دارو ازجمله نیازهای مبرم و حیاتی مردم تلقی می‌شود که افرادی در اقصی نقاط دنیا به‌ویژه در کشورهای جهان سومی و در حال توسعه برای تأمین آن با مشکل مواجهند. نظام سلامت و سیکل درمان با خدمات داروساز در داروخانه تکمیل می‌شود. وقتی داروساز خدمات نامطلوبی را ارائه می‌دهد، در واقع به درمان لطمه‌زده است. اگر داروساز دارو را به دست بیمار می‌دهد، ولی با نبود امکانات نمی‌تواند دستوری صحیح و کامل به بیمار ارائه کند، مسلما سیکل درمان، معیوب می‌ماند، زمان درمان طولانی می‌شود و عوارض احتمالی و قطعی را برای بیمار به‌دنبال می‌آورد. مطلبی که درپی می‌آید مروری دارد بر عمده‌ترین مشکلات نظام دارویی کشور که در گفت‌وگو با متخصصان دارویی انجام شده است؛ شاید که مسئولین مربوطه در سیاستگذاری‌های دارویی آنها را مدنظر داشته و در صدد حل آنها برآیند.
داروسازی شاخه‌ای از رشته پزشکی است و همچون سایر رشته‌های پزشکی مشکلاتی دارد که شاید کمتر مورد توجه قرار گیرد چرا که داروسازان به‌علت ارتباط مستقیمی که با مردم دارند باید کمبودهای مربوط به دارو و مشکلات آنها را پاسخگو باشند. یک داروساز در مورد مشکلات داروسازان کشور می‌گوید: فارغ‌التحصیلان داروساز شاغل در صنعت داروسازی کشور، هم‌اکنون حقوق بسیار پایینی دریافت می‌کنند بنابراین سیستم صنایع داروسازی باید به‌گونه‌ای بهینه‌سازی شود تا تسهیلات لازم برای سرمایه‌گذاری آزاد در امر دارو فراهم شود.
وی با بیان اینکه امروزه اغلب فارغ‌التحصیلان داروساز جذب داروخانه‌ها می‌شوند، اما این در حالی است که تعداد بسیار کمی از آنها موفق به تأسیس داروخانه یا استخدام در این مراکز می‌شوند که در این صورت نیز مشکلات افراد شاغل در صنایع داروسازی را خواهند داشت.
مژدهی آذر می‌گوید: اغلب داروسازان تمایل دارند در داروخانه‌ها سرمایه‌گذاری کنند و این انگیزه ناشی از پایین بودن میزان حقوق داروسازان در بخش صنعت داروسازی است. چرا که نمی‌توانند زندگی خود را تأمین کنند اما درصورت فعالیت در داروخانه‌ها باید از بسیاری از مزایای یک زندگی معمولی محروم شوند، چون در صنایع داروسازی 8ساعت کار انجام می‌شود و به لحاظ تعطیلات هم مشکلی ندارند اما در داروخانه داروسازان باید 10تا 15ساعت کار کنند ضمن اینکه از بسیاری تعطیلات هم محروم می‌شوند.
نزدیک به 60 کارخانه داروسازی و 8هزار داروخانه در کشور وجود دارد بنابراین قدرت جذب داروسازان در کارخانه‌های داروسازی کشور بسیار محدود است. لذا، از تعداد سالانه یک هزار فارغ‌التحصیل کمتر از 5درصد جذب کارخانه‌ها می‌شوند و نزدیک به 10 تا 15درصد جذب فعالیت‌های دولتی و بقیه افراد به ناچار به سمت داروخانه‌ها سوق داده می‌شوند تا پس از دارا شدن شرایط، متصدی داروخانه شوند. این پزشک داروساز گفت: هیچ‌کس از وضع موجود در داروخانه‌ها راضی نیست، در جامعه داروسازی کشور، بسیاری از داروسازان ما بعد از 7سال تحصیل، در داروخانه مشغول به کار می‌شوند؛ این کاری نیست که هر کسی از آن راضی و خوشحال باشد.
سه داروخانه دولتی مسئول عرضه 70درصد داروی مصرفی!
