پیش از این (از سال88 به بعد) مصرف قرص‌های اچ‌دی از سوی وزارت بهداشت و درمان کشور به‌دلیل بالابودن میزان هورمون در آنها از چرخه برنامه دولتی تنظیم خانواده حذف شده ولی درصورت تشخیص، پزشک جهت تجویز این نوع قرص برای بیمار خود کاملا اختیار دارد و این حذف از برنامه دولتی تنظیم خانواده بوده است.
یکی از باورهای غالبی که در جامعه وجود دارد، این است که تنظیم خانواده را فقط ابزار کنترل جمعیت دانسته و جنبه‌های سلامت آن را که در سطح خانواده و جامعه از اهمیت زیادی برخوردار هستند، نادیده می‌گیرند. حال سؤال اینجاست که اگر دارویی از میزان استاندارد هورمون برای انجام پروسه تنظیم خانواده برخوردار نیست، چطور در برنامه دولتی حذف می‌شود ولی پزشکان به اختیار و تشخیص خود، مجاز به تجویز آن هستند و آیا این تفکیک و افتراق برای مردم قابل تشخیص است یا خیر؛ این سؤالی است که پاسخ متولیان بهداشتی و درمانی کشور را می‌طلبد.
دکتر محمد اسلامی، رئیس اداره تنظیم خانواده و جمعیت وزارت بهداشت به همشهری گفت: گفته می‌شود میزان هورمون قرص‌های جدید ال‌دی (پیشگیری از بارداری) که ساخت خارج از کشور است، کمتر از قرص‌های مشابه داخل کشور است.
وی با بیان اینکه قرار است تحقیقات کارشناسی درباره میزان هورمون این نوع قرص‌ها صورت گیرد، گفت: نتیجه تحقیقات کارشناسان بهداشتی حدود 6ماه دیگر اعلام می‌شود و درصورت مثبت‌بودن نتایج تحقیق، قرص‌های فعلی موجود جمع‌آوری و قرص‌های جدید با میزان هورمون کمتر، جایگزین آنها می‌شود.
قرص‌های ال‌دی در ماه‌های نخست استفاده، عوارضی مانند تهوع و سردرد را ایجاد می‌کنند که چنانچه میزان هورمون این قرص‌ها کمتر باشد، این عوارض نیز کاهش خواهد یافت.
به گفته وی، اکنون فناوری تولید این قرص‌ها در حال ورود به کشور است و چنانچه نتایج مطالعات منفی باشد، از این فناوری‌ها برای تولید انواع قرص‌های هورمونی استفاده می‌شود تا اینگونه قرص‌ها با قیمت ارزان‌تری در اختیار مردم قرار گیرد.
در بازار دارویی کشور 2نوع قرص پیشگیری از بارداری موسوم به ال‌دی و اچ‌دی وجود داشت که قرص اچ‌دی به‌دلیل عوارض آن، 2سال است از بازار دارویی کشور جمع‌آوری شده اما قرص ال‌دی همچنان استفاده می‌شود.
به گفته وی، اکنون یک میلیون زن در کشور زیر پوشش مراکز درمانی بخش دولتی از قرص‌های ال‌دی استفاده می‌کنند.
مهم‌ترین معضل موجود در زمینه پیشگیری از بارداری در کشور، عدم‌استفاده مطلوب افراد از امکانات و روش‌های جلوگیری رایج بیان می‌شود. با وجود اینکه در حال حاضر امکانات، سطح آگاهی و علاقه در پیشگیری از حاملگی در کشور مطلوب است اما سطح استفاده مطلوب از این امکانات به نسبت کشورهای اروپایی بسیار پایین‌تر است که مهم‌ترین علت این معضل را می‌توان داشتن تصورات نادرست نسبت به برخی از امکانات موجود دانست.
