تحلیل کارشناسان از اثر نوسان قیمت دلار بر بازار سرمایه

به گزارش همشهری، این روز‌ها قیمت دلار اسیر نوسان‌های بلندمدت شده و تولیدکنندگان، صادر‌کنندگان و وارد‌کنندگان را سردرگم کرده است. این رویه باعث شده تا موجی از نگرانی در بازار سرمایه به‌وجود بیاید چرا که هیچ کس تکلیفش را نمی‌داند، هیچ کس نمی‌داند قیمت ارز به‌ویژه دلار فردا به چه قیمتی خواهد رسید، مضاف بر این، ظرف چند روز گذشته قیمت ارز مسافرتی یکباره رشد کرد و به 1300 تومان رسید. این موضوع می‌تواند زمینه افزایش قیمت دلار را در بازار آزاد به‌وجود بیاورد و درنهایت می‌تواند روی بازار سرمایه اثر مستقیمی داشته باشد. از سوی دیگر هنوز بانک مرکزی درباره تشکیل معاملات آتی ارز اعلام نظر نکرده است. به باور کارشناسان این طرح می‌تواند باعث تعادل در بازار ارز شود.

دیروز سایت تخصصی بازار و سرمایه در گزارشی تحت عنوان تداوم آشوب در بازار ارز نوشت: روند افزایشی قیمت ارز مسافرتی که سناریوی آن از روز قبل تعطیلات یعنی پنجشنبه آغاز شده بود ادامه یافت. این فصل داستان از آنجا شروع شد که بانک مرکزی پیرو سیاست‌های دستوری که برای کنترل بازار ارز و طلا ارائه کرده بود روز پنجشنبه نرخ ارز مسافرتی را یکباره ۱۳۰۰ تومان اعلام کرد تا شاید بتواند مانع از گسترش شکل‌گیری شغل‌های کاذب شود و با این اقدام خود دست دلالان این بازار را کوتاه کند. براساس آمار و مستندات طی دو ماه گذشته نرخ دلار مسافرتی از۱۱۷۴ تومان با ۱۲۳ تومان افزایش ۱۲۹۷ تومان رسیده است و با توجه به اینکه قیمت آن در سایر بانک‌ها فراتر از ۱۳۰۰ تومان شده است می‌توان افزایش ۱۳۰ تومانی آن را در مدت مورد اشاره متصور بود. این رقم نیز که مرتبا فاصله‌اش با نرخ بازار آزاد بیشتر از ۳۰۰ تومان می‌شد، خود به جایگاهی جدید برای سفته‌بازی و سودجویی برخی صرافان و دفاتر خدمات مسافری و تبانی با برخی سودجویان تبدیل شد.

از این‌رو بانک مرکزی تصمیم گرفت تا به مرور قیمت دلار مسافرتی را نیز افزایش داده و فاصله قیمت آن را با قیمت دلار بازار آزاد کاهش دهد. این اقدام بانک مرکزی که از روز چهارشنبه‌صورت جدی تری به‌خود گرفته است به حدی بوده که دیروز صبح همزمان با اعلام بانک مرکزی که نرخ مرجع دلار را رقم ۱۱ هزار و ۱۶۴ ریال اعلام کرده بود بانک‌های عاملی که دراین زمینه فعالیت می‌کنند هریک نرخ‌هایی را اعلام کردند که تفاوت میان این نرخ‌ها از آشوب در بازار ارز خبر می‌دهد. براساس این گزارش دیروز صبح بانک ملی رقم ۱۱ هزار و ۱۴۴ ریال را برای خرید و رقم ۱۱ هزار و ۱۷۹ ریال را برای فروش درنظر گرفت ، سایت این بانک رقم ارز مسافرتی را ۱۳هزار و ۱۱۱ ریال اعلام کرده بود. از سوی دیگر بانک پاسارگاد قیمت دلار را برای فروش۱۵۲۳ تومان و برای خرید ۱۵۰۰تومان اعلام کرد. در مقابل کارگزاری بانک ملت با توجه به نوساناتی که وجود داشت از ارائه نرخ ارز خودداری کرد. سایت بانک پارسیان نیز برای خرید دلار رقم ۱۱ هزارو ۱۴۴ ریال و برای فروش رقم ۱۳ هزار و ۱۴۳ ریال را اعلام کرد که تمام این نرخ‌ها حکایت از آینده مبهم در بازار ارز دارد.

اثر منفی بر بازار سرمایه

محمدرضا رستمی کارشناس بازار سرمایه و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری بهمن در گفت‌وگو با همشهری درباره اثرات منفی افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه گفت: طبیعتا افزایش قیمت دلار باعث افزایش سود شرکت‌هایی می‌شود که محصولاتشان را صادر می‌کنند اما در مقابل شرکت‌هایی که تجهیزات و مواداولیه وارد می‌کنند از افزایش قیمت دلار زیان می‌کنند.
وی افزود: به‌طور کلی اثرات منفی افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه و به‌ویژه اقتصاد بیشتر است چرا که تراز تجاری ایران منفی است و ما کشوری هستیم که عموما محصولاتمان را وارد می‌کنیم در نتیجه افزایش قیمت دلار باعث رشد زیان اقتصادی می‌شود. وی تاکید کرد: همچنین افزایش قیمت دلار باعث خروج نقدینگی از بازار سرمایه می‌شود و در حال حاضر موج نقدینگی در حال حرکت به سمت بازار دلار است. او با بیان اینکه قیمت ارز باید واقعی شود و بر مبنای عرضه و تقاضا مشخص شود، تصریح کرد: اگر به‌دنبال توسعه صادرات هستیم باید قیمت دلار را واقعی کنیم.

اثرات چندگانه

محمدرضا کفاش مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک مسکن هم در این باره به همشهری گفت: اثرات افزایش قیمت دلار از چند جنبه قابل بررسی است؛ نخست اثرات روانی افزایش قیمت دلار است که باعث می‌شود بازار سرمایه تحت‌تأثیر قرار گیرد چرا که در بازارهای مالی اگر یک بخش از بازار دچار بی‌ثباتی شود اثراتش به بخش‌های دیگر نیز منتقل می‌شود و این موضوع اثرات روانی منفی برای بازار دارد. وی تاکید کرد: از جنبه دیگر افزایش قیمت دلار باعث خروج نقدینگی از بازار سهام می‌شود چرا که سفته بازها در تمام بازار‌ها حضور دارند؛ از حبوبات گرفته تا بازار سیم‌کارت و روغن نباتی و شکر و سهام و غیره به همین دلیل وقتی قیمت ارز افزایش می‌یابد نقدینگی از این بازار‌ها خارج می‌شود و به سمت بازار دلار می‌رود و همین رویه در بورس تهران و بازار سرمایه هم تکرار می‌شود. به گفته وی حتی ممکن است افزایش قیمت دلار باعث افزایش بازار کالا و خدمات و احتکار کالا شود. وی تصریح کرد: از دید شرکتی نیز شرکت‌های وارد‌کننده از این موضوع زیان می‌کنند و سود شرکت‌های صادر‌کننده رشد می‌کند. ضمن اینکه افزایش قیمت دلار باعث می‌شود که ارزش جایگزینی یک شرکت بالاتر رود و قیمت سهام آن شرکت را بالا ببرد.