در شرایطی که بستههای حمایتی بخش کشاورزی اجرایی نشده، اعتبارات خشکسالی تخصیص نیافته و حتی پرداخت وجه خرید تضمینی گندم به کشاورزان با مشکل مواجه است دستاندرکاران بخش کشاورزی با تکیه بر آمار و اطلاعات غلط وضعیت این بخش را مطلوب جلوه داده و به تصمیمسازان آدرس اشتباه میدهند. دیدگاههای اخیر وزیر جهاد کشاورزی در پاسخگویی به مشکلات بخش کشاورزی در مجلس شورای اسلامی مبنی بر وابستگی تنها 8درصدی کشورمان به واردات موادغذایی ازجمله این موضوعات است. مرور واردات رسمی محصولات کشاورزی از گمرک کشور بیانگر واردات1.2میلیون تن روغن نباتی، 6 میلیون تن غلات علوفهای، یک میلیون تن شکر،1.2 میلیون تن برنج، 200 هزار تن گوشت و1.5 میلیون تن گندم در سال گذشته است. اگر این میزان واردات تنها 8 درصد نیاز کشور را شامل شود ایران باید جمعیتی حدود 500 میلیون نفر داشته باشد.
درصورتیکه بهخودکفایی 92درصدی در بخش کشاورزی با شرایط کنونی اقلیمی دستیافتهایم باید گفت، وضعیت این بخش بسیار خوب بوده و نگرانی در زمینه تامین امنیت غذایی نداریم. اکنون نه تنها هیچ آمار و ارقام واقعی از میزان تسهیلات پیشبینی شده و پرداختی بخش کشاورزی در چارچوب بسته حمایتی تولید ارائه نمیشود بلکه آمارهای ارائهشده در زمینه میزان تولید محصولات کشاورزی نیز با هم مغایرت دارد، بهنحوی که در نشریه رسمی وزارت جهاد کشاورزی که برای گروه دیهشت منتشر شد اعلام کردهاند1.4 درصد رشد تولید در طول متوسط برنامه چهارم توسعه در بخش کشاورزی حاصل شده این در حالی است که مسئولان از رشد 10درصدی طی سالهای 88 و 89 خبر دادند. با این شرایط واردات بیرویه محصولات کشاورزی بهعنوان محور مشکلات این بخش مطرح میشود گرچه واردات بیرویه در برخی محصولات مانند میوه و مرکبات یا واردات 200 تا 300 هزار تن شکر و300 هزار تن برنج مصداق دارد اما باید پذیرفت که با توجه به واقعیتهای موجود در تولید محصولات کشاورزی، واردات سایر محصولات امری اجتنابناپذیر است.
افزایش واردات محصولات کشاورزی بیانگر برخی واقعیتهای دیگر این بخش است؛ نخست اینکه در برخی محصولات کشاورزی واقعا نیازمند بوده و چارهای جز تامین این محصولات از طریق واردات نداریم. واقعیت آن است که میزان خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی رقم 92درصدی اعلام شده توسط وزیر جهاد کشاورزی نیست چراکه تنها واردات روغن نباتی 13درصد نیاز کشور به موادغذایی را در بر میگیرد. دوم اینکه باید پذیرفت نیاز وارداتی کشور به محصولات کشاورزی بسیار بالا بوده و 35 درصد نیاز غذایی کشور با واردات تامین میشود.
از سوی دیگر ارائه اینگونه آمارهای نادرست سبب میشود تا تصمیمسازان در مجلس شورای اسلامی نیز دچار اشتباه شده، مابهالتفاوت رقم خودکفایی 65تا 92درصدی را به حساب واردات بیرویه گذاشته و بررسی این موضوع را بهعنوان یکی از محورهای مشکلات بخش کشاورزی دنبال کنند. نکته آخر اینکه اکنون بخش کشاورزی نیازمند سرمایهگذاری است و تا زمانی که در این بخش سرمایهگذاری لازم و مناسب صورت نگیرد نه تنها شرایط تولید بهبود نمییابد بلکه بهدلیل مستهلک شدن سرمایههای قبلی، وارد نشدن سرمایههای جدید و ارائه نشدن آمار و اطلاعات درست، بهرغم تصور وضعیت مطلوب برای این بخش، افزایش وابستگی به واردات را شاهد خواهیم بود.