اما این نیروها فقط در تعطیلات نیست که خدمترسانی شبانهروزی را سرلوحه کار خویش قرار میدهند. کافی است تا در یکی از روزهای زمستانی از یکی از محورهای کشور عبور کنید؛ آنوقت است که متوجه خواهید شد این نیروها سرما، مه، برف و باران نمیشناسند و یکسره در حال کنترل وضعیت ترافیکی و برطرف کردن مشکلات بهوجود آمده هستند. در این شرایط شاید برخی فقط قسمتی که چندان برایشان خوشایند نیست را ببینند و هر نوع خدمترسانی این نیروها را به دریافت جریمه ربط دهند. اما درواقع بیانصافانهترین نگاهی که به این مسئله میتوان داشت همین طرز نگاه است. جدای از این، جریمه کردن و توقف خودروهای متخلف در وهله نخست
به سود خود راننده و خانواده وی و دیگر رانندههاست. سرهنگ مجتبیحسنی، رئیس مرکز اطلاعرسانی پلیس راهور ناجا در این رابطه بیشتر توضیح میدهد.
سرهنگ مجتبی حسنی در رابطه با هشدارهایی که پلیس راه به رانندگان در رابطه با سفرهای زمستانی میدهد اینگونه میگوید: رفتار انسانها باید با تغییر شرایط در جهت یکنتیجه مثبت تغییر کند. وقتی در زمستان شرایط جوی تغییر میکند باید نحوه رفتار رانندگان نیز تغییر کند. اگر قرار باشد رانندگان با همان تجهیزاتی که به سفر تابستانی میروند، در زمستان هم راه جادهها را در پیش بگیرند، به احتمال فراوان آسیب میبینند و به دیگران نیز خسارت وارد میکنند. اگر در جادهای شرایط عادی نیست و بهطور نمونه شلوغ است و بهعبارتی حجم خودروها بیش از اندازه ظرفیت جاده است، رفتار و حوصله راننده هم باید نسبت به قبل بیشتر باشد. همین مسئله در مورد سفرهای زمستانی از اهمیت بیشتری برخوردار است. وقتی جاده لغزنده است، وقتی سرما طاقتفرسا میشود، وقتی برف میبارد یا حتی وقتی که بارش آرام باران وجود دارد، راننده و سرنشینان آن نیز باید نسبت به وضعیت موجود تغییر رفتار دهند.
ما عموما باید بهگونهای رفتار کنیم که اول از همه خود و سرنشینان خودرویمان (بهویژه خانواده، فرزندان و عزیزانمان) در آسایش و آرامش و ایمن سفر کنیم و در کنار این، سایرین هم به آرامش برسند. پیش از هرچیز دیگری باید با وسیله نقلیهای مطمئن، ایمن و واجد شرایط آن سفر و جادهای که میخواهیم در پیش بگیریم، سفر را آغاز کنیم؛ بهعبارت سادهتر باید مطمئن باشیم که این وسیله ما را به مقصد میرساند. درست است که هرگونه مشکل از پیش تعییننشده و غیرقابل انتظاری ممکن است در هر خودرویی پیشآید اما باید پیش از هر سفری نکات فنی خودرو بررسی شود. خودرویی که ما را در سفرهای درونشهری با مشکل مواجه میکند، صلاحیت لازم را برای یکسفر برونشهری ندارد.
تجهیزات باید در دسترس باشد
سرهنگ حسنی در مورد ملزومات سفر زمستانی اینچنین میگوید: تهیه ملزومات سفر زمستانی یکطرف قضیه است و اینکه این ملزومات را در کجای خودرو قرار دهیم، طرف دیگر. قرار دادن ملزومات در جایی که در دسترس باشد اهمیت ویژهای دارد که چندان مورد توجه قرار نمیگیرد. زنجیر چرخ، پتو، فلاسک و نوشیدنی گرم، جعبه کمکهای اولیه و چراغقوه را باید در دسترسترین مکان خودرو قرار داد. بارها مشاهده شده است که رانندهای زنجیرچرخ را برداشته ولی آنرا در جایی قرار داده که استفاده بهموقع از زنجیر را برایش غیرممکن ساخته است. 4سال پیش بهعلت ریزش بهمن 50تا 100نفر ساعتها در جاده چالوس معطل ماندند.
این معطلی فقط بهخاطر عدماستفاده 2خودرو از زنجیر چرخ بود. جالب اینجا بود که در صندوق عقب هر دوخودرو زنجیرچرخ وجود داشت ولی به چرخها بسته نشده بود یا بهتر است بگویم رانندهها زنجیرچرخ را زیر وسایل سفرشان در صندوقعقب قرار داده بودند و با ریزش یکباره برف به جاده نتوانسته بودند بهموقع از آن استفاده کنند. در این اتفاق 2خودروی دیگر هم به دره سقوط کردند. گاهی مشاهده میشود که در جریان یکتصادف، سرنشینانی که از حادثه جان سالم بهدر میبرند، به خاطر همین مسئله، در دسترس نبودن تجهیزات لازم، از نجات جان عزیزانشان تا زمان رسیدن ماموران اورژانس عاجز میمانند. این افراد یا بهخاطر نبود تجهیزات اولیه یا قرار گرفتن آنها در جایی از خودرو که تنها راننده از آن خبر دارد، نمیتوانند حتی از شدت یافتن خونریزی و تلف شدن جان عزیزانشان جلوگیری کنند.
مهارت راننده
سرهنگ حسنی توجه به نکتهای را به کسانی که قصد دارند دستهجمعی به مسافرت بروند، با تاکید فراوان و با صراحت گوشزد میکند:همیشه همراه با رانندهای سفر کنید که درست رفتار میکند. به خانوادهها توصیه میکنیم اجازه ندهند فرزند یا عزیزشان در وسیله نقلیه خویشاوندی که مهارت کافی ندارد، سوار شود. با کسی باید سفر کرد که از هرحیث شایستگی داشته باشد که حفظ جانمان را به وی بسپاریم. خانوادهها باید دقت کنند که فرزند دانشجویشان که در شهر دیگری تحصیل میکند با رانندهای سفر کند که فردی سالم است. فرد عصبیای که هیچوقت برای خودش ارزش قائل نیست برای دیگران نیز نمیتواند ارزش قائل باشد؛ مثلا کسانی که از روی چالهها و سرعتگیرها با سرعت عبور میکنند و دلشان بهحال خودرویشان نمیسوزد یا توجهی به میزان مصرف بنزین نمیکنند، بهطور حتم برای دیگری هم دل نمیسوزانند. در یکجمله خلاصه کنم که اگر به مسافرت نرویم بهتر است تا اینکه برویم و جانمان را از دست بدهیم.
سفر برای کاهش تنشهای روحی
رئیس مرکز اطلاعرسانی پلیس راهور ناجا در رابطه با اینکه مسافرت حتی در زمستان مفید است، میگوید: زمستان فصل بسیار زیبایی است. در مجموع مسافرت تنشهای روحی مردم را کم میکند و آنها میتوانند هم بهتر بهخودشان برسند و هم بهتر به خانوادهشان و جامعه خدمت کنند. در کشور ما بسیاری از مناطق هستند که خانوادهها میتوانند برای تعطیلات آخر هفته برنامهریزی کنند تا به آنجا سفر کنند؛ جاهایی که از محل سکونتشان خیلی دور نیست. در اطراف هر استانی، مکانی زیبا با طبیعتی بکر پیدا میشود که در تغییر حال و هوای افراد مفید واقع شود. اما زیبایی سفر زمستان نباید جایش را به نازیبایی حادثه بدهد. اگر سفری قرار است صورت بگیرد باید ایمن باشد. مسافرت بدون ایمنی و احتیاط لازم نباید انجام شود. مسافران سعی کنند از مسیرهای کوهستانی، کمعرض، بهمنگیر کمتر تردد کنند و مسیری را انتخاب کنند که ایمنتر است.
اجرای طرح زمستانه در جادهها
سرهنگ حسنی در مورد اقداماتی که پلیس راه کشور برای زمستان انجام میدهد، میگوید:هرساله با شروع فصل سرد سال، طرحی به نام طرح زمستانه در سراسر کشور به اجرا در میآید. در این طرح اورژانس، هلالاحمر، ماموران وزارت راه و شهرسازی و پلیس راه عوامل خود را بسیج میکنند و بهویژه در نقاط برفگیر، کوهستانی و در استانهایی که پیشبینی میشود بارش برف و باران بیشتری در آنها رخ دهد، مستقر میشوند. کمک به در راهماندهها، تسهیل در عبور و مرور، رفع موانع، رفع نقاط کور ترافیکی، تیغزدن سطح جاده، انتقال در راهماندهها به پناهگاه یا راهدارخانه و... از جمله کارهایی است که این نیروها در طول زمستان انجام میدهند. در راستای طرح زمستانه هماکنون ماموران پلیس راه در تمامی گردنههای جادهای و اغلب محورها حضور مستمر و مستقیم دارند و به مسافران کمک میکنند.
همیشه درحال امتحان رانندگی باشیم
سرهنگ حسنی در مورد وضعیت جادههای کشور از نظر استاندارد بودن و ارتباط تصادفات با جادهها میگوید: اگر وقتی از راهپلهای به پایین میآییم، دقت نکنیم، پلههای آن راهپله هم میتواندخطرناک باشد. حتی اگر اینطور درنظر بگیریم که در آن راهپله یکسیم برق بدون روکش نیز وجود دارد، باید دقت کنیم وگرنه آسیب میبینیم؛ در مورد جادهها هم وضعیت به همین شکل است.
من نمیخواهم بگویم که در کشور جاده خطرناک نداریم ولی باید هنگام رانندگی در هر محوری با دقت عمل کرد. شاید کسی دلش برای من نسوزد ولی من باید دلم به حال خودم بسوزد. احداث جاده کار راحتی نیست؛ بسترسازی لازم دارد، روکش و آسفالت لازم دارد، نصب علائم ایمنی جدید لازم دارد و خلاصه مستلزم صرف هزینه بسیار زیاد است. با این حال این امر دارد صورت میگیرد. ولی حتی اگر جادهای را کمخطر بدانیم، ترمز ناگهانی رانندهای در آن میتواند پرخطر باشد و حادثهای جبرانناپذیر را رقم بزند. اغلب ما هنگام آموزش رانندگی فرد خوبی هستیم. تمامی موارد رانندگی مانند زدن راهنما، نگاه به آینه بغل، تنظیم صندلی، بستن کمربند ایمنی، تعویض بهموقع دنده، به آرامی ترمز گرفتن و... را رعایت میکنیم اما به محض اینکه گواهینامه را گرفتیم رفتارمان تغییر کرده و این موارد را فراموش میکنیم و عادتهای رانندگی بد را یاد میگیریم. بهتر است رانندهها همیشه احساس کنند که یکنفر بغل دستشان نشسته و دارد از آنها امتحان میگیرد.
در مورد استاندارد جهانی جادهها باید بگویم که کشور ما در حال توسعه است و برای اینکه به کشورهای توسعهیافته در همه زمینهها و از جمله راه نزدیک شویم، باید همه دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم.سرهنگ حسنی با اشاره به اینکه در 8ماهه نخست سالجاری کاهش مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی داشتیم و تعداد کشتهها نسبت بهمدت مشابه سال پیش 13درصد کاهش داشته است، میگوید:کاهش تلفات جادهای در درجه اول مستقیما بر عهده مردم بوده و سپس مسئولان وزارت راه و شهرسازی، هلالاحمر و پلیس در نوک پیکان این هدف قرار دارند. سالی 23هزار کشته حق ایران و ایرانی نیست. چشماندازی باید داشته باشیم که کاهش تلفات سالانه را به ارمغان بیاورد طوریکه در سال کشتههای جادهای به صفر نزدیک شود.