او خود از خاندانی متمول و ثروتمند بود و در کار تجارت از تاجران مشهور مکه به شمار می‌رفت. حضرت خدیجه(س) 68 سال پیش از هجرت متولد شده بود، پدر او «خویلد‌بن‌عبد‌العزی‌بن قصی بن کلاب» است که در سلسله نسب با چند نسل به جد مشترک با پیامبر می‌رسد. بزرگ‌ترین امتیاز حضرت خدیجه(س) در میان مسلمانان این است که اول بانوی مسلمان محسوب می‌شود و این امتیازی بسیار بزرگ برای آن پاکیزه بانوی جهان اسلام است.حضرت خدیجه(س) بعینه در سلوک و جمال و کمال همسر بی‌همتای خود آیینه‌دار وحی را می‌دید. همین امر او را به مقام و عظمت حضرت محمد(ص) واقف می‌کرد و در آغاز بعثت به نبوت آن برگزیده خدا ایمان آورد.
حضرت محمد(ص) نیز همیشه به کمک و نقش حضرت خدیجه(س) در گسترش و نضج گرفتن اسلام اشاره می‌فرمودند. حضرت خدیجه(س) در سال دهم بعثت و در ماه رمضان و 3روز بعد از وفات ابوطالب در گذشت. در این هنگام وی 65 سال داشت. پیامبر(ص) او را در حجون دفن کرد و خود او را در قبر نهاد و سال وفات آن پاکیزه بانو را «عام الحزن» یعنی سال اندوه نامید. از حضرت خدیجه(س) بزرگ‌ترین میراث معنوی جهان به یادگار ماند و آن میراث گرانقدر، همسر امام علی(ع) و مادر امامان معصوم یعنی حضرت فاطمه زهرا(س) است. در روایتی آمده است که وقتی خدیجه همسر پیامبر درگذشت، رسول خدا(ص) در فقدان او گریست و وقتی از او یاد می‌کرد، می‌فرمود: «خدیجه! چه کسی مثل خدیجه خواهد بود؟ آنگاه که مردم مرا تکذیب کردند، او مرا تصدیق کرد، در راه دین خدا مددکار و پشتیبان من بود و با ثروت خود مرا یاری کرد. خداوند مرا فرمان داد که به خدیجه مژده دهم که خداوند در بهشت، برای او خانه‌ای از زمرد قرار داده است؛ خانه‌ای بی‌رنج و کاستی و اندوه.»
2ـ باید اذعان کرد که مقام، خدمات و خیرات این بانوی مکرم اسلام تا حدی مغفول مانده و آنچنان که شایسته و بایسته است در معرفی آن بانوی گرامی اقدامی در جامعه اسلامی صورت نگرفته.
آن حضرت علاوه بر فعالیت‌های اقتصادی که در گسترش اسلام مؤثر بود، فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی فراوانی در ترویج، تبلیغ و گسترش اسلام نیز داشت. اقتدا در نماز در ملأعام بر پیامبر و همراهی او در تنهاترین لحظات مظلومانه و بی‌یاوری در مکه تأثیری مهم در گرایش بانوان جهالت زده این شهر به دین اسلام داشت. حمایت از زنان بی‌سرپرست، نوازش یتیمان و بی‌کسان، کمک و اطعام در راه ماندگان، آموزش قرآن و سواد به بانوان، همه گوشه‌ای از سیره عملی آن بانوی آسمانی بود که پیامبر خدا را شیفته سلوک و اخلاق و دیانت خود کرده بود. رفتارهای عملی آن بانوی مکرم الگو و اسوه عینی برای بانوان جامعه ماست.
3ـ مدیریت فرهنگی شهر در راستای ترویج معارف دینی و آشنایی با ذخایر معنوی دین مبین اسلام و به اقتضای فصل بهار قرآن علاوه بر فعالیت‌های گسترده قرآنی در سطح شهر و برگزاری مراسم مختلف، امسال اقدام به معرفی آن بانوی آسمانی و بزرگداشت سالروز وفات حضرت خدیجه کبری(س) کرده است. برگزاری مراسم بزرگداشت این بانوی مکرم و رونمایی از کتاب «بانوی حجاز» حجت‌الاسلام والمسلمین استاد جواد محدثی در منطقه7، سخنرانی مولف کتاب ارزشمند «سرور زنان جهان ام‌المومنین حضرت خدیجه کبری(س)» در منطقه22، همچنین به همت معاونین اجتماعی و فرهنگی مناطق دیگر شهرداری در 180 مسجد مراسم عزاداری و ذکر فضایل و مناقب آن حضرت برگزار می‌شود. توزیع 10 هزار جلد کتاب جهت آشنایی شهروندان در رابطه با زندگی آن حضرت گوشه‌ای از برنامه‌ها خواهد بود که امید است شهروندان عزیز با شرکت در این آیین‌ها و مراسم یاد آن بانوی مهر و ماه را که یار و یاور پیامبر اعظم(ص) بود، شکوه و جلوه خاص بخشند.
* معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران
