این رزمایش عظیم که طی روزهای اخیر همواره در صدر عناوین خبری رسانه‌های جهان به‌ویژه غرب قرار داشته است بار دیگر توان بالای نیروی دریایی کشورمان را به رخ نیروهای منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای کشاند. منطقه بسیار حساس و استراتژیک این عملیات (تنگه هرمز) و وسعت 2میلیون کیلومتر مربعی پهنه انجام رزمایش همگی از مسائلی است که ویژه رزمایش ولایت 90 بوده و غربی‌ها را به تأمل واداشته است. بر این اساس گفت‌وگویی با امیردریادار امیر رستگاری، معاون هماهنگ‌کننده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام داده‌ایم.
- ویژگی رزمایش ولایت 90 نسبت به رزمایش‌های پیشین چیست؟
رزمایش دریایی ولایت 90 به لحاظ تجهیزات جنگ الکترونیک یک رزمایش منحصر به فرد محسوب می‌شود چرا که در این رزمایش از انواع سامانه‌های جنگ الکترونیک ساخته شده توسط متخصصین صنایع دفاعی کشور استفاده شده است. امروز ما می‌توانیم با استفاده از تمامی حسگر‌ها و حساسه‌های مربوط به سامانه‌های مخابراتی و سامانه‌های راداری، تمامی ارتباطات صوتی و راداری دشمن را شناسایی کنیم. علاوه بر این، با سیستم‌هایی که مطابق با توان دشمن تولید شده روی سامانه‌های دشمن ایجاد اخلال خواهیم کرد و عملا ارتباطات مداری آنها را دچار مشکل می‌کنیم. همچنین این توان را داریم تا با ایجاد اخلال در سیستم‌های نشان‌دهنده دشمن، قدرت تشخیص وقایع اطراف را از آنها بگیریم.
- اشاره داشتید به توان سامانه‌های جنگ الکترونیک کشورمان. آیا این سامانه‌ها ساخت داخل هستند؟ و اینکه چقدر با تکنولوژی‌های روز برابری می‌کنند؟
اینها سامانه‌هایی است که برای ساخت آنها به دانش و فناوری بسیار بالایی نیاز است و همکاران ما در نیروهای مسلح و نیز وزارت دفاع با همکاری بخش‌های خصوصی و دانشگاهی به‌نحوی در این مرحله وارد شده و با استفاده از پتانسیل‌های علمی موجود در کشور نسبت به طراحی و تولید این سامانه‌ها اقدام کردند که برخی از آنها نیز در این رزمایش مورد استفاده و ارزیابی قرار گرفت.
- عکس‌العمل نیروهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای حاضر در محدوده رزمایش ولایت 90 نسبت به توان بالای تکنیکی و تاکتیکی نیروی دریایی ارتش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نیروهای فرامنطقه‌ای نیز در اطراف ما از نوع عملکرد سامانه‌های راداری و جمع‌آوری اطلاعات ما به‌نحوی مطلع هستند و می‌دانند که ما در حال انجام عملیات آفندی روی سامانه‌های الکترونیک و راداری آنها هستیم. آنها از قدرت ما مطلع هستند و همین توان بالای ما یک قدرت بازدارندگی را در مقابل دشمن ایجاد کرده است. در مقابل هم کشور‌های منطقه با اطلاع و اطمینان از اهداف صلح‌طلبانه ما می‌دانند که قدرت دریایی ایران حافظ صلح و ثبات در منطقه خواهد بود.
- در خصوص توان بالای موشکی کشورمان چه اقداماتی در دستور کار نیروی دریایی ارتش قرار دارد؟
در بعد موشکی هم با تست انواع موشک‌های برد بلند با قابلیت شلیک از ساحل و نیز شلیک از روی شناور‌ها، در حقیقت توان دفاع همه‌جانبه ما مورد آزمایش و ارزیابی قرار گرفت البته این سامانه‌ها پیش از این نیز مورد آزمایش قرار گرفته بودند ولی امتحان آنها در شرایط رزم واقعی، با توجه به اینکه باید در کمترین زمان ممکن، تجهیز، آماده و شلیک شوند، ویژگی‌های دیگری دارد که در این رزمایش تلاش شد تا توان موشکی دریایی ایران در شرایط رزم واقعی مورد ارزیابی و امتحان قرار گیرد.
- موشک‌های مورد آزمایش از چه نوع موشک‌هایی بودند؟
موشک‌های موجود در نیروی دریایی در سه لایه برد کوتاه، برد متوسط و برد بلند توانایی شلیک از ساحل و شناورهای سطحی را داشته و مکمل زنجیره دفاع همه‌جانبه خواهند بود.
