جعفر مهراد در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه در این رتبه بندی اتفاقات مهمی روی داده است به حضور دانشگاه صنعتی شریف به عنوان یکی از مهمترین اتفاقات رتبه بندی تایمز اشاره کرد و گفت: دانشگاه صنعتی شریف برای نخستین بار در بین تمام دانشگاههای ایران در این نظام رتبه بندی در رده بین 300 تا 350 قرار دارد، نکته دیگر جا به جایی رتبه دانشگاههای مهم جهان در این نظام رتبه بندی است که در خور توجه است.
وی با توجه به ورود دانشگاه صنعتی شریف به جمع دانشگاههای معتبر جهان خاطرنشان کرد: اکنون با ورود دانشگاه صنعتی شریف به جمع دانشگاههای معتبر جهان می توان سیاست ها و برنامه های وزارت علوم، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی را سیاستهایی موثر دانست.
به گفته مهراد، توجه دانشگاهها به معیارها و شاخصهای رتبه بندی دانشگاهها موجب می شود تا ورود دانشگاههای بزرگ ایران به نظامهای بین المللی رتبه بندی تسهیل شده و آموزش عالی ایران را در سطحی گسترده به جهان معرفی کنند.
گوی سبقت از دانشگاه هاروارد ربوده شد
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با اشاره به رتبه بندی که اخیراً تایمز در خصوص دانشگاههای کشورهای جهان انجام داده است به ربوده شدن گوی سبقت از دانشگاه هاروارد در این رتبه بندی اشاره کرد و گفت: شاید برای متخصصان آموزش عالی دشوار باشد که ببینند انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا با کسب 8/94 امتیاز از مجموع 100 امتیاز بر دانشگاه هاروارد پیشی گرفته و رتبه اول این رتبه بندی را به خود اختصاص داده است. دانشگاه هاروارد که همواره از سال 2003 میلادی در نظامهای مهم رتبه بندی در مقام اول قرار داشته اینک برای نخستین بار در رتبه بندی تایمز با کسب 9/93 در جایگاه دوم جهان نشسته است.
سرپرست پایگاه استنادی ISC، با اشاره به رتبه بندی برخی دانشگاههای آمریکایی گفت: دانشگاه استنفورد با امتیاز 9/93 مقام چهارم را از آن خود کرده است. رتبه پنجم به دانشگاه پرینستون با امتیاز 9/92، رتبه هفتم به انستیتو تکنولوژی ماساچوست با امتیاز 3/92، رتبه نهم به دانشگاه شیکاگو با امتیاز 2/90 و رتبه دهم به دانشگاه برکلین با امتیاز 3/89 تعلق دارد.
نحوه توزیع امتیازات
مهراد درباره توزیع امتیازات میان دانشگاهها تاکید کرد: توزیع امتیازات تقریباً متوازن است و رتبه های 11 تا 20 در دامنه بین 1/89 تا 5/80 قرار دارد.
وی با اشاره به نام این دانشگاهها که بین رتبه های 11 تا 20 قرار دارند، گفت: دانشگاههای ییل 1/89، کلمبیا 5/87، کالیفرنیا در لس آنجلس 3/87، جانزهاپکینز8/85، انستیتوتکنولوژی زوریخ در سوئیس 85، پنسیلوانیا 9/84، یونیورسیتی کالج لندن 2/83، میشیگان 8/82، تورنتو 6/81 و کورنل 5/80 در این ردیف قرار دارند.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، در ادامه به کسب رتبه یک دانشگاه آسیایی در رتبه بندی تایمز اشاره کرد و گفت: با عبور از رتبه بیستم در رتبه بندی بین المللی دانشگاهها توسط تایمز، دانشگاه توکیو نخستین دانشگاه آسیایی است که با اخذ امتیاز 3/74 موفق به کسب رتبه 30 شده است.
