خبر این است: در عملیاتی با نام «پانگ آ4» در ایران که همزمان با سراسر دنیا اجرا شد، 75سایت توزیعکننده داروهای تقلبی شناسایی و گردانندگان آن دستگیر شدند. درحال حاضر، اینترنت تنها از یک ابزار اطلاعرسانی صرف خارج و به حوزه زندگی روزمره وارد شده و حالتی کاملا کاربردی بهخود گرفته است؛ بهطور مثال تهیه دارو از طریق اینترنت یکی از موضوعاتی است که پیامدهای منفی آن برای سلامت مردم مهمترین دغدغه سیاستگذاران بهداشتی و درمانی کشورها شده است.دکتر محمد رضا شانهساز، مدیرکل نظارت بر دارو و موادمخدر سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در گفتوگوی اختصاصی با همشهری دراین باره گفت: وزارت بهداشت از سال 85 موضوع تبلیغات شبکههای ماهوارهای غیرمجاز و بحث قاچاق و داروی تقلبی را مورد پیگیری قرار داده است.
وی شکل تجارتهای مخفیانه زیرزمینی از طریق سایتهای اینترنتی یا شبکههای ماهوارهای برای تبلیغ کالاها را که عمدتا محل خاصی مشخص نمیکنند و تنها با یک شماره مجهول، جنس فرستاده میشود مهمترین شاخص برای بیاعتبار بودن و تقلبی بودن داروها ذکر کرد وگفت: نظارت بر سایتها و شبکههای ماهوارهای و به تنهایی وظیفه وزارت بهداشت نیست ولی به لحاظ حساسیت، این وزارتخانه خود را مکلف به پیگیری میداند و از اردیبهشت سال 89 با هماهنگی مراجع قضایی، وزارت ارشاد و صداوسیما،250 شماره از تلفنهای اعلام شده سوزانده شد و مورد پیگیری قرار گرفتند. دکتر شانهساز در پاسخ به این سؤال که آیا اتحادیه سراسری داروخانهها و داروسازان یا سازمان غذا و داروی آمریکا موافق فروش اینترنتی دارو است یا خیر؟ گفت: هرکشوری برای خودش یک سازمان غذا و داروی مستقل دارد و ملاک و الگوی ما سازمان غذا و داروی آمریکا نیست چرا که آنها بهدلیل اختلافات فرهنگی و نظام حاکم سرمایهداری، فروش بیشتر به هر قیمتی را سرلوحه کار خود قرار میدهند اما درکشور ما این اجازه را نداریم چرا که مبنای ما تجویز دارو برحسب نیاز بیمار، آن هم به تشخیص پزشک است.
وی با تأکید براینکه در کشور ما اصالت بر سلامت فرد است نه سرمایه، افزود: ما به جای تبلیغ درکشور، فرهنگ اطلاع رسانی به پزشک و داروساز را اولویت نخست میدانیم و قائل به این نیستیم که بیمار براساس تمایل، دارویی را مصرف کند بلکه حتما باید مرجعی معتبر لزوم مصرف را مورد تأیید قرار دهد. لذا هر دارویی که توسط اینترنت و شبکههای ماهوارهای تبلیغ میشود صددرصد غیرمجاز و از نظر وزارت بهداشت کاملا مردود است و اگر این کار صورت بگیرد پروانه ساخت آن بهطور قطع باطل خواهد شد.
دکتر شانهساز، توزیع و فروش داروهایی که هنوز در مرحله تحقیق و آزمایش هستند درکشورهای جهان سوم را مورد تأیید قرار داد و گفت: متأسفانه این موضوع از قبل از انقلاب هم رایج بوده که کشور اصلی تولیدکننده یک دارو، با هماهنگی برخی پزشکان غیرمسئول، دارویی را وارد پروسه مصرف دارویی کشور دیگری میکنند، بهطوری که پزشکان با تجویز آن دارو که هنوز در مرحله تحقیق و بررسی است برای بیماران، از عوارض بلندمدت آن آگاه میشوند و با گزارش تاثیر داروها به کشور تولیدکننده مبالغی را دریافت میکنند که متأسفانه یکی از راههای ترویج اینگونه داروها تبلیغات اینترنتی و ماهوارهای است. دکتر شانهساز با صراحت اعلام کرد که هرگونه تبلیغ و توزیع دارو از طریق اینترنت و شبکههای ماهوارهای فاقد مجوزهای قانونی از وزارت بهداشت است و مردم میتوانند درصورت مشاهده و برخورد با اینگونه سایتها با معاونتهای غذا و داروی دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور و شماره تماس 09646 به بازرسی وزارت بهداشت اطلاع دهند.
وی درپاسخ به این سؤال همشهری که آیا در حال حاضر در کشور ما داروخانه اینترنتی و آنلاین که مجوز قانونی داشته باشد و فعالیت کند وجود دارد یا خیر؟ گفت: بهدلیل سوءاستفادههای عدیدهای که در این حوزه میشود و ارتباط مستقیم با جان و سلامتی مردم دارد و بهدنبال جلساتی که با مسئولین ذیربط داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که راهاندازی داروخانههای آنلاین در کشور ما ضررش بیشتر از منفعتش است. به گفته دکتر شانهساز، ماموریت اصلی و مشترک سازمانهای غذا و دارو در هرکشور عبارتند از: حمایت و ترویج سلامت و بهداشت عمومی با تأمین ایمنی و اثربخشی محصولات، پیش از توزیع در بازار و نظارت بر محصولات بهمنظور اطمینان یافتن از تداوم ایمنی آنها در زمان استفاده و نظارتهای پس از ورود به بازار. حوزه فعالیت زمینههای متعددی است که معمولیترین و مورد استفادهترین مواد و عناصر غذایی تا پیچیدهترین تجهیزات جراحی و پرتو درمانی، محصولات دارویی و آرایشی و حتی تولیدات بیولوژیک را دربرمیگیرد.