با این وجود نکته مبهم بازار میوه، افزایش عرضه برخی میوههای لوکس خارجی در بازار است؛ محصولاتی که از چند ماه پیش مصوبات قانونی ممنوعیت واردات آنها به دستگاههای ذیربط ابلاغ شده اما هنوز هم بخش عمدهای از بازار مصرف میوه کشور را به تسخیر خود در آورده است.
واردات بیرویه میوه، مرکبات و سایر محصولات کشاورزی طی چند سال اخیر موجب تصویب و ابلاغ ماده 16 قانون افزایش بهرهوری محصولات کشاورزی توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تعیین حقوق ورودی برابر با خودرو برای واردات این محصولات و اعلام فهرست برخی انواع میوه و سبزی ممنوعه وارداتی توسط وزارت جهاد کشاورزی به وزارت بازرگانی و سایر دستاندرکاران بخش واردات شد. با تصویب این قانون انتظار میرفت تا برخی نگرانیهای تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و کارشناسان در زمینه کاهش تولید داخلی، تأثیرپذیری منفی نرخ میوههای داخلی از قیمتهای گزاف میوههای لوکس وارداتی و تغییر ذائقه و سلیقه مشتریان ایرانی مرتفع شود اما گذری بر بازار میوه و مرکبات بیانگر ناکارآمدی این قانون و جولان میوههای لوکس وارداتی در بازار با قیمتهای گزاف است.
از سیر چینی تا انگور آفریقایی
شاید بتوان فرا رسیدن ایام نوروز و کاهش حقوق ورودی سیب و مرکبات به روال هرساله را پیش درآمدی برای افزایش واردات میوه در سایر فصول سال قلمداد کرد. امسال نیز پس از عرضه میوههای وارداتی در 2ماه نخست سال، دستاندرکاران بازار میوه از افزایش عرضه میوههای فصل تولید داخل و تأثیر این امر بر عدم اقبال مصرفکنندگان داخلی از میوههای وارداتی خبر دادند اما این دیدگاهها محقق نشد و اکنون در آستانه فصل پاییز نیز بازار مصرف کشور از میوههای لوکس وارداتی انباشته شده است. در حال حاضر انواع میوه و سبزیهای لوکس وارداتی مانند سیر و گلابی چینی، توتفرنگی، هلو و شلیل ترکیهای، انگور آفریقایی، آلو شابلون شیلی، سیب سبز و قرمز فرانسوی، انبه پاکستانی، آناناس، گریپ فروت و برخی دیگر از انواع میوه و سبزی که حتی تلفظ نام آنها برای برخی شهروندان دشوار است، بسیاری از محصولات تولید داخل را به حاشیه رانده و با قیمتهایی به مراتب بیش از نرخ میوههای تولید داخل بهدلیل رنگ و لعاب بهتر در بازار چشمنوازی میکنند؛ قیمتی که در برخی انواع انگور به 14هزار تومان، سیب، آلوشابلون و شلیل از 4 تا بیش از 10هزار تومان یا توتفرنگی 5هزار تومانی در معرض دید مشتریان قرار گرفته است.
معمای واردات میوه
نکته مبهم بازار میوه و مرکبات آن است که با وجود ممنوعیت قانونی واردات بسیاری از اقلام کشاورزی و تأکید وزارتخانههای جهاد کشاورزی و صنعت و معدن و تجارت بر ممنوعیت واردات و عدم ثبت سفارش اینگونه محصولات، حجم وسیع میوههای خارجی و لوکس موجود در بازار از کدام مبادی و به چه شیوهای وارد کشور شده است. آیا واردات این میزان انگور از آفریقا، آلو از شیلی یا برخی محصولات دیگر از اقصی نقاط دنیا بدون کانتینرهای مجهز و از مبادیای که کمترین آسیب را متوجه میوههای لوکس و خوشآب و رنگ وارداتی کند امکانپذیر است؟!
با گذشت بیش از یک سال از تصویب و ابلاغ ماده16قانون افزایش بهرهوری محصولات کشاورزی و اعلام فهرستهای بلندبالای محصولات کشاورزی ممنوعالورود به کشور توسط وزارت جهاد کشاورزی، هنوز هم میوههای لوکس وارداتی در اغلب میوهفروشیهای سطح شهر با قیمتهای سرسامآور چشمنوازی میکند.
واردات رسمی و غیررسمی
بررسی میزان واردات میوه و مرکبات در پایان فصل برداشت میوههای تابستانی و آغاز تدریجی عرضه میوههای پاییزی بیانگر آن است که بهرغم همه ممنوعیتهای اعمالشده در 4ماهه نخست امسال، واردات مجاز میوه 312هزار تن به ارزش بیش از 227میلیون دلار بوده و برآوردی از میزان واردات میوه به شکل غیررسمی وجود ندارد. نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان میوه با بیان اینکه بهرغم ممنوعیت واردات میوههای لوکس توسط وزارت جهاد کشاورزی تا یک ماه پیش این میوهها در همه خردهفروشیها عرضه میشد، به مهر گفت: اگر کشور به این میوهها نیاز دارد باید مجوز واردات ارائه شود اما اکنون همه اقشار اجازه واردات میوه را نداشته و فقط برخی از افراد بدون مجوز، میوههای لوکس را با قیمتهای بالا به کشور وارد میکنند. سید رضا نورانی افزود: اکنون موضوع واردات بیرویه محصولات کشاورزی بین وزارتخانهها دست بهدست میشود.