در عربستان به جای قانون اساسی، قانون دیکته شده بنیانگذار عربستان مدرن یعنی ملک‌عبدالعزیز، حاکم است. براساس این قانون، کرسی پادشاهی و ولیعهدی و مناصب مهم حکومتی باید در اختیار پسران ملک‌عبدالعزیز باشد. اما با انتصاب‌های ماه‌های اخیر به‌نظر می‌رسد، خاندان حاکم عربستان در حال آماده کردن زمینه برای ورود نسل دوم شاهزادگان یعنی نوه‌های ملک‌عبدالعزیز هستند.
دلیل این انتصاب‌ها روشن است چون پسران ملک‌عبدالعزیز پا به 90سالگی گذاشته‌اند و دیگر توان اداره حکومت ندارند. مرگ سلطان، ولیعهد 87ساله و بیماری پادشاه 90ساله این امر را نشان می‌دهد.
منابع خبری نزدیک به ریاض می‌گویند که انتصاب‌های دیگری هم در راه است. قبل از انتصاب معاونت وزارت خارجه، خالد پسر سلطان که علاوه بر ولیعهدی سمت وزارت دفاع را هم بر عهده داشت، به‌عنوان معاون پدرش همه امور وزارتخانه را اداره می‌کرد.
پیش از این گفته می‌شد که ترکی‌فیصل، سفیر سابق عربستان در انگلیس و آمریکا که روابط بسیار نزدیکی با غرب دارد و اکنون پرونده‌های امنیتی عربستان را هدایت می‌کند، وزیر امور خارجه عربستان خواهد شد اما بعد از آنکه پادشاه پسرش را به معاونت وزارت خارجه منصوب کرد، معلوم شد که ترکی فیصل فعلا باید در نوبت بماند. این در حالی است که به نوشته سایت ایلاف وابسته به مخالفان حکومت عربستان، شاهزاده ترکی از یک سال قبل سفرهای خارجی‌اش را آغاز کرده‌بود و با فعال شدن در عرصه رسانه‌ای در بسیاری از موارد در جایگاه مسئول سیاست خارجی عربستان اظهار نظر می‌کرد.
عبدالعزیز که به سمت معاون وزارت خارجه عربستان منصوب شده، پیش از این مشاور پدرش در امور رابطه با کشورهای عربی و مدیترانه بوده‌است. او به‌طور خاص روی روابط عربستان با کشورهای سوریه و لبنان کار می‌کرد و بسیاری می‌گویند، طراح احیای رابطه ریاض با دمشق - که بعد از ترور رفیق حریری تیره شده‌بود- عبدالعزیز بوده‌است. توصیه اصلی او تقویت رابطه عربستان با کشورهای عرب و ایجاد نوعی وحدت میان اعراب در برابر کشورهای غیرعرب منطقه‌است. او در جریان تشکیل دولت در لبنان چه در زمان دولت سعدحریری و چه دولت نجیب میقاتی نقشی فعال داشته‌است.
سعود الفیصل، وزیر خارجه کنونی عربستان که 63ساله است این سمت را به‌عهده دارد، به‌دلیل کهولت سن بیمار است و به همین دلیل دیگر کمتر در سفرها و مقابل دوربین رسانه‌ها حاضر می‌شود. گفته می‌شود که بخشی از ماموریت او برای انجام سفرهای خارجی را عادل‌الجبیر سفیر عربستان در آمریکا به‌عهده گرفته‌است. موضوع تعیین وزیر خارجه آینده عربستان به دغدغه‌ای برای این کشور و موضوعی برای گمانه‌زنی رسانه‌های جهان تبدیل شده‌است. این پست به‌طور سنتی به خاندان فیصل تعلق داشته‌است. اما اکنون با انتصاب عبدالعزیز بن‌عبدالله پسر پادشاه به‌عنوان معاون وزیر خارجه، شانس او برای در دست گرفتن این سمت تقویت شده‌است و این موضوع می‌تواند بسیاری از پیش‌بینی‌ها برای تقسیم قدرت را در هم بریزد.
