به گزارش همشهری، قرار است فاز اول بورس بین‌المللی انرژی ایران با معاملات برق آغاز شود و در مراحل بعد معاملات نفت، پتروشیمی و فراورده‌های نفتی نیز در بورس انرژی مبادله شود. حمیدرضا باقری، مدیر دفتر مطالعات اقتصادی و ارتقای بازار برق ایران در گفت‌وگو با همشهری تاکید کرد: معاملات کاغذی برق در بورس انرژی و معاملات فیزیکی آن در شرکت مدیریت شبکه برق ایران و در قالب بازار برق انجام خواهد شد. او با اعلام جزئیات تشکیل بورس انرژی در 3 فاز یکساله افزود:
چشم‌انداز 3 ساله ما برای راه‌اندازی بورس برق این است که تا پایان سال نخست 20درصد از برق تولیدی کشور در بورس انرژی مبادله شود و 80درصد آن در بازاربرق، درسال دوم تاسیس بورس این میزان به 30 درصد خواهد رسید و در نهایت در سال سوم 50درصد از معاملات برق در بورس انجام می‌شود و 50 درصد آن در بازار برق. وی با بیان اینکه انجام معاملات فیزیکی بورس برق در قالب بازار برق و تحت نظارت شرکت مدیریت شبکه برق ایران انجام می‌شود، افزود: شرکت مدیریت شبکه برق ایران که از سال 83 تاسیس شده، مسئول خرید برق از همه نیروگاه‌های کشور و فروش آن به شرکت‌های توزیع‌کننده است به عبارت بهتر شرکت مدیریت شبکه برق واسطه‌ای است بین خریداران و فروشندگان. این شرکت برق را از همه نیروگاه‌ها به‌صورت رقابتی می‌خرد و به‌صورت غیررقابتی به شرکت‌های توزیع‌کننده می‌فروشد.
باقری درباره نحوه انجام معاملات کاغذی و فیزیکی برق توضیح داد:با تشکیل بورس انرژی، معاملات کاغذی برق در بورس انجام می‌شود و معاملات فیزیکی آن همچنان در شرکت مدیریت شبکه برق ایران صورت می‌پذیرد. وی تاکید کرد: با تشکیل بورس انرژی، نیروگاه‌ها می‌توانند مازاد ظرفیت پیش‌بینی شده تولید خود، درماه‌های آینده را، در این بازار رقابتی به فروش برسانند. امکان انجام این مبادلات در بورس انرژی و در قالب قرارداد‌های فیوچرز به‌وجود آمده است اما در نهایت تحویل فیزیکی این قراردادها در موعد مقرر در شرکت مدیریت شبکه برق انجام می‌شود. باقری افزود: بورس موظف است گزارش این معاملات را حد اکثر 3 روز قبل از به پایان رسیدن موعد قرارداد به شرکت مدیریت شبکه اعلام کند تا این شرکت براساس نیاز و تولید نحوه خرید وفروش برق را در کشور مدیریت کند. معاملات بورس انرژی در فاز اول با انجام معاملات برق از آذرماه به همین روش آغاز می‌شود.
نرم افزار و کارگزاران
باقری درباره نرم افزار معاملات بورس انرژی گفت:انجام معاملات برق یک کار تخصصی است و بر همین اساس به یک نرم‌افزار خاص نیاز دارد بر همین اساس یک کنسرسیوم متشکل از چند شرکت داخلی و یک مشاور خارجی در حال تهیه این نرم‌افزار هستند. وی توضیح داد: البته از دی ماه سال گذشته نرم افزاری با عنوان نرم افزار معاملات دو جانبه تهیه شده که هم‌اکنون در مبادلات بازار برق به‌صورت آزمایشی از آن بهره می‌گیریم و به احتمال زیاد در فاز اول بورس برق ازاین نرم افزار استفاده خواهد شد. مدیر دفتر مطالعات اقتصادی و ارتقای بازار برق ایران در مورد کارگزارانی که در بورس انرژی فعال خواهند شد، گفت:
به غیراز کارگزاران فعال در بازار سرمایه که به انتخاب سازمان بورس معرفی می‌شوند، وزیر نیرو در نامه‌ای که به وزیر اقتصاد، به‌عنوان رئیس شورای بورس ارسال شده، در خواست کرده، مجوز تاسیس 10 شرکت کارگزاری در اختیار فعالان حوزه برق، برای فعالیت در بورس انرژی قرار گیرد. وی افزود: با توجه به‌خصوصیت ویژه کالای برق که قابل ذخیره‌سازی نیست و تولید و مصرف نیز همزمان انجام می‌شود، نیاز است تا کارگزاران با نحوه معاملات برق آشنا شوند بر همین اساس باید به کارگزارانی که سازمان بورس معرفی می‌کند نیز آموزش‌های لازم داده شود.
امکان صادرات
حمیدرضا باقری در پاسخ به این پرسش که میزان تولید برق در کشور چقدر است و آیا امکان حضور خریداران خارجی نیز در بورس انرژی وجود دارد یا نه ؟ گفت: ظرفیت تولید روزانه برق در کشور 62 هزار مگاوات است و در حال حاضر میزان مصرف برق در 6 ساعت پیک مصرف روز، در تابستان، 5/42هزار مگاوات و در ساعات پیک مصرف شب 40 هزار مگاوات است؛ بنابراین امکان صادرات نیز وجود دارد.
