با این حال، شل و شریک تجاری‌اش در این قرارداد، رپسول، اعلام کرده‌اند که موافقت‌نامه خدمات بالادستی فازهای 13 و 14 میدان گازی پارس جنوبی را با ایران منعقد ساخته‌اند. در شرایطی که ایران تحت فشارهای آمریکا به علت برنامه هسته‌ای قرار دارد، شل و رپسول یکی از مهمترین قراردادهای سرمایه‌گذاری را در ایران انجام خواهند داد.
در حالی که نهاد قانونگذاری آمریکا به دولت این کشور اجازه داده علیه شرکت‌های غیردولتی که در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند، اقدامات محدودکننده انجام دهد، در عمل تاکنون آمریکا از اعمال تحریم علیه چنین شرکت‌هایی خودداری کرده است، چرا که واشنگتن همواره از این‌که به علت تحت فشار قرار دادن شرکت‌های خارجی وارد منازعات تجاری فرامنطقه‌ای شود و متحدان خود را بیش از این آزرده سازد، اجتناب کرده است.
از این رو است که تاکنون تحت قانون تحریم ایران و لیبی (ایلسا) و همچنین قانون موسوم به حمایت از آزادی در ایران، هیچ شرکتی مشمول تحریم‌های آمریکا قرار نگرفته است و همین سابقه، موجب شده شرکت شل با وجود تشدید تهدیدات آمریکا علیه ایران، خبر از سرمایه‌گذاری کلان در ایران بدهد.
بر اساس قانون تحریم ایران و لیبی موسوم به ایلسا که در سال 1995 از سوی واشنگتن وضع شد، هر شرکت خارجی که بیش از 20 میلیون دلار در یک سال در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری کند، مشمول تحریم‌های دولت آمریکا قرار خواهد گرفت.
با این وجود، بر اساس تحقیقات کنگره آمریکا در شرایط واقعی تاکنون هیچ شرکتی تحت این قانون مورد تحریم‌های آمریکا قرار نگرفته است. قرارداد مقدماتی سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری شل و رپسول برای توسعه دو فاز از میدان گازی پارس جنوبی ایران شنبه این هفته امضا شد.
شرکت شل روز دوشنبه خبر امضای این قرارداد را که بزرگترین قرارداد گازی یک عضو اوپک محسوب می‌شود، تأیید کرد. شل همچنین اعلام کرد که تا زمان انعقاد قرارداد نهایی برای توسعه فازهای 13 و 14 پارس جنوبی ایران هنوز یک سال زمان باقی مانده است.
پارس جنوبی به عنوان بزرگترین میدان گازی ایران تاکنون بیش از 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کرده است و درآمد ایران از این میدان می‌تواند به سالانه 11 میلیارد دلار در طی 30 سال برسد. در حالی که شل و شرکایش هنوز در حال ارزیابی میزان سرمایه‌گذاری در فازهای 13 و 14 پارس جنوبی هستند، ایران خبر از امکان افزایش سرمایه‌گذاری در این پروژه تا 10 میلیارد دلار داده است.
ایران دارای دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان پس از روسیه است و فازهای 13 و 14 پارس جنوبی دارای حدود 28 میلیارد فوت مکعب ذخایر گاز طبیعی هستند که برای تامین سه ماه کل تقاضای گاز جهانی کافی خواهد بود.
در همین حال، آمریکا تحریم‌ها و فشارهای خود علیه ایران و مؤسسات ایرانی را افزایش داده و کشورهای اروپایی را نیز ترغیب به پیروی از اقدامات خود کرده است.
قرارداد فوق با ایران، برای شرکت شل از لحاظ اقتصادی از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که شل با از دست دادن پروژه عظیم ساخالین روسیه تحت فشار کرملین و همچنین ناکامی در کسب پروژه‌های عظیم نفت و گاز در چند سال گذشته، با بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری در ایران روبه‌رو شد و قرارداد چند میلیارد دلاری توسعه فازهای 13 و 14 پارس جنوبی و ساخت پایانه تولید گاز مایع در ایران به اندازه کافی برای شل جالب توجه بود.
این در حالی است که شرکت بریتیش پترولیوم، رقیب شل، پیش از این از عدم تمایل خود به سرمایه‌گذاری در ایران به علت شرایط سیاسی و بین‌المللی پیرامون این کشور خبر داده بود.
فادل گیت تحلیلگر مسائل نفت در نیویورک درباره قرارداد فوق معتقد است: شل در انجام این سرمایه‌گذاری در ایران اقدام درستی انجام داده است و این قرارداد برای شرکت شل بسیار مثبت است و این شرکت انگلیسی- هلندی با قرارداد اخیر با ایران، عملاً فشارهای دولت بوش را نادیده گرفته است، چرا که می‌داند دوره دولت بوش رو به اتمام است و با تغییر دولت در آمریکا، مطمئناً بسیاری از مسائل تغییر خواهد کرد.
فایننشال تایمز/ 30 ژانویه