برخی منابع خبری جهان عرب ماه گذشته از استعفای ترکی‌فیصل از سمت وزارت امنیت عربستان خبر دادند و گفتند که این استعفا در اعتراض به عدم‌انتصاب او به سمت وزارت خارجه صورت گرفته‌است. همچنین این منابع به‌ویژه سایت ایلاف از شکایت ترکی فیصل از دخالت‌های بندربن‌سلطان در امور امنیتی کشور خبر داده‌اند. گفته می‌شود که ترکی این شکایت‌ها را نزد پادشاه هم برده و عبدالله میان این دو نفر میانجیگری کرده‌است.
بندربن‌سلطان که اکنون سمت دبیر عالی شورای امنیت ملی عربستان را به‌عهده دارد، سال‌ها سفیر عربستان در آمریکا بود و با بسیاری از مقامات آمریکایی از جمله جورج بوش رابطه شخصی دارد. این رابطه تا آنجا پیش رفته که رسانه‌های آمریکایی به آن اعتراض کرده‌اند و این شاهزاده سعودی را بندربن‌بوش لقب داده‌بودند. بندر همچنین در امور سفارت عربستان در آمریکا هم دخالت‌های زیادی می‌کرد. بندر هم به‌عنوان یکی از گزینه‌های جانشینی وزارت خارجه مطرح بوده‌است اما گفته می‌شود که رابطه او با عبدالله به اندازه ملک‌فهد خوب نیست. بندر با فهد رابطه بسیار نزدیکی داشت تا جایی که بدون هماهنگی با او در سفرهای خارجی و ارتباط با آمریکا موضع‌گیری می‌کرد و حتی قراردادهایی را هم به امضا می‌رساند اما گفته می‌شود که عبدالله از این اقدامات بندر چندان خشنود نبوده و در این‌باره تذکراتی هم به او داده‌است.
اما علاوه بر پسر ملک عبدالله، گزینه‌های دیگری هم برای وزارت خارجه مطرح هستند. یکی از آنها سعودبن‌نایف، فرزند وزیر کشور است که در گذشته سفیر عربستان در اسپانیا بوده‌است. یکی دیگر از گزینه‌های مطرح برای تصدی وزارت خارجه عربستان، فیصل بن‌عبدالعزیز، شاهزاده 41ساله است که دکتری خود را در رشته روابط بین‌الملل، با موضوع روابط آمریکا و عربستان از دانشگاه آکسفورد گرفته‌است. گفته می‌شود که سن کم او مانعی در راه رسیدنش به وزارت خارجه به حساب می‌آید.
از سوی دیگر سعودبن‌نایف فرزند نایف بن عبدالعزیز وزیر کشور عربستان، به‌عنوان معاون او در وزارتخانه تحت امرش منصوب شده‌است. بعد از مرگ سلطان، نایف به‌عنوان ولیعهد انتخاب‌شد به ولیعهدی است. در انتصابی دیگر در ماه‌های گذشته، متعب پسر دیگر عبدالله پادشاه عربستان به‌عنوان رئیس گارد ملی و عضو شورای وزیران انتخاب شده‌است. برخی منابع خبری از انتصاب‌های جدید در دیگر وزارتخانه‌ها خبر داده‌اند.
این تغییر نسل می‌تواند در شرایط کنونی منطقه، پیامدهای جدی برای خاندان سعودی داشته‌باشد. پسران ملک‌عبدالعزیز اگر چه به دو دسته برادران تنی و ناتنی تقسیم شده‌اند ولی به‌دلیل ساختار قدیمی تقسیم قدرت و منافع سنتی مشترک، جنگ قدرت علنی نداشته‌اند؛ اگرچه معلوم نیست که فرزندان آنها هم در شرایط جدید منطقه و درحالی‌که هیچ‌چیز مانند گذشته نیست، رابطه آرامی داشته‌باشند.
