این مرکز تمام مدل‌های تشخیصی و درمانی یک مرکز جامع درمانی را داراست ولی متأسفانه از نظر ساختمانی و فیزیکی توسعه کافی نداشته چون در سال1335 جمعیت کشور خیلی کمتر بوده ولی در حال حاضر 55سال از آن مقطع می‌گذرد، جمعیت بیشتر شده، تشخیص سرطان قوی‌تر شده و دانش مردم نسبت به قبل خیلی زیادتر شده است.
از آنجا که کشور ما در مرحله گذار به صنعتی شدن است به تبع آن آلودگی‌های محیطی افزایش پیدا کرده و میانگین سنی مردم در حال افزایش است، پس ضروری است که امکانات مرکز با همه این تغییرات همخوانی داشته باشد تا خدمات بهتری به بیماران ارائه شود. مطلبی که در ادامه می‌آید حاصل گفت‌وگوی همشهری با دکتر علی کاظمیان، رئیس انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی است که از نظرتان می‌گذرد.
انستیتو کانسر نخستین مرکزی است که ثبت موارد سرطان را از 8سال پیش شروع کرده است. دکتر کاظمیان در این باره می‌گوید: فعالیت‌های تحقیقاتی وسیعی به منظور شناسایی موارد ابتلا به سرطان انجام داده‌ایم. یکی از تحقیقات در سطح ملی است و از تهران شروع شده و در شهرهای دیگر هم قرار است تسری پیدا کند چون بیماری سرطان، طب ارگانیزه نیست و چالش‌های مربوط به خودش را دارد. ممکن است برخی از موارد سرطان به ثبت نرسد لذا آمار سرطان ما خیلی دقیق نیست ولی می‌توان از همین آمار به راهکارهای مناسبی در درمان سرطان دست یافت.
بانک تومور، دریچه درمان سرطان
بانک تومور نخستین و تنها بانک تومورهای سرطانی در کشور است. دکتر کاظمیان در مورد رسالت این بانک می‌گوید: مریض‌هایی که عمل می‌شوند قسمتی از تومور و بافت سالم و خون آنها را در زیر 80درجه ازت مایع نگهداری می‌شود که به این نمونه، اطلاعات بالینی هم اضافه می‌شود و اگر محققی بخواهد می‌تواند روی این نمونه‌ها برای کارهای تحقیقاتی خود کار کند. در این بانک محققان داخلی و خارجی متقاضی این بافت‌ها هستند و می‌توان گفت این اقدام دریچه درمان سرطان در آینده است و فعالیت‌های تحقیقاتی را پشتیبانی می‌کند. بانک تومور مرکز که به همت دکتر فروزنده فریدونی تأسیس شد برای پیشرفت علم در جهت پیشگیری، شناخت زودرس، تشخیص دقیق و درمان به‌موقع و مؤثر در کنترل این بیماری مهلک نقش مهمی دارد.
ژنتیک و سرطان
ایجاد سرطان در یک فرد، وابسته به یک عامل خاص نیست؛ مثلا علت سرماخوردگی ویروس شناخته شده این بیماری است. به اعتقاد دکتر کاظمیان بیماری سرطان عامل مشخصی ندارد و عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند. به‌طور مثال آلودگی‌های بیرونی نظیر هوا، آلودگی صنعتی و آلودگی‌های ناشی از روش زندگی در مورد سرطان بالغین نقش مهمی در ابتلا به سرطان دارند و بخش دیگر عوامل مربوط به خود فرد است که قسمتی از آن مربوط به ژنتیک فرد می‌شود. مثلا همه سیگاری‌ها به سرطان ریه مبتلا نمی‌شوند ولی اگر فردی از نظر شخصیت سرشتی ژن ابتلا به این بیماری را داشته باشد جزو افرادی است که ریسک ابتلا به آن افزایش می‌یابد. پس می‌توان گفت در خیلی از سرطان‌ها خصوصیات ژنتیک در روند سرطان نقش دارند و با قطعیت می‌توان گفت درمان‌های سرطان یک پایه و اساس ژنتیک خواهد داشت که می‌توان برای ارائه راهکارهای درمانی از آن استفاده کرد و در آینده نقشه ژنتیک آن تومور سرطانی را رسم و روش درمانی آن را طراحی می‌کنیم.
ماهانه 50هزار بیمار سرطانی مراجعه می‌کنند
دکتر کاظمیان ضریب اشغال تخت را بالای 80درصد عنوان می‌کند و می‌گوید: در ماه حدود 50هزار بیمار سرطانی به ما مراجعه می‌کنند. از شهرهای دور افتاده کشور، از کشورهای افغانستان، آذربایجان و عراق ما پذیرش بیمار داریم این در حالی است که تجهیزات ساختمانی ما 50سال قبل ساخته شده و در حال حاضر تحمل این تعداد بیمار را ندارد و بیماران مجبور می‌شوند وقت طولانی را برای درمان خود دریافت کنند که این مسئله برای این بیماری دردناک و پرهزینه قابل تحمل نیست. در حال حاضر در اتاق‌های بیمارستانی، 10تخت وجود دارد که در شرایط استاندارد نیست چرا که وقتی یک بیمار حال خوبی ندارد و از درد به خود می‌پیچد باعث آزار بیماران دیگر می‌شود.
