دولت اوباما اعلام کرده که قرارداد فروش سلاح به ارزش 30میلیارد دلار به عربستان سعودی قطعی شده است و گفته شده عراق نیز قرار است 11 میلیارد دلار از آمریکا تسلیحات خریداری کند. برخی کارشناسان معتقد هستند این حجم فروش تجهیزات نظامی بدون ارتباط به ترویج موضوع ایران‌هراسی توسط آمریکا در منطقه نیست. در این خصوص با صباح‌زنگنه، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کردیم.
- فروش چند ده میلیاردی سلاح‌های آمریکایی به کشورهای عرب منطقه چه نسبتی با موضوع ایران‌هراسی در این کشورها دارد؟
آمریکا و برخی از کشورهای غربی دیگر پروژه ایران‌هراسی را در منطقه ترویج می‌کنند و کشورهای عربی نیز همسو با آنان از این پروژه به‌عنوان یک توجیه برای مردم کشورهای خودشان استفاده می‌کنند. حاکمان کشورهای عربی خود می‌دانند که پول‌های هنگفتی که بابت تسلیحات و ادوات نظامی به غرب می‌پردازند برای مردم محل سؤال است، به همین دلیل بسیاری از مواقع با سیاست‌های غرب در اتهاماتی که به ایران وارد می‌کند همراهی می‌کنند تا ایران را به‌عنوان یک تهدید به مردم خود معرفی کنند.
- آیا دولت‌ها یا حداقل ملت این کشورها چنین توجیهی را پذیرفته‌اند؟
کشورهای عربی به‌خوبی می‌دانند که ایران خطری برای آنان محسوب نمی‌شود. 200 سال است که ایران هیچ‌گونه حرکت خصمانه‌ای علیه این کشورها نداشته است؛ اگر اقدامی نیز صورت گرفته باشد از سوی کشورهای عربی بوده است. ایران هیچ‌گونه تعرضی به کشورهای همسایه نداشته؛ اگرچه خود همواره در معرض بی‌مهری کشورهای عربی قرار داشته است.
- پس دلیل اصلی فروش این سلاح‌ها چیست؟
واقعیت این است که این مبالغی که از سوی کشورهای عربی بابت تجهیزات نظامی به آمریکایی‌ها پرداخت می‌شود، حق‌السکوتی است که این کشورها برای تداوم حکومت خودشان می‌دهند. حاکمان عرب منطقه با این پول‌ها حمایت سیاسی آمریکا را جلب می‌کنند. ایران‌هراسی ابزاری است که کشورهای عربی و آمریکا از آن به‌عنوان یک توجیه برای زدوبندهای سیاسی خود استفاده می‌کنند.
- فروش تسلیحات به عراق چگونه قابل تحلیل است؟
عراق کشوری است که در همین منطقه ملتهب خاورمیانه قرار دارد و با حمله آمریکا به این کشور، عمده تسلیحات این کشور نابود شد. پایه تسلیحات عراق که به روسیه متکی بود با جنگ آمریکا از بین رفت و اکنون آمریکا فرصت یافته تا تسلیحات خودش را به عراق بفروشد. این مسابقه تسلیحاتی که آمریکا در منطقه شروع کرده روشی است برای استرداد پول نفتی که از این کشورها می‌خرید و می‌خرد و به جای آن آهن پاره‌های تسلیحاتی زمینی و هوایی خودش را جایگزین می‌کند.
- چنین رقم‌های سنگین نظامی چقدر از نظر دفاعی توجیه‌پذیر است؟
فقط کشورهای عربی هستند که چنین تسلیحاتی را می‌خرند. تاکنون دیده نشده است که عربستان یک گلوله از این تسلیحات علیه اسرائیل استفاده کرده باشد. این تسلیحات تنها یکبار مورد استفاده قرار گرفته و آن هم در برابر ارتش عراق بوده یعنی زمانی که نزدیک بوده عراق وارد عربستان شود. بقیه تسلیحات گاه علیه مردم یمن و گاه علیه مردم بحرین استفاده شده است. هیچ کدام از این کشورها نیز تهدید جدی علیه عربستان به حساب نمی‌آید تا این میزان هواپیما و تسلیحات سنگین خریداری کند. از طرف دیگر در قراردادهایی که میان آمریکا با کشورهای عربی درخصوص این تجهیزات نظامی بسته می‌شود همیشه تأکید می‌شود که در این میان امنیت رژیم اسرائیل نباید مورد تهدید واقع شود.