- سایر تجهیزات مورد استفاده در این رزمایش چه بودند؟
همین موفقیت‌ها درخصوص اژدر‌های موجود در سازمان رزم نیروی دریایی نیز وجود دارد و ما امروز می‌توانیم از انواع اژدر‌های هوشمند استفاده کنیم که آنها نیز توان شلیک از روی زیرسطحی‌ها و شناورهای سطحی را دارند. همچنین انواع مین‌های با حسگر‌های صوتی و مغناطیسی از دیگر تجهیزاتی بود که در رزمایش بزرگ ولایت 90 مورد تست و ارزیابی قرار گرفت که قابلیت ریزش از شناورهای زیرسطحی و نیز یگان‌های پروازی را دارند و می‌توان به وسیله آنها، مناطق مورد نظر را آلوده و برای دشمن ناامن کرد.
- لطفا چند مورد از اقدامات مهمی که در این رزمایش برای استفاده از توانایی‌های بومی رزم دریایی صورت گرفت را توضیح دهید.
با توجه به اینکه یگان‌های شناور سطحی، زیرسطحی، پروازی و مراکز تعمیراتی و کارگاهی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران مجهز به سامانه‌هایی از کشورهایی همچون آمریکا، انگلستان، آلمان و فرانسه بود پس از پیروزی انقلاب اسلامی و باتوجه به تحریم‌های گسترده بین‌المللی و با شروع جنگ روند تعمیر و نگهداری و بازسازی و نوسازی تجهیزات دچار مشکلات اساسی شد. پرسنل جان‌بر کف نیروی دریایی به‌منظور پاسداری و صیانت از مرزهای آبی کشور با استفاده از تجربه و تخصص خود و با بهره‌گیری از دانش دانشگاه‌ها و مراکز علمی و فنی کشور و با کمک صنایع وابسته به وزارت دفاع جمهوری اسلامی موفق به ساخت قطعات و تجهیزات حساس و گلوگاهی شدند. استفاده از سامانه‌های ارتباطی امن تولید داخل یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این رزمایش بود که این توان را به شناورهای ما می‌دهد تا از فاصله دور، ارتباطی امن را با مرکز فرماندهی خود داشته باشند. اقدام مهم دیگری که در این رزمایش صورت گرفت، استفاده از اهداف بومی برای شلیک اژدرها بود که برای نخستین بار صورت گرفت.در حقیقت تا پیش از این ما باید از شناورهای واقعی برای اصابت اژدرها استفاده می‌کردیم که با همت و تلاش متخصصان صنایع دفاعی و سازمان جهاد خودکفایی نیروی دریایی توانستیم اهدافی را طراحی و تولید کنیم که از نظر حجم فیزیک از شناورهای واقعی کوچک‌تر هستند ولی دقیقا همان پارامتر‌های مورد نیاز برای اژدرها را دارا هستند که این اقدام هم هزینه‌های ما را بسیار پایین می‌آورد و هم موجب می‌شود تا از استفاده از شناورهای واقعی برای تست اژدرها جلوگیری کنیم.
- افق پیش روی نیروی دریایی ارتش در دهه چهارم انقلاب را چگونه می‌بینید؟
دهه چهارم انقلاب برای نیروی دریایی ارتش دهه حضور است چرا که نیروهای ما ثابت کرده‌اند اهل تجاوز نیستند اما اهل حضور صلح آمیز هستند و این برای ملت‌های منطقه و حتی فرامنطقه‌ای بسیار در خور توجه است. نیروی دریایی ارتش در برنامه‌های دریانوردی آینده قصد دارد با تکیه بر بومی‌سازی دانش دریایی و برای نشان دادن قدرت این نیرو در سطح دنیا از تنگه جبل‌طارق بگذرد و به آب‌های آزاد اطلس دست بیابد. امروز نیروی دریایی ارتش به سطحی از علم و تکنولوژی رسیده است که علاوه بر بالا بردن سطح تجهیزات و تکنولوژی توانسته در بخش آموزش و بومی کردن علوم دریایی گام‌هایی بردارد. همچنین با توجه به فرمان فرماندهی معظم کل‌قوا مبنی بر تبدیل نیروی دریایی به یک نیروی راهبردی، این نیرو علاوه بر حفظ و ارتقای وضعیت فنی شناورهای موجود نسبت به ساخت انواع ناوشکن‌های سنگین، کلاس موج، کلاس سینا، شناورهای توپ‌دار و سبک و انواع زیردریایی با تناژ مختلف اقدام کرده است.
- با توجه به تقسیم مناطق عملیاتی میان سپاه و نیروی دریایی ارتش، هماهنگی میان این دو ارگان چگونه به‌وجود می‌آید؟
هماهنگی نیروهای نظامی در زمان بحران و جنگ یک معنای خاصی دارد و در شرایط عادی یک تقسیم کار تخصصی بین نیروی سپاه و ارتش وجود دارد و نمونه کامل این هماهنگی در رزمایش‌ها به‌خوبی قابل ملاحظه است.