دکتر اسلامی دراین باره گفت: برای مثال، بسیاری از افراد از مصرف قرص‌های ضدبارداری پرهیز می‌کنند به تصور اینکه این قرص‌ها افزایش وزن به‌دنبال خواهد داشت اما باید توجه داشت که اثرات قرص‌های ضدبارداری در کشورهای مختلف متفاوت است، مثلا ایجاد پرمویی به‌دلیل مصرف این قرص‌ها در زنان کشورهای مدیترانه بیش از کشورهای اروپایی دیده می‌شود.
لذا نباید اثرات انواع روش‌های پیشگیری از بارداری به‌ویژه قرص‌ها را در کشورهای گوناگون یکسان دانست، زیرا بررسی مضرات و محسنات انواع روش‌ها و قرص‌های ضدبارداری نیازمند انجام مطالعات مستمر و تحقیقات به روز است.
وی افزود: بهترین شرایط پیشگیری از بارداری با کمترین درصد شکست زمانی است که همه امکانات و روش‌های جلوگیری از حاملگی فراهم باشد، این امکانات به‌طور کامل به افراد معرفی شود و مهم‌تر از همه به خانواده‌ها جهت استفاده از مناسب‌ترین روش، اجازه انتخاب داده شود.
به گفته وی، هر نوع از روش‌های تنظیم خانواده باید با بررسی فرد توسط پزشک متخصص تجویز شود؛ مثلا زنانی که مشکل سکته قلبی دارند نباید از قرص‌هایی که در آنها ترکیباتی از پیشگیری وجود دارد استفاده کنند یا زنانی که مشکل رحمی دارند، نباید از دستگاه استفاده کنند.
لذا پس از انجام معاینات لازم و تعیین وضعیت و شرایط سلامتی افراد باید به خانواده‌ها فرصت انتخاب روش مورد نظر داده شود که این امر 70 تا 80درصد موفقیت در روش را تضمین می‌کند.
وی تداوم استفاده را مهم‌ترین شرط مطلوب بودن یک روش پیشگیری از بارداری عنوان و اظهار کرد: در حال حاضر در ایران بیشترین روش مورد استفاده، برترین روش یعنی پیشگیری از بارداری به کمک روش‌های طبیعی است که به‌طور معمول 20درصد یعنی بیشترین احتمال حاملگی را در پی دارد.
روش‌های پیشگیری در شبکه‌های بهداشت
در حال حاضر حدود 11روش پیشگیری از بارداری در شبکه ارائه خدمات به مردم عرضه می‌شود و افراد می‌توانند به‌منظور دستیابی به اهداف سلامت باروری، متناسب با سلیقه و نیاز خود از آن استفاده کنند. دکتر اسلامی ادامه داد: بارداری‌های ناخواسته به 2گروه یک همسر (یا زن یا مرد مخالف بارداری هستند) و 2 همسر (هر دو مخالف بارداری هستند) تقسیم می‌شوند. طبیعتا سیاست‌های اداره سلامت جمعیت خانواده، کاهش بارداری‌های ناخواسته 2همسر و پیشگیری از بارداری‌های پرخطر است.
او با بیان اینکه در حال حاضر دامنه وسیعی از روش‌های پیشگیری از بارداری به مردم ارائه می‌شود، گفت: در حال حاضر حدود 11روش پیشگیری از بارداری در شبکه ارائه خدمات به مردم عرضه می‌شود و افراد می‌توانند متناسب با سلیقه و نیاز خود یکی از این روش‌ها را انتخاب کنند و به این ترتیب به اهداف سلامت باروری خود دست یابند.
اسلامی با اشاره به روش‌های اورژانس پیشگیری از بارداری افزود: درصورتی که فردی از روش‌های مطمئن پیشگیری استفاده نمی‌کند و این تصور به‌وجود آمده که ممکن است باردار شود، روش‌های اورژانس پیشگیری می‌تواند تا 72ساعت قابل استفاده باشد. این روش‌ها در دسترس عموم افراد جامعه قرار دارد.
