این میزان خسارت به اقتصاد تکمحصولی شرق کرمان باعث شده پروژههای تحقیقاتی برای جلوگیری از خشکیدگی خوشههای خرما دراین شهرستانها رونق بگیرد. با این حال هزینهبر بودن این تحقیقات و نبودبودجه، امکان اجرایی شدن این پروژه را به کشاورزان نمیدهد.
یکی از مهمترین محصولات کشاورزی استان کرمان با توجه به آب و هوا و اقلیم شرق و جنوب کرمان خرماست که با بیش از 80 هزار هکتار نخلستان در شرق کرمان و بیش از 37 هزار هکتار نخلستان در جنوب این استان، کرمان به یکی از قطبهای تولید خرمای کشور تبدیل شده و محصول این منطقه بهویژه در تولید اقلام مرغوب خرما ازجمله خرمای منحصر به فرد مضافتی در سراسر دنیا شناختهشده است. نخلستانهای شرق استان کرمان در بم، فهرج و ریگان در طول سال بیش از 150 تا 160 هزار تن خرما تولید میکنند اما طی سالهای اخیر تولید این محصول در استان کرمان با مشکلات متعددی از جمله خشکیدگی خوشه خرما روبهرو شده است که بهرغم وعدههای مسئولان درباره رفع مشکلات نخلداران و جبران خسارات آنها، نه تنها تاکنون اقدامی در راستای جبران خسارات محصول سالجاری در شرق و جنوب کرمان نشده، بلکه حجم قابل توجهی از محصول سالهای گذشته نیز همچنان بهدلیل عدممدیریت صحیح برای فروش محصول در سردخانههای این شهرستانها باقیمانده است.
در اوج فصل تابستان و گرمای بیش از 50 درجهای هوا در سالجاری بسیاری از خرماها روی درخت خشکیدند. گرما در شهرستانهای فهرج و ریگان بیش از 70 درصد محصول کشاورزان را روی شاخه نخلها و تنها چند روز مانده به فصل برداشت خشکاند. این در حالی است که بهدلیل خشکسالیهای پیاپی در کرمان، بهویژه در شهرستانهای حاشیه کویر و گرمسیر، طی سالهای گذشته بسیاری از محصولات کشاورزی تحتتأثیر گرما و کمبود آب جای خود را به محصول مقاومتر یعنی خرما داده بودند اما شدت گرمای هوا به حدی افزایش یافته که عملا خرما که مقاومترین گونه گیاهی در مقابل افزایش دماست نیز تاب نیاورده و رو به نابودی گذاشته است.
طرح تحقیقاتی برای جلوگیری از خشکسالی
با توجه به گرما و خشکسالی سال گذشته، امسال جهادکشاورزی شهرستان ریگان با همکاری مؤسسه تحقیقات خرما و میوههای گرمسیری کشور و معاونت تولیدات گیاهی استان کرمان، پروژه تحقیقاتی میوههای گرمسیری را برای جلوگیری از خشکیدگی خوشههای خرما در تعدادی از نخلستانها به اجرا در آورده است. محمد جلالی، مدیر جهادکشاورزی ریگان، درباره این طرح تحقیقاتی گفت: طی سالجاری طرح تحقیقاتی بررسی اثر کاربرد عوامل زراعی شامل تنک خوشه، هرس مناسب، پوشش خوشه، تغذیه نخل خرمای مضافتی و کاهش عارضه خشکیدگی را در 3هکتار از نخلستانهای ریگان در روستاهای رستمآباد، چاهملک، عباسآباد سردار و خالقآباد به اجرا در آوردیم. وی افزود: با اجرای این طرح حدود 95 درصد از عارضه خشکیدگی خوشههای خرما جلوگیری شد. با این حال بهدلیل اینکه هر درخت بین 5 تا 6هزار تومان هزینه در بردارد و بودجهای برای این منظور درنظر گرفته نشده است، ما تنها راه حل را توسط کلینیک گیاه پزشکی به کشاورزان میگوییم تا آنها بتوانند از سال آینده از بروز عارضه خشکیدگی تا حدودی جلوگیری کنند؛ البته بهدلیل هزینه بالای این کار همه کشاورزان قادر به اجرای این طرح نیستند.