وی ادامه داد: در اینجا، دانشگاه مک گیل نیز با امتیاز 5/75 در جایگاه 28 است و سایر دانشگاهها به ایالات متحده تعلق دارند. از رتبه 30 به بعد نام تعدادی دیگر از دانشگاههای سایر کشورهای جهان را مشاهده میکنیم.
مهراد با اشاره به اسامی این دانشگاهها گفت: به عنوان مثال انستیتو کارولینسکا در سوئد با امتیاز 1/73 و رتبه 32، دانشگاه هنگ کنگ با امتیاز 3/72 و رتبه 34، دانشگاههای ملبورن و ملی استرالیا با رتبه های 37 و 38 و دانشگاه ملی سنگاپور با رتبه 40 قابل توجه است.
به گفته سرپرست پایگاه استنادی ISC در فاصله رتبه های 30 تا 40 دانشگاههای توکیو، هنگ کنگ، ملبورن و ملی استرالیا تنها دانشگاههای آسیا و اقیانوسیه هستند که برتری خود را در بین 4 دانشگاه تراز اول جهان حفظ کرده اند و دانشگاه پکن نیز با امتیاز 6/65 در مقام 50 قرار دارد.
وی ادامه داد: از کشور آلمان دانشگاه لودویک ماکس میلان در مونیخ موفق به کسب رتبه 45 جهان شده است. بعد از رتبه 50، دانشگاههای دیگری نیز از قاره آسیا و اقیانوسیه حضور موفق خود را به اثبات رسانده اند.
ممتازان قاره آسیا و اقیانوسیه کدامند
مهراد در ادامه ارائه آماری از رتبه بندی دانشگاههای جهان در تایمز به ممتازان دانشگاههای آسیا و اقیانوسیه اشاره کرد و گفت: دانشگاه کیوتو با رتبه 52 - دومین دانشگاه ژاپن، دانشگاه علوم و تکنولوژی پوهانگ کره جنوبی با رتبه 53، دانشگاه سیدنی - سومین دانشگاه در استرالیا با رتبه 58، دانشگاه علوم و تکنولوژی هنگ کنگ با رتبه 62، دانشگاه شینگ هوا -دومین دانشگاه در چین با رتبه 71، دانشگاه کوئینزلند - چهارمین دانشگاه در استرالیا با رتبه 74 و انستیتوعلوم و تکنولوژی پیشرفته کره جنوبی با رتبه 94 از سایر دانشگاههای این دو قاره ممتازترند.
رتبه بندی برخی دانشگاههای اروپا در تایمز
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در ادامه از دانشگاههایی نام برد که از قاره اروپا در این رتبه بندی قرار می گیرند.
وی گفت: دانشگاه اکول نرمال سوپریر نخستین دانشگاهی است که از کشور فرانسه با کسب امتیاز 62 و رتبه 59 جهان در رتبه بندی تایمز به چشم می خورد. دانشگاه زوریخ نیز در سوئیس رتبه 61 را کسب کرده است و دومین دانشگاه فرانسه - اکول پلی تکنیک در جایگاه 63 قرار دارد.
مهراد اضافه کرد: دانشگاه مک ماسر در کانادا نیز سومین دانشگاه این کشور است که با امتیاز 61 و رتبه 65 در بین 100 دانشگاه برتر جهان قرار دارد. دانشگاه کاتولیک لوون در بلژیک نخستین دانشگاه این کشور موفق به کسب رتبه 67 جهان شده است. هلند هم با دانشگاههای اوتریخت، واگانینگن و لیدن به ترتیب دارای امتیازهای 4/60، 4/57 و 57، همچنین رتبه های 68، 75 و 79 در بین 100 دانشگاه تراز اول جهان است که در میان کشورهای اروپایی به چشم می خورد.
به گفته سرپرست پایگاه استنادی ISC، دانشگاه لوند و اوپ سالا در سوئیس نیز به ترتیب دومین و سومین دانشگاه این کشور در رتبه های 80 و 84 جهان ایستاده اند و سومین دانشگاه فرانسه یعنی پیر و ماری کوری موفق به کسب رتبه 84 شده است. دانشگاه هلسینکی در فنلاند نیز نخستین دانشگاه این کشور است که رتبه 91 را به دست آورده است و دانشگاه آمستردام هلند در جایگاه 92 قرار دارد.
