استانبول پایتخت تجاری ترکیه عصر روز جمعه شاهد تظاهرات گسترده کردهای ساکن این شهر بود که یک بار دیگر به درگیری با نیروهای پلیس کشیده شد. استانبول محل زندگی جمعیت زیادی از کردهای ترکیه به حساب میآید و به همین خاطر در روزهای گذشته شاهد اعتراض به حمله جنگندههای ارتش ترکیه به منطقه مرزی این کشور با عراق بوده است. به گزارش روزنامه نیویورک، عصر روز جمعه نیروهای امنیتی ترکیه برای متفرق کردن معترضانی که شعار «اردوغان قاتل» میدادند از گاز اشکآور و ماشینهای آبپاش استفاده کردند. گزارشها نشان میدهد که معترضان هم اقدام به پرتاب سنگ به سوی نیروها و خودروهای پلیس کردند. همچنین گزارشها از به آتش کشیده شدن تصاویر رجب طیب اردوغان در تظاهرات شهرهای مختلف ترکیه خبر میدهد. علاوه بر استانبول عصر روز جمعه شهرهای دیگر این کشور بهویژه در مناطق کردنشین شاهد درگیری مردم و نیروهای پلیس بود. در شهر دیاربکر (بزرگترین شهر در جنوب شرق ترکیه) معترضان با پرتاب سنگ به ساختمان حزب حاکم ترکیه حمله کردند که به درگیری با نیروهای پلیس انجامید. گزارشها از بازداشت حداقل ۳۰ نفر در این شهر خبر میدهد. همچنین درگیری معترضان با نیروهای امنیتی در شهر وان زخمی شدن یک نفر و بازداشت ۶ نفر دیگر را بهدنبال داشت. مراسم تشییع جنازه کشتهشدگان حمله هوایی ارتش ترکیه در حالی روز جمعه برگزار شد که سازماندهندگان اعتراضها خواستار قیام مردم علیه دولت اردوغان به خاطر این کشتار شدهاند.
مقصر، هواپیماهای بدون سرنشین
طبق اعلام مقامهای نظامی ترکیه چهارشنبه شب 2 جنگنده F-16 ترکیه با تصور هدف قرار دادن نیروهای وابسته به پکک اقدام به بمباران منطقهای در نزدیکی شهر اولودیری و روستای ارتاسو کردند. پس از این عملیات اما مشخص شد که ۳۵ نفری که در این حمله کشته شدهاند غیرنظامیانی بودهاند که برای امرار معاش میان ترکیه و عراق اقدام به قاچاق کالا میکردند. مقامهای ارشد دولت ترکیه روز جمعه با گسترش ناآرامیها در شهرهای مختلف این کشور تلاش کردند با عذرخواهی و ابراز تأسف در این رابطه معترضان را آرام کنند. نخستوزیر، رئیسجمهور و جمعی از فرماندهان ستاد کل ارتش ترکیه از کشته شدن غیرنظامیان کرد در حمله نیروی هوایی این کشور عذرخواهی کردند. رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه در سخنانی با ابراز تأسف نسبت به کشته شدن 35 نفر از غیرنظامیان کرد در حمله هوایی در مرزهای ترکیه و عراق، به خانوادههای قربانیان این حادثه تسلیت گفت. وی اعلام کرد که این حادثه بسیار اندوهبار و مایه تأسف است.
اردوغان گفت: براساس تصاویری که توسط هواپیماهای بدون سرنشین تهیه شده بود، گروهی 40 نفره در این منطقه دیده شده بودند که شناسایی آنها غیرممکن بود. پس از حمله مشخص شد که این افراد قاچاقچیان سیگار بودهاند و این اشتباه به خاطر این بود که عناصر پکک برای حمل سلاح از همین مسیر استفاده میکنند. در منطقه مرزی ترکیه و عراق قاچاق سیگار، سوخت و سایر کالاها یکی از منابع اصلی درآمد روستاییان ساکن این منطقه به حساب میآید. نیروهای پکک هم معمولاً از همین مناطق برای رفتوآمد خود به خاک عراق استفاده میکنند.
درخواست برای تحقیقات
رسانههای ترکیه اعلام کردهاند که ۲۸ نفر از ۳۵ کشته شده این حمله از یک خانواده و دارای یک نام خانوادگی بودهاند. معترضان با تأکید بر اینکه این اقدام یک کشتار عمدی و نه یک حادثه بوده است اعلام کردهاند که بیشتر کشتهشدگان این حمله بین ۱۲ تا ۱۸ سال سن داشتهاند. یکی از اهالی روستای ارتاسو که بهصورت عینی شاهد این حمله بوده است در گفتوگو با شبکه تلویزیونی الجزیره گفت: غیرممکن است که کشتن این افراد به اشتباه صورت گرفته باشد. سربازان ارتش در فاصله ۱۵۰ متری محل حمله قرار داشتند و از ارتفاعات همه چیز را مشاهده میکردند. ارتش ترکیه اعلام کرده است که تحقیقات در این رابطه در حال انجام است اما گروههای حقوق بشر ترکیه خواستار تحقیق با حمایت سازمان ملل متحد در این رابطه شدهاند. اردوغان در ماههای گذشته تلاش کرده است که در کشورهای شاهد ناآرامی نقش ویژهای بازی کند اما این حادثه ممکن است باعث شود که قطار اعتراضها بر خلاف انتظار مقامهای آنکارا خیلی سریع به ترکیه برسد.