70 درصد داروی مصرفی بیماران توسط 3 داروخانه دولتی به بیماران ارائه می‌شود. حاصل این نوع خدمات فقر داروخانه‌های عمومی، بیکاری داروسازان جوان، خدمات نامطلوب دارویی و انحرافات متعدد است.
عملا وقتی به داروخانه‌های دولتی مانند 13 آبان و هلال احمر مراجعه می‌کنیم توقعاتی که از یک داروساز داریم، در این داروخانه‌ها به دست نخواهد آمد. آنها هیچ خدماتی را منظور نمی‌کنند. محوطه وسیعی ساخته‌اند که بیماران نسخه به‌دست در آن معطل هستند تا نوبتشان شود. بعد هم نسخه را بدون اینکه با کسی حرف بزنند در گیشه‌ای تحویل می‌دهند و از گیشه دیگری دارو را دریافت می‌کنند. تازه باید روی داروها را نگاه کنند ببینند دستور مصرف نوشته شده یا خیر.
دکتر مژدهی‌آذر درخصوص کمبود دارو گفت: دارو در ایران گران نیست و دارویی که عرضه می‌شود و در دسترس مردم قرار دارد با نرم جهانی مطابقت دارد ولی مسئله‌ای که مشکل‌ساز شده این است که بیمه در این مملکت ناتوان است و صنعتی به نام بیمه در ایران رشد نکرده است.
این پزشک داروساز در مورد تجویز زیاد دارو از سوی پزشک اظهار کرد: در کشوری که پزشک به داروی تولید شده اعتماد کافی ندارد مجبور است 2 دارو به بیمار بدهد که حداقل یکدیگر را پوشش بدهد تا تأثیر مثبت روی بیمار داشته باشد طبیعی است که تعداد قلم دارو بالا می‌رود و به تبع آن هزینه نظام دارویی و بیمه‌ها نیز افزایش می‌یابد.
وظایف داروساز چیست؟
کتاب رمینگتون که به‌عنوان مرجع و اساس کار هر داروسازی در سرتاسر جهان است، در فصل چهارم خود با عنوان «وظایف داروساز داروخانه» بیان می‌دارد که یک داروساز به هنگام تحویل نسخه باید، موارد زیر را ارزیابی کند:
تناسب مقدار مصرف دارو برای بیمار
آلرژی‌های بیمار نسبت به داروهای نسخه یا داروهای مشابه
تداخل‌های مهم با دیگر داروهای نسخه‌ای یا OTC
موارد منع مصرف دارو با بیماری‌‌های شناخته شده بیمار
تناسب برنامه مصرف دارو به‌نحوی که اثربخشی رژیم درمانی حداکثر شود و عوارض جانبی آن به حداقل برسد
تناسب داروی تجویز‌شده با شرایط فعلی سلامت بیمار.
داروساز باید از درستی داروها و دستور آنها مطمئن شود، شرایط نگهداری و مصرف داروها را به بیمار آموزش دهد، توصیه‌های لازم در مورد مخاطرات و منافع احتمالی داروهای مصرفی را به بیمار ارائه کند، در ارتباط با نحوه برخورد با دوزهای فراموش‌شده و یا بروز عوارض جانبی توضیحات لازم را به بیمار عرضه کند، مطمئن شود که بیمار آموزش‌های مربوط را فرا‌گرفته است تا حداکثر رضایت بیمار از درمان به دست آید.
اختصاص 390میلیارد تومان یارانه دارو تا پایان سال‌جاری
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اختصاص 390میلیارد تومان یارانه دارو خبر داد. دکتر مرضیه وحید دستجردی اظهار کرد: برای سال90 حدود 390میلیارد تومان یارانه دارو اختصاص یافته که در هفته گذشته 156میلیارد تومان از این مبلغ اختصاص یافت که در حال توزیع است و امیدواریم تا پایان سال‌جاری همه 390میلیارد تومان را بتوانیم اختصاص دهیم. وی درخصوص اهمیت یارانه دارو تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین اهرم‌هایی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش‌پزشکی به‌کار می‌برد تا داروها همیشه در بازار کشور وجود داشته باشد و همچنین قیمت آنها مناسب بوده و سبب کاهش هزینه‌های متحمل شده از سوی مردم شود، یارانه دارو است.
