ابرکوه در دوران رونق جاده ابریشم یک چهارراه بهحساب میآمد و درست سر راههایی که از مرکز کشور میگذشت و به جنوب میآمد قرار داشت. در این شهرستان ۳۵۰ اثر تاریخی شناسایی شده که بیش از ۱۱۰ اثر آن در فهرست ملی کشور به ثبت رسیده است. در میان این آثار گنبدعلی یکی از شاخصترین بناهای تاریخی شهرستان ابرکوه و نخستین اثر ثبت شده استان یزد بهحساب میآید.
در یکی از مصوبات دوره سوم سفرهای استانی هیأت دولت به استان یزد، شهر ابرکوه قطب صنعت گردشگری استان یزد معرفی شد اما در راستای این مصوبه تاکنون اقدامات مهمی صورت نگرفته است.
رئیس شورای شهر ابرکوه در این باره گفت: از 350 اثر تاریخی شهر ابرکوه فقط 100 اثر به ثبت رسیده است. سیدنبی رسولی افزود: متأسفانه هتل مناسبی در این شهر وجود ندارد و به خاطر همین گردشگرانی که به ابرکوه میآیند، چند ساعتی بیشتر در این شهر نمیمانند.
رئیس شورای شهر ابرکوه، بیان کرد: یک موزه مردمشناسی در این شهر وجود دارد که سر و سامان درست و حسابی ندارد.رسولی با اشاره به سرو 4هزار ساله گفت: کهنسالترین موجود زنده جهان نیز از محیط امنی برخوردار نیست چراکه حفاظ مناسبی در کنار آن نصب نشده و افرادی که برای دیدن این درخت کهنسال میآیند بهراحتی به کنار تنه درخت رفته و حتی برخی از روی آن نیز بالا میروند. وی افزود: متأسفانه سازمان محیطزیست برای مراقبت از این درخت، نگهبانی در اطراف آن نگذاشته است.از همه مهمتر جاده آسفالتی است که در فاصله 30متری آن احداث شده که خودروهای سبک و سنگین از کنار آن عبور میکنند و باعث آسیبرسیدن به ریشه درخت میشود، این در حالی است که تنها شهرداری ابرکوه عهدهدار مراقبت از این درخت شده است.
وی همچنین به خندق سنگی دوران ساسانیان اشاره و خاطرنشان کرد: تعدادی از خانوادههای ابرکوهی نیز چاه فاضلاب خانگی خود را به این اثر تاریخی رها میکنند و موجب آسیب جدی به آن میشوند.معاون سازمان میراث فرهنگی استان یزد نیز در باره مشکلات شهر ابرکوه گفت: ابرکوه شهر مهمی است و آن طور که باید برای آثار تاریخیاش کاری صورت نگرفته است. وی ادامه داد: در دوره سفر سوم هیأت دولت به استان یزد شهر میبد و ابرکوه بهعنوان شهرهای نمونه تاریخی و شهر تفت بهعنوان شهر نمونه طبیعی در زمینه میراث فرهنگی معرفی شدند.
نیکزاد افزود: با فاصله یکسال از تصویب این مصوبه استانی یکصدمیلیون تومان برای این 3شهر اعتبار درنظر گرفته شد و در حال حاضر طرح توسعه این شهرها پس از انجام مطالعات طرح جامع و تفصیلی در حال انجام است.این مقام مسئول بیان کرد: از 11شهرستان استان یزد تنها شهرستان ابرکوه است که اداره میراث فرهنگی در آن فعالیت میکند و در سایر شهرستانها نمایندگی سازمان حضور دارد.به گفته نیکزاد، شهر ابرکوه بیش از 2دهه پیش جزو استان فارس به حساب میآمده و در حال حاضر نیز فاصله زیادی با مرکز استان یزد دارد به همین خاطر آن طور که باید گردشگران داخلی و خارجی از این شهر بازدید نمیکنند.معاون سازمان میراث فرهنگی استان یزد درخصوص موزه مردمشناسی نیز گفت: احداث موزه 2مسئله دارد؛ مسئله نخست مربوط به حمایت دولت از احداث موزه برمیگردد و مسئله دوم حضور بخش خصوصی و دوستداران میراث فرهنگی است که در مسئله دوم در شهر ابرکوه کمکاریهایی صورت گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: در شهرهای اردکان و میبد بخش خصوصی و دوستداران میراث فرهنگی، موزههایی را احداث کردهاند که انشاءالله این اتفاق در شهر ابرکوه بیفتد.وی درباره سؤال خبرنگار همشهری درباره چگونگی حفاظت از سرو کهن جهان گفت: هرسال حفاظت از این درخت کهن جهان از سوی سازمان میراث فرهنگی و سازمان محیطزیست استان بیشتر میشود. برای مثال در سالهای گذشته اطراف این درخت کهن بهخوبی حفاظت نمیشد اما اکنون با همکاری شهرداری ابرکوه اقدامات خوبی صورت گرفته است.
نیکزاد افزود: طرح حفاظت از این درخت کهن با همکاری نهادهای دیگر در دستور کار قرار دارد و بهزودی به اتمام میرسد. همچنین بناهای مزاحم در اطراف این سرو کهن و بناهای دیگر تاریخی در شهر ابرکوه ساماندهی شده است. با وجود این بهنظر میرسد برای مشکل عبور خودروهای سبک و سنگین در اطراف این درخت باید اقدامات بهتری صورت بگیرد.