در روزهای برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، مثل هر سال شاهد وعده‌هایی برای اکران مناسب آثار کودک هستیم؛ وعده‌هایی که تجربه نشان داده پس از برگزاری جشنواره به فراموشی سپرده می‌شود.
سید ضیاء هاشمی که تهیه‌کنندگی «دزد عروسک‌ها» یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های کودک پس از انقلاب را در کارنامه دارد به لزوم تشکیل گروه سینمایی کودک اشاره کرد؛ گروهی که سال‌ها پیش وجود داشت و نقش خورشید خندانی که کنار سینماهایش به چشم می‌خورد آنها را از دیگر سینماها متمایز می‌کرد.
او که این روزها در اصفهان به سر می‌برد و مهمان جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان است درخصوص انتقادهایی که نسبت به بی‌توجهی به اکران این آثار صورت می‌گیرد گفت: «مهم‌ترین نقدی که در این زمینه صورت می‌گیرد، نداشتن گروه کودک است. گرچه ما در شورای صنفی نمایش بارها در این خصوص اعلام آمادگی کرده‌ایم اما بیشتر افراد به تولید آثار مشغول بوده و مراجعه‌ای نداشته‌ایم و نتوانستیم به تشکیل گروه کودک بپردازیم.»
او درباره فیلم‌های جشنواره اصفهان نیز گفت: َ«امسال تنها برای مرور آثار این دوره از جشنواره به اصفهان آمده‌ام تا بتوانیم با بررسی میزان مخاطب در خصوص اکران آنها برنامه‌ریزی کنیم و به نظرم 5 فیلم پرمخاطب در این جشنواره وجود دارد. هاشمی در پایان اعلام کرد: «باتوجه به شرایط مذکور برنامه‌ریزی کرده‌ایم که عید نوروز به بعد، گروه کودک را به صورت جدی در برنامه نمایش سینماها قرار دهیم.»؛ نکته‌ای که البته مخالفت مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی را در پی داشت. علیرضا سجاد‌پور گفت: «من با اختصاص گروه سینمایی مجزا برای اکران فیلم‌های کودک موافق نیستم. به نظرم اکران این فیلم‌ها باید در دل فیلم‌های دیگر دیده شود. سعی خواهیم کرد پس از جشنواره اصفهان و در نیمه دوم سال فضای مناسبی برای اکران فیلم‌های کودکان و نوجوانان در نظر بگیریم.»
جالب اینکه سجاد‌پور رونق و گرمای حاکم بر جشنواره امسال فیلم‌های کودکان و نوجوانان را نیز «خاص» دانست. او از «بازگشت جشنواره به اصفهان» به‌عنوان علت اصلی گرمای خاص این دوره نام برد. اکران مناسب فیلم‌های کودک هم وعده‌ای است که تقریبا هر سال داده می‌شود ولی وقتی پای عمل پیش می‌آید، سهم فیلم‌های کودک از اکران، چنان محدود است که در عمل اتفاق خاصی برای این ژانر در حوزه اکران عمومی رخ نمی‌دهد به‌خصوص اینکه ظرفیت پایین سالن‌های سینما اجازه نمی‌دهد فیلم‌هایی که به هر دلیل در طبقه‌بندی‌های مرسوم و متداول سینمای بدنه نمی‌گنجند به‌سادگی اکران عمومی شوند.
سیدضیاء هاشمی دلیل این اتفاق را کمبود سالن دانست و افزود: نداشتن سالن‌های کافی باعث می‌شود که نتوان برنامه‌ریزی درستی برای اکران انجام داد و درحقیقت ما نیازمند نهضت سالن‌سازی در کشور هستیم. ما امسال در شورای صنفی نمایش، شرایط اکران گونه‌های مختلف را فراهم کرده‌ایم. بنابراین از شش‌ماهه دوم سال 2گروه آزاد را پیش‌بینی کرده‌ایم؛ یعنی دو فیلم در یک سالن همزمان اکران شود؛ برای گروه مخاطب خاص هم 2 سانس بعدازظهر و آخر شب را درنظر گرفته‌ایم.
از سوی دیگر اما بحث مافیای اکران همچنان از سوی برخی سینماگران که آثارشان در نوبت اکران مانده است، دنبال می‌شود. حمید بهمنی که فیلم‌های «آن مرد آمد» و «گلوگاه شیطان» را آماده نمایش دارد، دیروز به مهر گفت: «همچنان مافیایی در اکران فیلم‌ها وجود دارد.» او که آخرین ساخته‌اش گلوگاه شیطان قرار است در گروه مخاطب خاص اکران شود اضافه کرد: «آنونس فیلم توسط شهریار بحرانی ساخته شده و مواد تبلیغی فیلم نیز به‌تازگی آماده شده است.» بهمنی که از شرایط اکران گلوگاه شیطان ناراضی است در ادامه گفت: «من هنوز معتقدم مافیایی در اکران فیلم‌ها وجود دارد که باعث می‌شوند آثار فرهنگی و ارزشی نتوانند در شرایط مناسبی اکران شوند. انتخاب برای اکران گلوگاه شیطان در گروه مخاطب خاص، انتخاب بین بد و بدتر است اما به هر حال باز هم خدا را شاکرم که فیلمم سرانجام اکران می‌شود. به گفته بهمنی، آن مرد آمد، فیلم قبلی او پس از آنکه نتوانست اکران عمومی شود، در شبکه نمایش خانگی عرضه خواهد شد.
این فیلمساز در توضیح وجود مافیای اکران در سینمای ایران نیز گفت: «برخی فیلم‌ها زمانی که در جریان گرفتن پروانه ساخته هستند، گروه سینمایی نمایش‌دهنده آنها مشخص می‌شود. این جریان پشت‌پرده سینمای ایران است که رسانه‌ها هم در آن نقش دارند. آنها نباید به هر فیلمی ارزش دهند، بلکه باید به فیلم‌هایی بپردازند که ارزش فرهنگی دارند.»
لفظ مافیای اکران اولین‌بار 2 دهه پیش به کار برده شد و پس از آن فیلمسازانی که به هر دلیل فیلمشان روی پرده نمی‌آمد و یا در شرایط نامطلوب اکران قرار می‌گرفت، «مافیا» را مقصر می‌دانستند، درحالی‌که به نظر می‌رسد مشکل اصلی اکران فیلم‌ها، کمبود سالن سینماست و محدودیت سالن‌ها باعث شده تا رقابت برای تصاحب آنها، گاهی اوقات به اتفاقاتی نه‌چندان فرهنگی بینجامد.