ارتباط خوبی با خیرین داریم
دکتر کاظمیان با اشاره به نامه‌ای که از آیت‌الله مکارم‌شیرازی گرفته‌اند می‌گوید: ایشان پرداخت خمس مؤمنین را به بیماران سرطانی حالا چه در بخش درمان چه در بخش تأمین تجهیزات بلامانع دانستند. از آنجا که بیماری سرطان بیشتر در مردان آن همه در سنین میانسالی بروز می‌کند منجر به خسارات مالی زیادی به خانواده‌ها می‌شود چرا که درمان‌های سرطان بسیار طولانی و خیلی گران هستند و بیمار مجبور است ظرف6 - 5ماه که پروسه درمانی را طی می‌کند 40 تا 50میلیون‌تومان هزینه کند و همین مسئله تمام ذخیره و پس‌انداز 50سال زندگی‌اش را در عرض این مدت کوتاه از دست بدهد چرا که داروهای بیماران سرطانی بسیار گران قیمت هستند و اکثر آنها نیز وارداتی است که تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نیستند. اگر کمک خیرین در این زمینه نباشد ما هرگز نمی‌توانیم با اعتبارات دولتی هزینه‌های این مرکز را تأمین کنیم.
مهم‌ترین چالش بیماری سرطان
مهم‌ترین مشکل موجود این است که برنامه‌ریزی مدونی برای تشخیص وجود ندارد یا خیلی ناقص است. مثلا در مورد سرطان سینه اگر ما یک پروژه غربالگری درست داشته باشیم،80درصد آن در مرحله یک یا دو با یک جراحی ساده یا شیمی‌درمانی قابل درمان است ولی وقتی بیماری به‌دلیل عدم غربالگری زودتشخیص داده نشود و وارد مرحله 3 و4 شود نتیجه درمانی آن کمتر می‌شود که هم بیمار متضرر می‌شود و هم اقتصاد درمانی کشور لطمه می‌بیند چرا که باید بیشتر هزینه کند.
چالش دیگر این بیماری، نداشتن پروتکل درمانی مشخص است مثلا باید سیاستگذاری در این بخش به‌گونه‌ای باشد که به جای خرید داروی گران برای 20درصد از افراد، دارویی ارزان‌تر را جایگزین کنیم تا 60درصد بیماران از آن بهره‌مند شوند؛ کاری که در کشورهای پیشرفته انجام می‌شود. مثلا در کشور انگلیس که طب آنها کاملا دولتی است، منابع را صرف داروهایی که تنها 10درصد اثربخشی بیشتری دارند ولی حجم زیادی از پول را می‌بلعند نمی‌کنند بلکه این منابع مالی را صرف بیماران بیشتری می‌کنند.لذا سؤال اینجاست که وقتی براساس تصمیم‌های حاکمیتی اجازه ورود داروهای گران‌قیمت خارجی داده می‌شود باید فرمولی هم تعریف شود که از طریق پوشش بیمه‌ای حمایت شوند.
طب تسکینی و تخفیف درد
هر بیماری مزمن به‌جایی میرسد که دیگر اقدامات درمانی فعال نمی‌توان روی آن انجام داد سرطان هم جز این بیماری‌هاست و گاهی بیمار سرطانی به مرحله‌ای میرسد که نه دارو تأثیر دارد نه رادیوتراپی و شیمی درمانی. در این مرحله ما بیمار را به واحد طب تسکینی ارجاع می‌دهیم که بتوانیم درد را در آن تخفیف دهیم و به خانواده‌های آنها آموزش‌های لازم را می‌دهیم. در متدهای درمانی جدید تأکید بر این است که طب تسکینی را از همان مراحل اول اجرا کنند. طب تسکینی وارد پروتکل درمانی نمی‌شود ولی در جهت تخفیف درد بسیار تأثیر دارد.
این بیماری علاوه بر اینکه لطمات جسمی زیادی را به بیمار وارد می‌کند موجب بروز اختلال در زندگی خانوادگی بیمار می‌شود و با هزینه‌های سرسام‌آوری که به‌دنبال دارد اقتصاد خانواده را فلج می‌کند که گاهی بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند هزینه رفتن به شهر و روستای خود را ندارند و بیمارستان مجبور می‌شود کل هزینه‌ها را تقبل کند، لذا از خیرین محترم تقاضا داریم بیماران سرطانی این مرکز را فراموش نکنند و ما را در انجام وظیفه انسانی خود یاری کنند.
