البته پیچیدگی خاصی در این باره وجود دارد، سالهاست زائران تنها از طریق سازمان حج به عمره اعزام میشوند ولی این دستگاه مدتی است بهدنبال انحصاری کردن اعزام زائران به عتبات عالیات نیز هست.
توصیه وزیر ارشاد به معاونش
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در واپسین روز هفته گذشته با حضور در نشست شورای اداری شهرستان مرزی مهران به رئیس سازمان حج و زیارت توصیه میکند که در اعزام زائران انفرادی به عتبات عالیات انعطاف بیشتری از خود نشان دهند.سیدمحمد حسینی اعلام کرد: با توجه به اینکه شهرستان مرزی مهران از کانونهای مهم تردد زوار به عتبات عالیات عراق است باید شرایط مطلوب برای تردد انفرادی زائران ایرانی نیز در این مرز فراهم شود.وی افزود: سازمان حج و زیارت نیز باید در این زمینه انعطاف بیشتری داشته باشد و با برنامهریزی مناسب افزون بر اعزام کاروانهای دارای مجوز سازمان حج شرایط لازم را برای تردد انفرادی زوار نیز فراهم کند.حسینی تاکید کرد: با توجه به تردد زائران عتبات عالیات و اسکان موقت آنها ایجاد مرکز فرهنگی ویژه در این شهرستان ضروری است.
پاسخ قاطع رئیس به وزیر
«هیچ برنامهای برای لغو ممنوعیت تردد زائران انفرادی عتبات عالیات نداریم»، این واکنش صریح معاون وزیر ارشاد و رئیس سازمان حج و زیارت به توصیه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در باره تسهیل سفر زائران انفرادی به عتبات عالیات است. علی لیالی به فاصله یک روز از اظهارات مقام مافوقش که در همان شهرستان بیان شده و هر دو خبر را ایرنا منتشر کرده گفت: لغو ممنوعیت تردد زوار انفرادی امکان ندارد. رئیس سازمان حج و زیارت تاکید کرد: «هیچ برنامهای برای لغو ممنوعیت تردد زائران انفرادی عتبات عالیات عراق از مرز مهران نداریم و ساماندهی زوار در قالب کاروانهای حج و زیارت در دستور کار است.علی لیالی در حاشیه بازدید از پایانه مرزی بینالمللی مهران بدون توجه به توصیه مقام مافوق خود به ایرنا گفت: براساس مصوبات و بخشنامههای ابلاغی، هیچ زائری بهصورت انفرادی حق ورود به خاک عراق را ندارد و همه کسانی که قصد ورود به این کشور را دارند باید در قالب کاروانهای حج و زیارت ساماندهی شده باشند.وی بیان کرد: کسانی که از طریق حج و زیارت و زیر پوشش کاروان به عراق سفر میکنند از نظر امکانات رفاهی از جمله مکان و وسایل حملونقل تامین هستند.
سود سازمان حج از اعزام کاروانی
اصرار سازمان حج و زیارت به انحصاری کردن عمره و عتباتعالیات پرسشهایی را بهدنبال دارد که تاکنون پاسخی به آنها داده نشده است، چرا بخش خصوصی که مدعی است با هزینه کمتری و خدمات بهتر توان اعزام زائران به عمره و عتباتعالیات را دارد اجازه ورود به حوزه عمره و عتباتعالیات را ندارد؟چرا سازمان حج مصر است تا جلوی اعزام انفرادی به عتبات عالیات را بگیرد؟چرا سازمان حج و زیارت تمایلی به ایجاد رقابت در امر عمره و عتباتعالیات ندارد، این در حالی است که سازمان حج و زیارت میتواند سیاستگذاری کلان و نظارت را عهدهدار باشد و بخش خصوصی امور اجرایی را انجام دهد.هماکنون روزانه نزدیک به 6 هزار نفر تنها در قالب کاروانهای حج و زیارت از طریق پایانه مرزی مهران به شهرهای مذهبی عراق سفر میکنند، افزون بر آن تعداد قابل توجهی نیز از طریق هوایی و دیگر مرزهای زمینی عازم عتبات عالیات میشوند.
رئیس هیأتمدیره انجمن دفاتر زیارتی در این باره به همشهری گفت: سازمان حج و زیارت هیچ تمایلی به حضور بخش خصوصی در کنار خود ندارد و علت این بیتمایلی مسائل مالی عمره و عتبات عالیات است.
صمد شفیعی با بیان اینکه سیاست سازمان حج ادامه انحصاری بودن اعزام زائران عمره و تسری دادن این سیاست به بحث عتبات عالیات است گفت: هر زائر برای رفتن به عراق بهطور انفرادی مبلغ 47 دلار برای روادید میپردازد و سایر هزینهها نیز براساس سلیقه خودش خواهد بود اما یقینا از 400 تا 500 هزار تومانی که اکنون از هر زائر برای اعزام به عتبات اخذ میشود کمتر خواهد بود.
رئیس هیأتمدیره انجمن دفاتر زیارتی با انتقاد از افزایش هزینههای اعزام افزود: خدماتی که به زائران داده میشود متناسب با هزینههایی که از آنها دریافت میشود نیست.وی با تاکید بر ایجاد رقابت در حوزه زیارتی اظهار کرد: اگر بخش خصوصی وارد این حوزه شود یقینا با بخش دولتی رقابت خواهد کرد و در نهایت زائر خدمات بیشتری با هزینه کمتری دریافت میکند و این همان چیزی است که عملکرد سازمان حج و زیارت را با چالش روبهرو میکند.شفیعی تصریح کرد: تا زمانی که سازمان حج و زیارت تصمیمگیرنده است گشایشی در عمره و عتبات بهوجود نخواهد آمد، این سازمان به شرکتهای عراقی و سعودی اجازه فعالیت میدهد اما با فعالیت شرکتهای ایرانی مخالف است.
رقابت و کاهش هزینهها
مدیر یک کاروان نیز در این باره گفت: اگر سازمان حج و زیارت اجازه بدهد در کنار شرکت شمسا بخش خصوصی هم فعال شود هزینه اعزام به عراق و عربستان سعودی کاهش خواهد یافت.وی افزود: گواه این سخن حضور 2 شرکت خصوصی در اعزام عمرهگزاران چند سال پیش است که هزینه هر زائر دست کم 20 هزار تومان کاهش یافت که در مجموع رقم قابل ملاحظهای شد.