بر این اساس ارائه خدمات به مشتریان نیز با وجود پیشرفت‌هایی که نسبت به چند سال پیش داشته اما هنوز هم در مقایسه با کشورهای پیشرفته و حتی کشورهای منطقه فاصله بسیاری دارد، به‌نحوی که اکنون بانکداری الکترونیک در کشورمان به نظام دریافت و پرداخت منحصر شده و بسترهای انجام بسیاری از امور بانکی که در سایر کشورها به شکل غیرحضوری و از طریق این سیستم انجام می‌شود هنوز در کشورمان فراهم نشده یا اینکه در مقام اجرا با مشکلات و موانع بسیاری مانند تأمین امنیت مواجه است. بهره‌گیری از امضای الکترونیک در مبادلات بانکی از جمله این موارد است که گرچه طی سال‌های اخیر اقداماتی در این زمینه صورت گرفته اما هنوز به‌طور گسترده در کشورمان اجرایی نشده است.
اکنون بانکداری الکترونیک در کشورمان به ابزاری برای پرداخت قبض‌آب و برق، تلفن و... یا به دستگاه‌های خودپرداز برای دریافت و پرداخت یا انتقال وجه محدود شده است اما در مقایسه با سایر کشورها ابتدای راه هستیم. با این شرایط می‌توان گفت آنچه در کشورمان به‌عنوان بانکداری الکترونیک مطرح است بیشتر به نظام دریافت و پرداخت الکترونیک محدود شده است، گرچه حتی در این شیوه نیز به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم با مشکلات مبتلا به‌نظام بانکی، مشتریان بانک‌ها با محدودیت‌های بسیاری مواجه هستند. انجام مبادلات بانکی از طریق اینترنت نیز به‌دلیل محدودیت‌های شبکه مخابراتی کشور یا برخی دغدغه‌های تأمین ایمنی کاربران هنوز ابتدای راه قرارداشته و برخلاف بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا که اغلب خرید و فروش کالاها و خدمات آنها از طریق شبکه اینترنتی انجام می‌شود، در کشور ما هنوز هم سهم خرید اینترنتی در نظام عرضه کالا بسیار ناچیز بوده و علاوه بر عدم‌آشنایی اغلب مصرف‌کنندگان با این شیوه، دغدغه‌هایی در زمینه دریافت و پرداخت از طریق اینترنت وجود دارد.
به‌رغم تنگناهای موجود، طی سال‌های اخیر فرهنگسازی نسبتا خوبی برای استفاده از این سیستم بانکی در کشورمان صورت گرفته، است به‌نحوی که در مقایسه با 10سال پیش میزان استقبال مشتریان از این سیستم به‌ویژه در دریافت و پرداخت‌ها بیشتر شده است اما استفاده از بانکداری الکترونیک بین همه اقشار جامعه هنوز هم فراگیر نشده و به‌نظر می‌رسد باید فرهنگسازی جامع‌تری در این زمینه صورت گرفته و ابزارهای به‌کار گرفته شده در این سیستم نیز به روز شود. می‌توان گفت به‌رغم همه پیشرفت‌های صورت‌گرفته در نظام بانکداری الکترونیک کشورمان، میزان اعتماد‌سازی برای استفاده از این سیستم بسیار پایین و در حد 10 تا 15درصد بوده و اکثریت جامعه به این سیستم اعتماد کامل ندارند. اگر شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود که حداقل 50درصد مردم برای انجام مبادلات بانکی به‌استفاده از بانکداری الکترونیک ترغیب شوند دیگر نیاز به تأسیس شعب متعدد بانک‌ها در سراسر کشور نبوده، هزینه نظام بانکی و مشتریان به شکل محسوسی کاهش یافته و حتی در کاهش ترافیک و مراجعه به شعب بانک‌ها برای انجام مبادلات بانکی مؤثر خواهد بود.
گرچه آمارهای دقیقی از سهم بانکداری الکترونیک در انجام مبادلات بانکی وجود ندارد اما با در نظر گرفتن کارکرد بانکداری الکترونیک در کشورهای مختلف جهان و مقایسه آن با استفاده از این سیستم بانکی در کشورمان شاید بتوان گفت این سیستم در خوشبینانه‌ترین حالت سهمی کمتر از15درصد در انجام مبادلات بانکی مشتریان دارد، درصورتی که اگر این سیستم بانکی به سهم 50درصدی در انجام مبادلات بانکی دست یابد دیگر نیازی به جابه‌جایی حجم وسیعی از پول نقد نخواهد بود، این در حالی است که اکنون در کشورهای پیشرفته دنیا حتی استفاده از چک نیز به‌عنوان ابزار مبادله پولی روز به روز در حال منسوخ شدن است و اغلب معاملات به روش الکترونیک صورت می‌گیرد اما استفاده از چک ابزار مهمی در نظام بانکی کشورمان بوده و حجم وسیعی از چک‌های برگشتی را شاهد هستیم.
* کارشناس اقتصادی
