این بیماری در جمهوری آذربایجان که دارای مرز مشترک با کشورمان است نیز شیوع پیدا کرده است. کارشناسان، این نوع از بیماری سل را بیماری مقاوم و در عین حال خطرناک توصیف کردهاند.پیشتر خوانده بودیم که در اعصار و قرون گذشته سل جان انسانها را میگرفت و راهکاری نیز برای درمان این بیماری مرگبار وجود نداشت. در متون علمی و تاریخی به این نکته اشاره شده است که سل ازجمله بیماریهایی است که تاریخی به دیرینگی تاریخ بشریت دارد.
مرض سل یا توبرکلوز (به اختصار تی بی) یکی از بیماریهای مهلک در جهان است که عامل آن مایکوباکتریومها یا بهطور دقیقتر میکوباکتریومهای سلی هستند. در بیماری سل معمولاً ششها مورد حمله قرار میگیرند. اما آنچه اکنون جامعه پزشکی اروپا را نگران کرده، شیوع نوع جدیدی از این بیماری مقاوم دربرابر آنتی بیوتیکهاست. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است: باکتری جدیدی از بیماری سل بهطور بالقوهای شرق اروپا و آسیای مرکزی را تهدید میکند که بهمراتب مرگبارتر از گونهای است که در زمان جنگ جهانی دوم شایعبوده و اتحادیه اروپا هنوز راهی برای مقابله با شیوع آن در میان کشورهای همسایه پیدا نکرده است. نوعی مقاوم در برابر دارو از این بیماری، درست به پشت مرزهای اتحادیه اروپا رسیده است.
دبیرکل فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و انجمنهای صلیب سرخ نیز هشدار دادهاند: پیام ما به سران اتحادیه اروپا این است که بیدار شوید، تاخیر نکنید و اجازه ندهید که این مشکل، در آینده مهار کنترل بیماری سل و کلا اختیار نظارت بر امور را از دست شما بگیرد. کارشناسان بهداشتی با اشاره به اینکه این نوع سل نسبت به دارو مقاوم است، میگویند: درصورت عدمکنترل، این بیماری میتواند به اپیدمی (بیماری واگیردار) در اروپای غربی - مانند آنچه در سال 1940 دیده شد - منتهی شود. مقامهای سازمان جهانی بهداشت و صلیب سرخ اعلام کردند که اینگونه جدید سل، در کشورهایی شایعشده که بهدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بیماری ایدز درآنها روبه افزایش گذاشته است.
آنگونه که در اخبار خبرگزاریهای خارجی آمده است، سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که این نوع جدید از بیماری سل دربرابر درمانهای رایج آنتیبیوتیکی مقاوم است. بنابر آمار سازمان جهانی بهداشت بیشترین موارد ابتلا به بیماری سل مقاوم در برابر دارو و درمان، در کشورهای شرقی اروپا ثبت شده است.
براساس آمار سازمان جهانی بهداشت 9کشور اروپایی با بیشترین میزان این نوع از سل در جهان روبهرو هستند که از جمله میتوان به جمهوری آذربایجان، مولداوی، روسیه و اوکراین اشاره کرد. تنها حدود 32درصد بیماران مبتلا به سل مقاوم در برابر دارو، در اروپای غربی بهطور مناسب تحت درمان قرار میگیرند و بسیاری قبل از اتمام دوره درمان از خوردن داروها خودداری میکنند که این امر به بیماری کمک میکند تا در برابر دارو مقاوم شود.سازمان جهانی بهداشت طرح جدیدی را برای مبارزه با این بیماری در سراسر اروپا منتشر کرده که هدف آن شناسایی 85درصد همه بیماران و دستکم درمان 75درصد آنان تا پایان سال 2015 است.
این سازمان در ادامه هشدار داد: تا زمانی که درمان تازهای برای سل پیدا نشود، نیمی از مبتلایان که در برابر دارو مقاوم شدهاند، جان خود را از دست خواهند داد. فعلا تنها راه درمان، پیشگیری از آن است.رو مک نرنی، از متخصصان سل در دانشگاه هایژین لندن، بااشاره به طرح سازمان جهانی بهداشت هشدار داد که در آینده ممکن است خطر و بحران بزرگتری برای اروپا بهوجود آید. مک نرنی گفت: اگر ما این مشکل را زود حل نکنیم، سل ماهیت مقاومتری پیدا میکند و گویی به دوران ویکتوریایی بازگشتهایم و هیچ درمانی برای سل وجود ندارد.
پیشگیری
واکسیناسیون توسط واکسن ب.ث.ژ، بهترین شیوه مبارزه با سل است. باکتریهای سل میتوانند توسط عطسه، سرفه و یا تف کردن افراد آلوده به سل در محیط پخش شوند. در حال حاضر حدود یک سوم جمعیت جهان به باکتریهای سل نوع ضعیف آلودهاند و سرعت آلودهشدن افراد درحال حاضر یکنفر در هر ثانیه است؛ هرچند بسیاری از این عفونتها بهصورت نهانی هستند. حدود یک دهم این عفونتها نهایتا به سل فعال تبدیل میشوند و اگر بدون معالجه رها شوند بیش از نیمی از آنها به مرگ منجر میشوند.