حضور یک دانشگاه آفریقایی در رتبه بندی تایمز
وی در ادامه به حضور یک دانشگاه آفریقایی برای اولین بار در این رتبه بندی اشاره کرد و گفت: دانشگاه کیپ تاون در آفریقای جنوبی با امتیاز 2/53 و رتبه 103 نخستین دانشگاه قاره آفریقا محسوب می شود که در واقع رتبه اول دانشگاههای این قاره را به خود اختصاص داده است.
به گفته رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، دانشگاه عبری اورشلیم در فلسطین اشغالی دارای جایگاه 121 در بین 200 دانشگاه تراز اول جهان است.
کدام کشورها رتبه بالای 50 را به دست آورده اند
مهراد خاطرنشان کرد: از این رتبه به بعد امتیاز کسب شده توسط دانشگاهها زیر 50 قرار دارد. با این حال هنوز دانشگاههای معتبری را می بینیم که از نظر امتیاز فاصله زیادی با دانشگاههایی دارند که امتیاز آنها از 50 به بالاست: دانشگاه ژنو با رتبه 130، دانشگاه استکهلم با رتبه 131، دانشگاه کوپنهاک با رتبه 135 و دانشگاه وین با رتبه 139 از آن جمله اند.
مهراد در ادامه ارائه آمار رتبه بندی تایمز از دانشگاههای جهان به دانشگاههایی اشاره کرد که دارای رتبه های 150 به بعد شده اند و گفت: در این میان، دانشگاه چینی هنگ کنگ، دانشگاه ملی تایوان، دانشگاه نان یانگ در سنگاپور، دانشگاه نیوساوت ولز، دانشگاه علوم وتکنولوژی چین و سیتی یونیورسیتی هنگ کنگ دانشگاههایی هستند که از قاره های آسیا و اقیانوسیه در فاصله رتبه های 150 تا 200 قرار دارند.
سایر رتبه بندیها
سرپرست پایگاه استنادی ISC، همچنین اضافه کرد: رتبه 178 در نظام رتبه بندی تایمز به دانشگاه سائوپالو برزیل تعلق دارد. به عبارت دیگر این دانشگاه نخستین دانشگاه آمریکای لاتین است که این مقام را از آن خود کرده است.
وی تاکید کرد: بررسی رتبه بندی تایمز نشان می دهد در فاصله 201 تا 225 دانشگاه بیلکنت (با حذف رژیم اشغالگر قدس) اولین کشور خاورمیانه است که در چنین جایگاه مهمی در بین دانشگاههای تراز اول جهان نشسته است.
وی گفت: در اسپانیا دانشگاه پومپو فاربا گرچه در بین 200 دانشگاه تراز اول جهان حائز رتبه 184 است، اما دو دانشگاه این کشور یعنی اتونوموس بارسلون و دانشگاه بارسلون نیز موفق شده اند مانند ترکیه رتبه ای بین 201 تا 225 را به خود اختصاص دهند.
وی ادامه داد: دانشگاه ناگویا در ژاپن و دانشگاه ملی شینگ هوا در تایوان نیز از قاره آسیا در این فاصله قرار دارند.
مهراد ادامه داد: می دانیم که رتبه بندی دانشگاهها از سال 2003 میلادی شروع شده و تا سال تحصیلی 2008 تا 2009 نام هیچ کدام از دانشگاههای ایران در نظامهای بین المللی رتبه بندی وجود نداشت. این در حالیست که ملاحظه کرده ایم از مالزی دو دانشگاه مالایا و کابانگاسا، در مصر دانشگاه قاهره و در ترکیه دانشگاه استامبول در نظامهای رتبه بندی بین المللی در سالهای مختلف به عنوان دانشگاههای برتر جهان معرفی شده اند.