پاسخ‌های محمد کشتی‌آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر و کارشناس بازار ارز و طلا به پرسش‌های همشهری را بخوانید.
- ارزیابی شما از اجرای سیاست چندنرخی ارز چیست و فکر می‌کنید این سیاست می‌تواند التهاب را کاهش دهد و تقاضای کاذب را از بین ببرد؟
چندنرخی شدن ارز باعث خواهد شد تا بخش‌های اقتصادی کشور دچار آسیب شوند چرا که واردات کالا، مواداولیه بخش‌های تولیدی و نیازهای اولیه ارزی مردم نظیر دارو و... بستگی زیادی به نرخ ارز خواهد داشت و قیمت کالاهای وارداتی و مواداولیه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و هرگونه تصمیم‌گیری در وضعیت ارز چندنرخی مشکل خواهد بود.
- شکل‌گیری صف برای ارز، ناشی از چیست؟
بخشی از صف در مقابل صرافی‌ها ناشی از تقاضای ارز مسافرتی و عدم‌اطمینان نسبت به امکان دسترسی آسان به ارزهای مورد نیاز در زمان مقرر است و شکل‌گیری صف در مقابل بانک‌ها و صرافی‌ها خودبه‌خود التهاب‌آفرین و باعث شکل‌گیری تقاضاهای کاذب می‌شود و در نتیجه بسیاری از مردمی که نیازی به ارز ندارند تحت‌تأثیر صف‌های شکل گرفته مقابل بانک‌ها و صرافی‌ها به این جمع بندی می‌رسند که با خرید ارز می‌توانند سود مناسبی را به‌دست آورند.
- ادامه وضعیت کنونی را چگونه می‌بینید؟
تکرار این وضعیت و بازگشت به تجربه سال‌های قبل از یکسان‌سازی نرخ ارز مطلوب نیست و به نتیجه مثبت نخواهد انجامید.
- مسئولان بانک مرکزی معتقدندکه بخش زیادی از التهاب ارزی و شکاف قیمت ارز ناشی از تقاضای غیرواقعی و کاذب است. شما این استدلال را قبول دارید؟
تاکید می‌کنم شکل‌گیری صف برای خرید دلار چه در مقابل بانک‌ها و چه صرافی‌ها عامل تشدید تقاضاهای غیرواقعی و کاذب است و برخی تحت‌تأثیر صف به حساب و کتاب روی می‌آورند و به این ترتیب انگیزه‌های سوداگرایانه برای کسب سود با خرید و فروش ارز شکل می‌گیرد و روز به روز تشدید می‌شود.
- یعنی تقاضای کاذب معلول سیاست‌های ارزی است تا علت آن؟
بله. سیاست‌های ارزی باید به قدری از ثبات برخوردار باشد که نیازمندان واقعی ارز بدانند هر موقع به ارز نیاز داشته باشند، به راحتی ارز در اختیار آنها قرار می‌گیرد و دچار محدودیت ارزی نخواهند شد. از این‌رو ثبات سیاست‌ها، آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های ارزی می‌تواند بخش زیادی از تقاضای ارز را کنترل و مدیریت بازار را تسهیل کند. درصورت بی‌ثباتی در بازار ارز، التهاب همچنان باقی خواهد ماند.
