با وجود اینکه ماه‌ها از اعلام این خبر می‌گذرد و به گفته فرهاد اقطار 10 مرکز درمانی اعلام آمادگی کرده‌اند اما هنوز اتفاق تازه‌ای در مورد ترک اعتیاد کودکان و نوجوانان نیفتاده است. در آخرین تماس با این مقام مسئول فقط به بودجه‌ای که توسط ستاد مبارزه با موادمخدر بایستی تأمین شود اشاره شد و ادامه مکالمه حتی چندین روز بعد میسر نشد. در ادامه گفت‌وگویی با محمدباقر صابری زفرقندی مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر داشته‌ایم که می‌خوانید:
- آیا براساس قانون برای نوجوانان بایستی مرکز ترک اعتیاد خاصی ایجاد کرد؟
براساس ماده 15 قانون مبارزه با موادمخدر، مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب در آیین‌نامه‌ای تدوین و توسط دبیرکل ستاد ابلاغ شده است لذا ایجاد هرگونه مرکزی خارج از آیین‌نامه فوق، غیرقانونی است و در صورتی‌که از طریق دستگاه‌های دولتی راه‌اندازی شود موجب سردرگمی نیازمندان و به نوعی هدر دادن هزینه‌های دولتی خواهد شد. باتوجه به سن شروع ابتلا به سوءمصرف مواد که معمولا از نوجوانی شروع می‌شود، عمده افراد نیازمند خدمات درمانی در سنین نوجوانی و جوانی هستند. برای ارائه خدمات درمانی به معتادان تفاوتی در نوع و میزان خدمات به گروه سنی نوجوان وجود ندارد، بنابراین موضوعیت و ضرورت راه‌اندازی مرکز ویژه برای نوجوانان نیاز به بررسی کارشناسی دقیق‌تری دارد.
- برای ترک اعتیاد نوجوانان آیا تاکنون اقدامی صورت گرفته است؟
از نظر تقسیم‌بندی براساس سن، بین نوجوانی و جوانی و بزرگسالی تفاوت‌های کارشناسی وجود دارد، برخی منابع، سنین نوجوانی و جوانی را از 15 تا 20سال می‌دانند. اگر این تقسیم‌بندی را بپذیریم در حال حاضر در مراکز موجود در کشور به افرادی که نیازمند درمان بوده و در سنین فوق هستند خدمات لازم ارائه می‌شود و تاکنون موردی از عدم‌پذیرش گزارش نشده است ولی در مورد اعتیاد اطفال که برای افراد زیر 14سال تعریف می‌شود نیاز به مداخله و درمان خاص وجود دارد. خوشبختانه اعتیاد در اطفال در ایران به جز در برخی از استان‌ها به‌دلیل تفاوت‌های فرهنگی و اقلیمی در حد بسیار کمی است و برای اینگونه اطفال نیز به‌صورت جداگانه حسب مورد خدمات درمانی ارائه می‌شود.
- به‌نظر شما آیا انتشار آمار اعتیاد نوجوانان هشدار دهنده است یا نگران کننده؟
بین اینکه مسئولان آموزش و پرورش ندانند که احتمالا اعتیاد در بین دانش‌آموزان وجود دارد و لذا از برنامه‌ریزی و مداخلات علمی غافل شوند با اینکه اصرار شود که آمارها را اعلام کنند، تفاوت وجود دارد. متأسفانه جهت‌گیری برخی افراد و رسانه‌ها بیشتر متوجه بیان آمار به‌صورت عموم است که به‌نظر می‌رسد نه تنها مفید نخواهد بود بلکه باعث سیاه‌نمایی و ایجاد یأس و ناامیدی در مردم و نگرانی کاذب خانواده‌ها می‌شود. مسئولان ارشد کشوری و به طریق اولی مسئولان آموزش و پرورش از خطرات و تهدیدهایی که از قبل اعتیاد متوجه دانش‌آموزان است آگاهی دارند و اگر این آگاهی وجود نداشته باشد محل بحث و انتقاد است؛ چرا که در این صورت امکان برنامه‌ریزی و مداخله مؤثر وجود نخواهد داشت.
برخی از کارشناسان نیز اصولا معتقد هستند که بیان موضوعات قبیحی مثل اعتیاد در بین دانش‌آموزان، حتی در قالب آموزش‌ها و برنامه‌هایی که با هدف افزایش آگاهی صورت می‌گیرد می‌تواند باعث بیدارشدن ذهن خفته افرادی شود که هیچ‌گونه عامل خطری برای ابتلا به سوءمصرف مواد را نداشته‌اند. عوامل خطر ابتلا به سوءمصرف مواد متعدد است که از خانواده، محیط تا مدرسه را شامل می‌شود. بهترین الگوی مداخلاتی برای پیشگیری از اعتیاد کودکان حضور مشاورین زبده در مدارس است تا با شناسایی افراد در معرض خطر با اقدام بموقع مانع آلوده شدن آنها به موادمخدر شوند.
