یک روز پس از اینکه رسانه‌های ایران از افزایش2.5 درصدی نرخ سود بانکی در نشست 6 ساعته شورای پول و اعتبار خبر دادند، بانک مرکزی واکنش رسمی‌ای به انتشار خبر افزایش سود سپرده‌های بانکی نشان نداده است. سکوت سیاستگذاران پولی می‌تواند به معنای وتوی نخستین تصمیم شورای پول و اعتبار برای افزایش نرخ سود بانکی باشد چه اینکه طولانی شدن مذاکرات اعضای این شورا این شائبه را ایجاد کرده است که پس از موافقت شورای یاد شده با افزایش نرخ سود بانکی و انتشار گسترده آن، باز هم در نتیجه سیاست دستوری، پیشنهاد بانک مرکزی مبنی بر بازنگری در نرخ سود بانکی از دستور کار شورای پول و اعتبار خارج شده است.
به گزارش همشهری، هرچند اطلاعیه رسمی بانک مرکزی هیچ اشاره‌ای به دستور کار اصلی شورای پول و اعتبار ندارد اما تصمیم سیاستگذاران پولی مبنی بر افزایش نرخ سود اوراق مشارکت نشان می‌دهد که این تصمیم در پی فروش نرفتن اوراق مشارکت دولتی و احتمال کسری بودجه عمرانی دولت برای اجرای طرح‌ها و پروژه‌های تشنه اعتبار صورت گرفته است. برخی گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که در نیمه نخست سال‌جاری تنها 403 میلیارد ریال از 36 هزار میلیارد ریال اوراق مصوب و 6 هزار میلیارد تومان عرضه شده، خریداری شده است.
افزایش شکاف نرخ سود بانکی و نرخ سود اوراق مشارکت هرچند می‌تواند انگیزه برخی از مردم را برای خرید اوراق مشارکت تقویت کند و برخی طرح‌های دولتی منتظر اعتبار را از محل فروش این اوراق تکان دهد اما آیا تغییر نکردن نرخ سود سپرده‌های بانکی با توجه به افزایش مستمر نرخ تورم باعث تضییع حقوق سپرده‌گذاران بانک‌ها نخواهد شد؟
افزایش میزان وام ازدواج
بانک مرکزی صبح دیروز با اعلام جزئیات جلسه شورای پول و اعتبار، اعلام کرد: وام مسکن اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها برای خرید 350 میلیون ریال و برای احداث تا 450 میلیون ریال افزایش یافت. افزایش سقف تسهیلات ازدواج، کفایت یک ضامن برای دریافت تسهیلات کمتر از 100 میلیون ریال، اعطای وام قرض‌الحسنه به زندانیان گرفتار و فاقد تمکن مالی، چگونگی هزینه کردن منابع قرض‌الحسنه و افزایش نرخ سود اوراق مشارکت از جمله مصوبات شورای پول و اعتبار بود. محمود بهمنی رئیس‌کل بانک مرکزی درخصوص افزایش تسهیلات ازدواج اظهار کرد: تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج از 25میلیون ریال برای هر یک از زوج و زوجه به 30 میلیون ریال افزایش یافته و بر این اساس زوجین به میزان 60 میلیون ریال وام ازدواج دریافت خواهند کرد.
رئیس شورای پول و اعتبار با اعلام این خبر که بانک‌ها موظف شده‌اند برای تسهیلات کمتر از 100 میلیون ریال صرفاً یک ضامن از مشتری تقاضا کنند، اضافه کرد: این ضامن الزاماً نباید کارمند باشد و معتبر بودن آن کافی است و اگر بانک‌ها غیر از این عمل کنند به‌شدت با آنها برخورد خواهد شد. بهمنی اعطای تسهیلات تا مبلغ 60میلیون ریال به زندانیان معسر در جرائم غیرعمد برای آزادی آنها را از دیگر مصوبات شورای پول و اعتبار بر شمرد و اضافه کرد: تسهیلات به آزادگان، جانبازان و خانواده‌های معظم شهدا نیز با نرخ سود 7درصد اعطا خواهد شد.
افزایش سود اوراق مشارکت و بسته شدن روزنه‌های اختلاس
براساس مصوبه شورای پول و اعتبار سود علی‌الحساب اوراق مشارکت شرکت‌های دولتی، غیردولتی و شهرداری‌ها در مقاطع سه ماهه پرداخت می‌شود.نرخ سود علی‌الحساب این اوراق17 درصد تعیین شده و اصل و سود اوراق مشارکت فوق صرفا در سررسید، تضمین و توسط بانک عامل پرداخت می‌شود. همچنین بازخرید اوراق مذکور قبل از سررسید توسط بانک‌های عامل و متناظر با نرخ سود علی‌الحساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار (متناسب با دوره ماندگاری) خواهد بود و این اوراق می‌تواند قبل از سررسید در بورس یا فرابورس معامله شود.
بازنگری در دستورالعمل گشایش اعتبار اسنادی ریالی هم از دیگر مصوبات شورای پول و اعتبار بود. رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان این مطلب که دستورالعمل LC داخلی تغییر یافته است، بیان کرد: در دستورالعمل جدید شرایطی حاکم شده است که امکان هرگونه سوءاستفاده را سلب می‌کند. این تصمیم در پی فاش شدن اختلاس 3هزار میلیارد تومانی در شبکه بانکی با هدف بستن روزنه‌های فساد بانکی گرفته شده است.
