از کوه سیاه تا کوه صفه

وقتی که زلاتکو کرانچار با مونته‌نگرو توانست انگلیس را در ومبلی متوقف کند، رسانه‌های ایران عکس او را در کنار کاپلو منتشر کردند و از موفقیت سرمربی سابق تیم پرسپولیس در مهد فوتبال نوشتند. کرانچار که همچون کاپلو در زمان بازیگری هم یک ستاره بوده است، پیش از آمدن به پرسپولیس مدتی در کرواسی سرمربی تیم ملی این کشور بود و پس از ناکامی در این تیم، به پرسپولیس آمد. حالا او پس از ناکامی در دومین تجربه ملی‌اش با مونته‌نگرو، سرزمینی که در لغت به معنای کوه سیاه است به ایران، جایی زیر پای کوه صفه آمده تا به جای لوکا بوناچیچ، هدایت سپاهان را به عهده بگیرد. او در دنیای فوتبال، راه درازی را طی کرده تا به سپاهان رسیده است.

کرواسی؛ درخشش در سرزمین مادری

زلاتکو کرانچار، مربیگری را سال1992 در کشورش شروع کرد. البته او یک سال قبل از آن به‌عنوان مشاور در باشگاه کلاگن‌فورت اتریش کار می‌کرد. نخستین موفقیت‌های او به‌عنوان سرمربی با زاگرب به دست آمد؛ او در سال1994 با این باشگاه به قهرمانی دو جانبه دست پیدا کرد. او بعد از مربیگری در اتریش و کرواسی، دوباره در سال1998 موفقیت‌هایش را با زاگرب تکرار کرد و این تیم را به لیگ قهرمانان رساند. او بعد از آن در مصر و اسلوونی و دوباره در کرواسی مربیگری کرد تا اینکه هدایت تیم ملی کرواسی به او سپرده شد.

تیم کرواسی؛ ناکامی در جام‌جهانی

پس از آنکه کرواسی نتوانست در یورو2004 از گروه B صعود کند، مسئولان فدراسیون این کشور کرانچار را به‌عنوان سرمربی انتخاب کردند. تیم او در رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی عملکرد خوبی داشت و بالاتر از سوئد به‌عنوان تیم اول از گروه 8 به جام‌جهانی صعود کرد اما عملکرد ضعیف در جام‌جهانی منجر به برکناری او شد. انتقادها از کرانچار، در بازی‌های دوستانه پیش از جام‌جهانی شروع شد. او که تیمش در کرواسی با ایران به لطف پنالتی دقیقه90 2-2 مساوی کرده بود، پس از باخت برابر لهستان گفته بود: «ما خودمان را برای اتریش، ایران یا لهستان آماده نمی‌کنیم. حریفان ما برزیل، ژاپن و استرالیا هستند». اما بازی‌های جام‌جهانی 2006 نشان داد که کرانچار تیمش را به خوبی آماده نکرده بود. کرواسی با شکست برابر برزیل و 2 تساوی برابر ژاپن و استرالیا نتوانست به دور دوم صعود کند و انتظار مردم کرواسی برای تکرار موفقیت جام جهانی 1998 به بار ننشست. ولاتکو مارکوویچ، رئیس وقت فدراسیون فوتبال کرواسی پس از حذف کرواسی درباره کرانچار گفت: «ما قرارداد او را تمدید نمی‌کنیم. برای همه آشکار بود که تلاش ما در جام‌جهانی به شکست رسید. نتایج در حد کیفیت تیم نبود». البته کرانچار که به خاطر استفاده از پسرش نیکو در تیم ملی هم مورد انتقاد قرار گرفته بود، بدشانسی را عامل اصلی حذف تیمش می‌دانست. کرانچار پس از تیم ملی کرواسی، مدتی در امارات و اسلواکی مشغول به‌کار شد و بعد به پرسپولیس آمد.

پرسپولیس؛ خداحافظی با تابلو فرش

کرانچار تنها چند روز مانده به لیگ نهم، جانشین نلو وینگادا در پرسپولیس شد. خود او درباره آمدن به پرسپولیس گفته بود: «وقتی به من پیشنهاد هدایت پرسپولیس داده شد، در مورد این تیم تحقیق کردم و متوجه شدم این تیم، یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین تیم‌های آسیاست و یکی از دلایلی که سرمربیگری این تیم را قبول کردم، همین مسئله بود. می‌دانم هواداران پرسپولیس به غیر از قهرمانی انتظار دیگری از این تیم ندارند و به همین دلیل تمام تلاشم را انجام خواهم داد تا ضمن ارائه زیباترین و هجومی‌ترین بازی‌ها به همراه این تیم، نتایج لازم را برای موفقیت هم کسب کنیم». اما کرانچار با پرسپولیس نتوانست به موفقیت برسد و جای خود را به علی دایی داد. در هفته‌های پایانی حضور کرانچار در پرسپولیس، او بارها جلساتی را با حبیب کاشانی، سرپرست وقت باشگاه برگزار کرد ولی کاشانی در پایان به این نتیجه رسید که کرانچار را برکنار کند. البته کرانچار پیش از آن هم یک بار در زمان مدیرعاملی عباس انصاری‌فرد، پس از باخت 2 بر یک برابر پیکان از کار برکنار شده بود اما کمیته فنی باشگاه با این تصمیم مخالفت کرده بود. در نهایت کرانچار در حالی که یک تابلو فرش ایرانی هدیه گرفته بود، در کنار علی دایی با بازیکنان پرسپولیس خداحافظی کرد.

