عاملی که موجب شد تا اجلاس متروپلیس نیز در دهمین نشست خود با توجه به همین امر تهران را به‌عنوان یکی از 10 شهر برتر جهان در زمینه ارتقای کیفیت زندگی شهروندان مورد تقدیر قرار دهد. سال گذشته نیز ایجاد و توسعه سامانه اتوبوس‌های تندرو، یکی از دلایل اختصاص جایزه جهانی توسعه حمل ونقل پایدار به تهران بود. توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی در پایتخت که در چند سال اخیر و با رویکرد جدید مدیریت شهری مورد توجه قرار گرفته از بخش‌های مختلفی برخوردار است.
در این میان سامانه خطوط اتوبوسرانی تندرو که از سال 86 در تهران آغاز به کار کرد را باید یکی از اصلی‌ترین محورهای توسعه حمل‌ونقل عمومی پایتخت دانست، چراکه سامانه اتوبوس‌های تندرو با داشتن حدود هزار دستگاه اتوبوس با کیفیت خارجی که کمترین میزان آلودگی را تولید می‌کنند و نیز از استانداردهای اتوبوس‌های شهری نیز برخوردارند، توانسته در این چند سال از اقبال خوبی برخوردار باشد. این اتوبوس‌ها که از محل بودجه اختصاص یافته از سوی شهرداری تهران خریداری شده‌اند به‌همراه اتوبوس‌های ساخت داخل، در حال حاضر روزانه حدود یک میلیون و 800 هزار نفر از شهروندان تهران را جابه‌جا می‌کنند.
این در حالی است که همین خطوط ابتدای امر با مخالفت‌های زیادی از سوی مسئولان دولتی مواجه می‌شد. حسن آقایی، مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک درباره شروع به کار این خطوط در تهران و مقدمات لازم برای آن به شهرنوشت گفت: اگر خطوط مترو را به‌عنوان ستون فقرات حمل‌ونقل عمومی تعریف کنیم، خطوط اتوبوسرانی به‌عنوان مکمل آنها معرفی می‌شوند. این در حالی است که احداث خطوط اتوبوس‌تندرو کم هزینه‌تر، سهل‌الوصول‌تر و در بازه زمانی کمتری نسبت به خطوط مترو انجام می‌گیرد. شاید بتوان یکی از عوامل موفقیت این خطوط را تلاقی ایستگاه‌های این خطوط با ایستگاه‌های مترو دانست. آقایی درباره این موضوع تصریح کرد: در برنامه‌ریزی‌ها برای تعیین خطوط این امر درنظر گرفته شده بود، ضمن اینکه هدف ما دستیابی به ایجاد شبکه کار آمد حمل‌ونقل عمومی است که شهروندان بتوانند در هر نقطه از شهر به حمل‌ونقل عمومی دسترسی داشته باشند.
شاه‌کلید مشکل آلودگی آب و هوا
یوسف رشیدی، مدیرعامل مرکز کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران نیز هفته گذشته در گفت‌وگو با همشهری توسعه حمل‌ونقل عمومی را شاه‌کلید رفع آلودگی هوای تهران دانسته بود. این مهم نکته‌ای است که مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک نیز بر این امر تاکید داشت و گفت: مشکل ترافیک تهران هم جز با توسعه حمل‌ونقل عمومی امکان پذیر نیست.
آقایی درباره استقبال نکردن شهروندان از برخی خطوط اتوبوسرانی تندرو نیز اظهار داشت: متأسفانه دوستان معترض دوست دارند مسافر در حجمی متراکم و فشرده سفرهای درون شهری را انجام دهد و معتقدند که این نشانه حمل‌ونقل کارآمد است. درحالی‌که فراهم آوردن آسایش و راحتی یک شهروند که متعاقب آن ایمنی وی نیز افزایش پیدا می‌کند اصلی‌ترین هدف احداث یک چنین سامانه‌ای است. در حال حاضر برای احداث هر کیلومتر از خطوط اتوبوسرانی تندرو حدود یک میلیارد تومان هزینه می‌شود؛ هزینه‌ای که در مقایسه با مترو خیلی کمتر است، ضمن اینکه تهران هم‌اکنون حدود 105 کیلومتر خطوط مختلف اتوبوس تندرو دارد که البته با احداث 5 خط جدید شاهد افزایش تعداد مسافران هم خواهد شد. آقایی درباره خطوط اتوبوس تندرو در دست احداث شهرداری تهران نیز عنوان کرد: خط 5 اتوبوس تندرو از دردشت تا منطقه 21 شهرداری امتداد دارد ولی براساس مطالعات این مسیر دچار تغییراتی شده است که در 2 فاز قابل اجرا خواهد بود. در فاز اول از دردشت تا میدان آرژانتین اجرا خواهد شد و فاز دوم تا منطقه 21.
مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک در ادامه برای توصیف خطوط اتوبوس‌های تندرو نیز گفت: برای توصیف این خطوط در یک جمله باید گفت حمل‌ونقل آسان، سریع و ارزان. این مهم در حالی محقق شد که مدیریت کنونی شهرداری تمام تلاش خود را معطوف حمل‌ونقل عمومی کرد و در هیچ دوره دیگری شاهد این امر نبودیم، ضمن اینکه کمترین کمک‌ها را هم از دولت دریافت داشتیم. به‌عنوان مثال برای تامین اتوبوس‌های تندرو ریالی از دولت دریافت نکردیم.
جابه‌جایی روزانه یک میلیون‌و 800 هزار نفر با اتوبوس‌های تندرو
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران گفت: روزانه یک میلیون و 800 هزار نفر با اتوبوس‌های تندرو (بی‌آر‌تی) جابه‌جا می‌شوند. اگرچه خطوط اتوبوس‌های تندرو حدود 3 درصد کل خطوط اتوبوسرانی شهر را تشکیل داده اما با جابه‌جایی یک میلیون و 800 هزار نفر، سهم قابل‌توجهی از جابه‌جایی‌های کل اتوبوسرانی (حدود 4 میلیون و 200 هزار نفر ) را به خود اختصاص داده است. به گفته پیمان سنندجی، انتخاب تهران در اجلاس متروپلیس به‌عنوان یکی از شهرهای برتر جهان، نشان از آن دارد که ما در مسیر درست در حال حرکت هستیم، البته این آغاز کار است و باید توسعه حمل‌ونقل عمومی با جدیت بیشتری دنبال شود.
وی ادامه داد: تعداد اتوبوس‌های فعال در خطوط تندرو نسبت به کل ناوگان چندان زیاد نیست اما اتوبوس‌های تندرو توانسته‌اند علاوه بر جذب تعداد زیادی از سفرهای روزانه و تسهیل ترددها، سبب کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف بنزین و کاهش زمان سفر شهروندان شوند. مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه با بیان اینکه تاکنون حدود 75 درصد شبکه خطوط اتوبوس‌های تندرو راه‌اندازی شده است گفت: شبکه اتوبوس‌های تندرو در حال حاضر حدود 100کیلومتر است که براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا حدود 176 کیلومتر افزایش خواهد یافت.
وی تصریح کرد: علاوه بر اینکه خطوط اتوبوس‌های تندرو به‌صورت شبکه‌ای منسجم و به هم پیوسته احداث شده است برای خدمات‌رسانی بهتر به شهروندان در تمام نقاط شهر، خطوط تغذیه‌کننده برای شبکه اتوبوس‌های تندرو در دست احداث است تا این خطوط نیز از امکانات و شرایط مناسب برخوردار باشند.
