همه کارشناسان، ایران را که قهرمان 2 دوره اخیر جامملتها شده بود، یکی از مدعیان اصلی قهرمانی بیست و ششمین دوره جام ملتهای آسیا در ووهان چین میدانستند اما شکست 88 بر 84 پایانی بود بر رویاهای المپیکی بسکتبال ایران.
تیم ملی کشورمان که در بازیهای مرحله گروهی، تمام حریفان خود را شکست داده بود، در شرایطی برابر اردن قرار گرفت که در بازیهای پیشین، همیشه عملکرد بهتری از این تیم غرب آسیایی داشت. ایران و اردن آخرین بار در جام ویلیام جونز با هم بازی کردند که تیم ملی کشورمان، اردن را با اختلاف یک امتیاز شکست داد.
در بازی یک چهارم نهایی ایران کوارتر اول را با یک امتیاز واگذار کرد اما در 2 کوارتر بعدی پیروز شد. اما همه چیز از کوارتر پایانی بازی شروع شد؛ اردنیها با شوتهای 3 امتیازی فاصله خود را با ایران کم میکردند و دفاع ایران نمیتوانست برابر بازیکنانی که یکی از بهترین روزهایخود را تجربه میکردند، کاری انجام دهد. 33ثانیه مانده به پایان بازی، خطای فنی حامد حدادی - که در این بازی 27 امتیاز کسب کرد- روی بازیکن حریف، ضربه سنگینی به تیم ایران وارد کرد و اختلاف را به 4 امتیاز رساند. بالاخره اردن، تیم شگفتیساز این دوره از رقابتها توانست کوارتر چهارم را با نتیجه 31 بر 22 به نفع خود پایان دهد. این یک آغاز بزرگ برای تیمی بود که در حال ساختن تاریخ است و یک پایان غمانگیز و باورنکردنی برای تیم ایران که فکر میکرد تاریخ را از پیش ساخته است.
اردن پس از این پیروزی، کار بزرگتری کرد و با پیروزی برابر فیلیپین برای اولین بار به فینال جام ملتها راه پیدا کرد تا با چین روبهرو شود و حالا این فرصت را دارد که با قهرمانی در این رقابتها، به المپیک هم برود؛ جایی که ما انتظار حضور در آن را داشتیم. محمود مشحون، رئیس فدراسیون بسکتبال پس از این باخت، گفت: «اردن بهترین عملکردش را داشت. هیچکس این نتیجه را باور نمیکند، اما ایران باخت. در شرایطی که باید فینالیست و قهرمان میشدیم، از رسیدن به نیمه نهایی بازماندیم. اردن را دست کم گرفتیم. ما حضور در المپیک را از دست دادیم. بازیکنان 10 سال است که فقط با قهرمانی به ایران بازمیگردند، اما این بار بدون مدال میآیند. تمام بازیکنان با قدرت بازی کردند، اما در انتها طبیعت این ورزش دوباره خودش را اثبات کرد. ایران به دست کم گرفتن حریف باخت.»
وسلین ماتیچ، سرمربی تیم ملی، متهم شماره یک این حذف ناباورانه به شمار میآید. همه، از کارشناسان بسکتبال تا بازیکنان تیم ملی، به نوعی او را مقصر این شکست تلخ میدانند. امیر ایلیاوی، پیشکسوت ملیپوش بسکتبال ایران درباره شکست ایران گفت: «متأسفانه باید بگویم تیم ملی بسکتبال ایران به اردن نباخت، بلکه به بدترین روز مربیگری وسلین ماتیچ باخت. یک مربی باید در دقایق پایانی و حساس قدرت ریسک کردن داشته باشد، اما ماتیچ اینگونه نبود. چرا وقتی صمد نیکخواه بهرامی مصدوم است، باید او را به میدان بفرستی و ارسلان کاظمی که همه او را بهعنوان سلطان اسلم دانک در آسیا میشناسند، روی نیمکت بنشیند؟ ارسلان بدون ادعا میتوانست بهترین باشد. ماتیچ دوباره اثبات کرد که در شرایط حساس، قدرت تصمیمگیری ندارد.»
شاید بزرگترین نقطه ضعف ایران برابر اردن، وقتی که تواناییهای 2 تیم را مقایسه کنیم، همین جا باشد. توماس آنتونی بالدوین، سرمربی نیوزلندی تیم اردن، در مقایسه با وسلین ماتیچ و هر مربی دیگری در جهان، کارنامه قابلقبولی دارد. او در مسابقات جهانی 2002، توانست تیم نیوزلند را به نیمه نهایی مسابقات برساند و قطعا اگر صحبت از کنترل بازی در ثانیههای حساس پایانی باشد، بهتر از هر کس دیگری میتواند به تیمش کمک کند؛ کاری که بهخوبی در کوارتر چهارم بازی با ایران انجام داد. او تیمش را با وجود 3 شکست در مرحله گروهی، به فینال رقابتها رسانده است.
شاید زمان آن رسیده است که ایران هم کمی بیشتر به فکر جذب مربیان درجه یک جهان باشد تا محمدرضا مشحون مدیر تیمهای ملی بسکتبال اینگونه از ضعف کادر فنی تیم ملی شگفتزده نشود: «ما در ایران مسابقه را میدیدیم، اما کادر فنی از کنار زمین بهخوبی روی بازیکنانشان مسلط بودند. سؤالی که من دارم این است که دلیل بازی نکردن ارسلان کاظمی چه بود؟ فدراسیون بسکتبال ایران برای اجازه این بازیکن از دانشگاه رایس آمریکا به آب و آتش زد، اما چرا حالا وقتی او میتواند هنرنمایی کند، روی نیمکت مینشیند. شاید ارسلان با حضور در میدان مسابقه میتوانست کمک زیادی به تیم ملی کند، اما باید دوباره تاکید کنم که من نمیتوانم از ایران قضاوت کنم و فقط عقیدهام این است که بیش از اینها باید از ارسلان استفاده میکردیم.» ایران امروز در آخرین بازی خود در جام ملتهای آسیا، برای کسب رده پنجمی رقابتها با لبنان بازی خواهد کرد.
حرف های کاپیتان
پس از شکست برابر اردن، هیچ کدام از بازیکنان حاضر به صحبت در این باره نشدند تا پس از بازی دیروز که ایران در راه رسیدن به مقام پنجمی توانست تایوان را 98 بر 66 ببرد. بعد از این بازی، صمد نیکخواه بهرامی کاپیتان تیم ملی، ماتیچ را مسئول فنی این شکست معرفی کرد: «نمیخواهم بگویم که مقصر اصلی ماتیچ است، اما بهنظر من در همه جای دنیا مسئول فنی یک تیم، سرمربی آن است و حال ماتیچ مقصر فنی شکست در برابر اردن است. ملیپوشان میخواستند و میتوانستند قهرمان شوند. یک مربی است که در طول مسابقه از بازیکنانش برای رسیدن به پیروزی استفاده میکند، اما تاکید میکنم که ماتیچ نیز باید دلایلی برای خودش داشته باشد.»