شاید یکی از دلایل ناکامی او در پرسپولیس این بود که خودش تیم را نبسته بود. او هفته پیش در مراسم معارفه باشگاه سپاهان درباره شرایطش در پرسپولیس گفت: «زمانی که به پرسپولیس آمدم 15روز به آغاز لیگ مانده بود و این تیم وضعیت متزلزلی داشت».

تیم ملی مونته‌نگرو؛ قربانی درخشش‌های اولیه

حدودا 2ماه بعد از جدایی از پرسپولیس، کرانچار دوباره هدایت یک تیم ملی را به عهده گرفت؛ مونته‌نگرو و تازه در آن موقع و انتشار خبرهای موفقیت او با تیم ملی مونته‌نگرو بود که پرسپولیسی‌ها متوجه شدند چه کسی را از دست داده‌اند. کرانچار در مونته‌نگرو شروعی باورنکردنی داشت و توانست انگلیس را در ومبلی متوقف کند. در واقع می‌توان گفت او در مونته‌نگرو، قربانی موفقیت خیره‌کننده‌اش شد چون در حالی که پیش از رقابت‌ها هیچ کس انتظار نداشت مونته‌نگرو به‌عنوان تیم اول صعود کند، در پایان دور رفت، هواداران این تیم به صعود بی‌دردسر به یورو 2012 فکر می‌کردند.

پیش از بازی با انگلیس در ورزشگاه ومبلی، نیکو پسر کرانچار که در تاتنهام بازی می‌کند درباره پدرش گفته بود: «پدر من معتقد است که تیم او به اندازه کافی خوب است که هر تیم دیگری را ببرد و این تفکر را به بازیکنانش هم منتقل می‌کند. او هرگز نمی‌گوید تیمی از تیمش بهتر است مگر اینکه این موضوع در زمین ثابت شود». این طرز تفکر اما با نزدیک شدن به پایان بازی‌های گروهی، دیگر اثربخش نبود و او پس از باخت برابر ولز، از کار برکنار شد. او در حالی اخراج شد که بعد از این باخت، امیدوارانه به ادامه رقابت‌ها می‌اندیشید؛ «ما همچنان 2بازی دیگر داریم و اگر تمام تیم در اختیار ما باشد شانس زیادی برای صعود داریم. شکست، بخشی از فوتبال است». حق با کرانچار بود و مونته‌نگرو توانست به پلی‌آف صعود کند، ولی تقدیر این بود که او تا پایان راه با این تیم نباشد و به ایران برگردد.

سپاهان؛ بازگشت با خبرهای اینترنتی

کرانچار در مراسم معارفه خود در باشگاه سپاهان، تأکید کرد که از طریق اینترنت، فوتبال ایران را پیگیری می‌کرده است. او در این مراسم، هدف خود را از آمدن به سپاهان اینگونه تشریح کرد: «هدف سپاهان این است که بار دیگر سهمیه لیگ قهرمانان باشگاه‌های آسیا را به دست آورد و برای دستیابی به این هدف برای قهرمانی می‌جنگیم».او همچنین به زندگی کولی‌وار‌ش در دنیای فوتبال هم اشاره کرد و گفت: «در مقدماتی اروپا من کارم را به خوبی دنبال کردم اما وقتی تیم نتیجه‌ نمی‌گیرد و یک عده راضی نیستند، نباید دیگر در آن تیم ماند. زمانی هم که در پرسپولیس بودم در جایگاه سوم جدول قرار داشتیم و به اعتقاد خودم خداحافظی خوبی با پرسپولیس داشتم و من با دو تیم ملی زمانی که کار می‌کردم، هدفم موفقیت بوده است و هدفم نیز در سپاهان قهرمانی است و اگر مشکلی پیش آمد و نتایج خوبی گرفته نشد، طبیعی است که مربی از هر تیمی جدا می‌شود». باید منتظر ماند و دید آیا سناریوی تکرارشونده‌ «اخراج به خاطر نتایج ضعیف» این بار هم تکرار می‌شود یا نه.