای دیگر هستند. در ترکیه، 70 درصد آثار او ترجمه شده است. در مالزی، اندونزی و شبه‌قاره‌ی هند نیز توجه زیادی به او شده است. در کشورهای عربی هم این علاقه وجود دارد. با توجه به انقلاب‌های کشورهای اسلامی و عربی، بحث شریعتی و انقلاب ایران مطرح است. بنابراین ترجمه‌ی آثار او به انگلیسی و عربی به‌شکل مفصل‌تر و مورد تأیید ما، باید انجام شود تا امکان سوءبرداشت وجود نداشته باشد.

وی ادامه داد: مجموعه آثار دیجیتال دکتر شریعتی بسیار ساده است و یک شریعتی را در کامپیوتر ما ایجاد می‌کند تا با او زندگی کنیم، زندگی براساس نان، آزادی، فرهنگ و دوست داشتن. امکان با شریعتی درافتادن را هم می‌تواند برای ما فراهم کند. این اولین روایتی است که منتشر می‌شود. قصد داریم این مجموعه را تکمیل کنیم و آن وقت، کل آثار و اسناد مربوط به او در یک سی‌دی گنجانده می‌شود و آن‌لاین در دسترس قرار می‌گیرد.

شریعتی با بیان این‌که این روزها برخی مردم شریعتی غیرمجاز را بیشتر می‌پسندند، اضافه کرد: این روزها کتاب‌های شریعتی که به‌صورت کپی‌شده و متعلق به چاپ‌های قدیمی اول انقلاب است، بیشتر خریده می‌شود و اس‌ام‌اس‌هایی را که حرف‌های او نیست، بیشتر می‌خوانند. گویا برخی افراد، شریعتی غیرمجاز را بیشتر می‌پسندند. خود شریعتی نیز گفته است، من، مجهول مفید هستم و عادت کرده‌ام که گوشه‌هایی از من تاریک بماند.

به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل پایگاه اطلاع رسانی دکتر علی شریعتی این اثر که تولید آن دو سال به طول انجامیده است، علاوه بر کلیهٔ آثار مکتوب شامل چند قطعه فیلم، اسناد، تصاویر، سالشمار زندگی و برخی سخنرانی‌های دکتر شریعتی نیز می‌شود.

لوح مذکور هیچ شباهتی به محصولات دیجیتالی متفرقه‌ای که پیش‌تر در این حوزه عرضه شده، ندارد و این اولین بار است که امکان جستجوی الکترونیک بر روی کلیهٔ آثار شریعتی فراهم شده است.

کاریز به همت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی که سایت آن هم به تازگی با تغییراتی بروز شده است، و زیر نظر خانوادهٔ ایشان انتشار یافته است.

کد خبر 140924
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز