هفته گذشته نیز نخستوزیر ترکیه طی برنامه اعلام شده اقدام به سفر به کشورهای مصر، تونس و لیبی کرد. در این خصوص با دکتر اسدالله اطهری کارشناس مسائل منطقه گفتوگو کردیم.
- فعالیت سیاسی ترکیه بهویژه رجب طیب اردوغان، نخستوزیر این کشور را در عرصه بینالملل چگونه ارزیابی میکنید؟
سیاست ترکیه استفاده از تمام ظرفیتها برای ایفای نقش جدید در منطقه بهعنوان یک قدرت هژمون است. ترکیه بعد از به قدرت رسیدن حزب اعتدال و توسعه، عضو ناتو باقی ماند و پایگاههای جدید نظامی همچون سپر موشکی در آن شکل گرفتند. ترکیه برای بمباران لیبی با غرب ائتلاف کرد و با سیاستهای آمریکا و غرب در منطقه همراه شد. این کشور حتی با امارات و قطر برای کوبیدن لیبی همکاری کرد و طی ماه اخیر بارها علیه سوریه موضعگیری کرده است .
اردوغان در سفر خود به شمال آفریقا مدل سکولار غرب را به مردم این کشورها پیشنهاد کرد. ترکیه دارد از نقشهای قبلی خود همچون میانجیگری خارج میشود. این کشور سعی میکند ضمن دخالت نکردن در امور کشورهای منطقه به یک قدرت هژمون در سایه ارتباط با غرب تبدیل شود.
- این هژمونی چگونه شکل میگیرد؟ آیا در تقابل با ایران است؟
کشور ما یک قدرت طبیعی هژمون در منطقه است و این هژمونی را ژئوپلیتیک، فرهنگ، قدرت اقتصادی و مسئله انرژی دیکته میکند. ضمن اینکه اگر دقت کنید میبینید که ترکیه در درون خود مشکلات ساختاری و حکومتی بیشمار ی دارد. نظامیان در سیاست، نفوذ گستردهای دارند و ساختارهای سیاسی جامعه ترکیه بهگونهای است که همواره بخشی از هویت قدرت، مرتبط با ارتش این کشور است.
به همین لحاظ معتقد هستم ترکیه اگرچه در یک فضای رقابتی در منطقه بهدنبال نقشآفرینی و پیشبرد اهداف خود و غرب است اما به واسطه مشکلات سیاست داخلی خود در درازمدت نمیتواند به این نقشآفرینی تداوم بخشد.